Đánh giá kết quả hóa xạ trị đồng thời ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn khu trú phác đồ CISPLATIN-ETOPOSIDE tại bệnh viện K

Luận án tiến sĩ y học Đánh giá kết quả hóa xạ trị đồng thời ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn khu trú phác đồ CISPLATIN-ETOPOSIDE tại bệnh viện K.  Ung thư phổi (UTP) là nh lý c tính và là nguyên nh n g y t vong do ung thư thường gặp nhất trên toàn c u Theo thống kê c a Tổ chức nghiên cứu ung thư quốc tế IARC (GLOBOCAN 2020), ước tính c kho ng 2,2 tri u ca UTP mới m c, chiếm 11,4% tổng số nh nh n ung thư và 1,79 tri u người t vong, chiếm 18% tổng số ca t vong do ung thư n i chung 1-3 T i Vi t Nam, c c kết qu ghi nh n ung thư qu n th cũng cho thấy UTP c tỷ l m c và t vong cao ở c hai giới 4.
Theo ph n lo i c a Tổ chức Y tế thế giới WHO, UTP ư c chia làm 2 nh m chính d a trên ặc i m m nh học là ung thư phổi kh ng tế ào nh (UTPKTBN) chiếm 85 – 90% và ung thư phổi tế ào nh Hai th m nh học này kh c nhau c n v phư ng thức i u trị và tiên lư ng nh 5. UTPTBN mang c c ặc i m kh c i t so với c c nh m c n l i ởi tính chất ác tính h n, tiên lư ng xấu, với s ph t tri n nhanh, di căn xa sớm nếu kh ng ư c chẩn o n và i u trị kịp thời 5. Trong th c hành l m sàng UTPT N ư c chia 2 giai o n là giai o n khu tr và giai o n lan tràn trong giai o n khu tr chiếm 1/3 số nh nh n UTPT N t i thời i m nh ư c chẩn o n

V mặt i u trị nh, trước kia do phư ng ti n kĩ thu t cũng như hi u iết v n chất sinh học c a nh c n h n chế, i u trị ung thư phổi tế ào nh giai o n khu tr thường p dụng từng phư ng ph p n thu n, tu n t . Ngày nay với nguyên t c i u trị a m thức, kết h p nhi u phư ng ph p i u trị 5, ao gồm i u trị phẫu thu t, x trị, i u trị toàn thân ư c kết h p với nhau ở từng giai o n, từng thời i m cho kết qu i u trị cao nhất 6,7. Hóa x trị ồng thời là phư ng ph p i u trị tri t căn ối với nh nh n ung thư phổi tế ào nh giai o n khu tr 8 Ph c ồ ã ư c p dụng i u trị ở nhi u nước như Nh t n, Canada, Mỹ, Ch u Âu…và ã chứng minh hi u qu giúp
2
tăng tỷ l p ứng, h n chế t i ph t sớm, kéo dài thời gian sống thêm nh kh ng tiến tri n cũng như thời gian sống thêm toàn T i Vi t Nam, ph c ồ h a x trị ồng thời UTPT N giai o n khu tr ã ư c p dụng i u trị trong vài năm trở l i y, tuy nhiên chưa c nghiên cứu nào o c o hi u qu i u trị c a ph c ồ Chính vì v y ch ng t i tiến hành nghiên cứu này với 2 mục tiêu:
1. Nhận xét một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng bệnh nhân ung thư phổi
tế bào nhỏ giai đoạn khu trú điều trị hóa xạ trị đồng thời phác đồ CisplatinEtoposide tại bệnh viện K.
2. Đánh giá kết quả hoá xạ trị đồng thời phác đồ Cisplatin-Etoposide trên
nhóm bệnh nhân nghiên cứu

MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ …………………………………………………………………………………….. 1
Chƣơng 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU…………………………………………………… 3
1 1 Dịch tễ học ……………………………………………………………………………….. 3
1 1 1 Dịch tễ học ung thư phổi……………………………………………………… 3
1 1 2 Dịch tễ học ung thư phổi tế ào nh ………………………………………. 4
1 1 3 Nguyên nh n và yếu tố nguy c ung thư phổi tế ào nh ………….. 4
1 2 Ph t hi n và chẩn o n sớm…………………………………………………………. 6
1 2 1 Thăm kh m và sàng lọc nh m c nguy c cao ………………………… 6
1 2 2 Chẩn o n hình nh ……………………………………………………………. 6
1 3 Chẩn o n x c ịnh ……………………………………………………………………. 8
1.3.1. Lâm sàng ………………………………………………………………………….. 8
1.3.2. Xét nghi m c n l m sàng…………………………………………………… 11
1 4 Chẩn o n giai o n …………………………………………………………………. 23
1.4.1 Ph n lo i giai o n c a VALSG …………………………………………. 23
1 4 2 Ph n lo i TNM …………………………………………………………………. 25
1 5 Chẩn o n ph n i t …………………………………………………………………. 27
1.6. C c yếu tố tiên lư ng nh ở giai o n khu tr ……………………………… 27
1 7 i u trị ung thư phổi tế ào nh …………………………………………………. 28
1 7 1 Nguyên t c i u trị……………………………………………………………. 28
1 7 2 C c phư ng ph p i u trị…………………………………………………… 29
1.8 Nghiên cứu trên thế giới và trong nước v i u trị h a x trị ồng thời
ung thư phổi tế ào nh giai o n khu tr …………………………………………….. 36
1 8 1 C c nghiên cứu nước ngoài………………………………………………… 36
1 8 2 C c nghiên cứu trong nước …………………………………………………. 39
Chƣơng 2: ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU…………. 40
2 1 ối tư ng nghiên cứu……………………………………………………………….. 40
2.1.1 Tiêu chuẩn l a chọn………………………………………………………….. 40
2 1 2 Tiêu chuẩn lo i trừ……………………………………………………………. 40
2 2 Phư ng ph p nghiên cứu …………………………………………………………… 41
2 2 1 Thiết kế nghiên cứu ………………………………………………………….. 41
2 2 2 Thời gian nghiên cứu ………………………………………………………… 41
2 2 3 ịa i m nghiên cứu…………………………………………………………. 41
2 2 4 C mẫu nghiên cứu…………………………………………………………… 41
2 2 5 Phư ng ph p chọn mẫu……………………………………………………… 42
2 2 6 iến số và chỉ số nghiên cứu………………………………………………. 42
2 2 7 C c ước tri n khai nghiên cứu…………………………………………… 44
2 3 Sai số và khống chế sai số …………………………………………………………. 50
2 3 1 Những sai số c th gặp trong qu trình nghiên cứu……………….. 50
2 3 2 C ch kh c phục sai số……………………………………………………….. 51
2.4 Qu n lý và x lý số li u…………………………………………………………….. 51
2.5 o ức trong nghiên cứu …………………………………………………………. 51
2 6 S ồ nghiên cứu……………………………………………………………………… 53
CHƢƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU …………………………………………… 54
3 1 M t số ặc i m l m sàng, c n l m sàng nh m nghiên cứu…………….. 54
3 1 1 Tuổi và giới …………………………………………………………………….. 54
3.1.2. Ti n s h t thuốc ……………………………………………………………… 55
3.1.3 Ti n s m c c c nh n i khoa ……………………………………………. 56
3.1.4. Lý do khám b nh ……………………………………………………………… 56
3.1.5. Thời gian phát hi n b nh …………………………………………………… 57
3.1.6 Tri u chứng l m sàng ……………………………………………………….. 57
3 1 7 Chỉ số toàn tr ng (PS) trước i u trị…………………………………….. 58
3 1 8 ặc i m gày s t c n trước i u trị……………………………………… 58
3.1.9 ặc i m chụp c t lớp vi tính ng c……………………………………… 59
3.1.10 ặc i m u trên n i soi phế qu n ………………………………………. 60
3.1.11 C c xét nghi m nh gi trước i u trị……………………………….. 60
3 1 12 Chất chỉ i m u………………………………………………………………. 61
3.1.13 nh gi giai o n theo AJCC………………………………………….. 61
3 2 ặc i m phư ng ph p i u trị…………………………………………………… 62
3 2 1 Li u h a chất s dụng……………………………………………………….. 62
3.2.2 Li u và ph n li u x trị ……………………………………………………… 63
3 2 3 p ứng i u trị……………………………………………………………….. 63
3.2.4. Liên quan giữa p ứng và m t số yếu tố……………………………… 65
3 2 5 ặc i m t i ph t di căn…………………………………………………….. 66
3 3 Thời gian sống thêm…………………………………………………………………. 67
3.3.1 Thời gian sống thêm nh kh ng tiến tri n …………………………… 67
3 3 2 Liên quan sống thêm nh kh ng tiến tri n với m t số yếu tố….. 68
3 3 3 Thời gian sống thêm toàn ………………………………………………. 76
3 4 M t số t c dụng kh ng mong muốn…………………………………………….. 85
3 4 1 T c dụng kh ng mong muốn trên h huyết học……………………… 85
3 4 2 T c dụng kh ng mong muốn trên gan th n …………………………… 85
3 4 3 T c dụng kh ng mong muốn ngoài h huyết học …………………… 86
3 4 4 T c dụng kh ng mong muốn x trị lồng ng c……………………….. 86
3 4 5 T c dụng kh ng mong muốn x não d ph ng………………………. 87
3 4 6 T n suất gặp t c dụng kh ng mong muốn …………………………….. 88
CHƢƠNG 4: BÀN LUẬN …………………………………………………………………. 89
4 1 M t số ặc i m chung nh m nghiên cứu…………………………………….. 89
4 1 1 Tuổi và giới …………………………………………………………………….. 89
4 1 2 ặc i m ti n s h t thuốc l , h t thuốc lào …………………………. 90
4 1 3 ặc i m tri u chứng l m sàng…………………………………………… 90
4 1 4 ặc i m c n l m sàng ……………………………………………………… 91
4 1 5 Chất chỉ i m u – NSE/ProGRP trước i u trị ………………………. 92
4 1 6 C c xét nghi m ư c th c hi n trước i u trị ……………………….. 92
4 1 7 Giai o n nh…………………………………………………………………. 93
4 2 nh gi kết qu i u trị……………………………………………………………. 94
4 2 1 Kết qu i u trị ………………………………………………………………… 94
4.2.2 M t số t c dụng kh ng mong muốn c a ph c ồ ………………….. 113
KẾT LUẬN …………………………………………………………………………………….. 124 KIẾN NGHỊ……………………………………………………………………………………. 126 DANH MỤC CÁC C NG TR NH NGHIÊN CỨU Đ C NG BỐ C LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
DANH MỤC BẢNG
ng 3 1 ặc i m ti n s h t thuốc l , thuốc lào …………………………. 55
ng 3 2 Ti n s nh n i khoa………………………………………………….. 56
ng 3 3 Lý do kh m nh………………………………………………………… 56
ng 3 4 Thời gian ph t hi n nh ……………………………………………… 57
ng 3 5 C c tri u chứng, h i chứng l m sàng trước i u trị…………… 57
ng 3 6 ặc i m gày s t c n trước i u trị………………………………… 58
ng 3 7 ặc i m CLVT ng c …………………………………………………. 59
ng 3 8 ặc i m u trên n i soi phế qu n…………………………………… 60
ng 3 9 Xét nghi m nh gi trước i u trị ………………………………… 60
ng 3 10 Nồng chất chỉ i m u trước i u trị……………………………. 61
ng 3 11 Giai o n nh……………………………………………………………. 61
ng 3 12 Li u h a chất ……………………………………………………………… 62
ng 3 13 Li u x trị ………………………………………………………………….. 63
ng 3 14 p ứng i u trị………………………………………………………….. 63
ng 3 15. Liên quan giữa p ứng và m t số yếu tố………………………… 65
ng 3 16. ặc i m t i ph t di căn sau i u trị ………………………………. 66
B ng 3.17. Sống thêm b nh không tiến tri n …………………………………… 67
ng 3 18 Thời gian sống thêm nh kh ng tiến tri n theo tuổi ………… 68
ng 3 19 Thời gian sống thêm nh kh ng tiến tri n theo th tr ng….. 69
ng 3 20 Thời gian sống thêm nh kh ng tiến tri n theo giai o n nh. 70
ng 3 21 Thời gian sống thêm nh kh ng tiến tri n theo mức di
căn h ch ……………………………………………………………………. 71
ng 3 22 Thời gian sống thêm nh kh ng tiến tri n theo mức p
ứng …………………………………………………………………………… 72
ng 3.23. Thời gian sống thêm nh kh ng tiến tri n theo li u x trị … 73
ng 3 24 Thời gian sống thêm nh kh ng tiến tri n theo số chu kì
h a chất…………………………………………………………………….. 74
ng 3 25 Ph n tích a iến c c yếu tố liên quan STKTT ………………… 75
B ng 3.26. Sống thêm toàn b ………………………………………………………. 76
ng 3 27 Thời gian sống toàn theo tuổi……………………………………. 77
ng 3 28 Thời gian sống thêm toàn theo th tr ng …………………….. 78
ng 3 29 Thời gian sống thêm toàn theo giai o n nh …………….. 79
ng 3 30 Thời gian sống thêm toàn theo mức di căn h ch………. 80
ng 3 31 Thời gian sống thêm toàn theo mức p ứng…………… 81
ng 3 32 Thời gian sống thêm toàn theo li u x trị ……………………. 82
ng 3 33 Thời gian sống thêm toàn theo số chu kì h a chất………… 83
ng 3 34 Ph n tích a iến c c yếu tố liên quan STT …………………… 84
ng 3 35 T c dụng kh ng mong muốn trên h huyết học………………… 85
ng 3 36 T c dụng kh ng mong muốn trên gan, th n …………………….. 85
ng 3 37 T c dụng kh ng mong muốn ngoài h huyết học……………… 86
ng 3 38 T c dụng kh ng mong muốn x trị lồng ng c………………….. 86
ng 3 39 T c dụng kh ng mong muốn x não d ph ng ………………… 87
ng 4 1 So s nh kết qu p ứng c a m t số nghiên cứu ………………. 97
DANH MỤC BIỂU ĐỒ
i u ồ 3 1 Ph n ố tuổi……………………………………………………………… 54
i u ồ 3 2 Ph n ố giới……………………………………………………………… 55
Bi u ồ 3 3. ặc i m v chỉ số toàn tr ng theo ECOG…………………….. 58
i u ồ 3 4 Mức gi m kích thước u so với trước i u trị ……………… 64
i u ồ 3 5. Thời gian sống thêm nh kh ng tiến tri n ……………………. 67
i u ồ 3 6 Thời gian sống thêm nh kh ng tiến tri n theo tuổi ………. 68
i u ồ 3 7 Thời gian sống thêm nh kh ng tiến tri n theo th tr ng… 69
i u ồ 3 8 Thời gian sống thêm nh kh ng tiến tri n theo giai o n
nh………………………………………………………………………… 70
i u ồ 3 9 Thời gian sống thêm nh kh ng tiến tri n theo mức di căn
h ch ………………………………………………………………………… 71
i u ồ 3 10 Thời gian sống thêm nh kh ng tiến tri n theo mức p
ứng …………………………………………………………………………. 72
i u ồ 3 11 Thời gian sống thêm nh kh ng tiến tri n theo li u x trị . 73
i u ồ 3 12 Thời gian sống thêm nh kh ng tiến tri n theo số chu kì
h a chất …………………………………………………………………… 74
i u ồ 3 13. Thời gian sống thêm toàn ……………………………………….. 76
i u ồ 3 14 Thời gian sống thêm toàn theo tuổi………………………….. 77
i u ồ 3 15 Thời gian sống thêm toàn theo th tr ng …………………… 78
i u ồ 3 16 Thời gian sống thêm toàn theo giai o n nh …………… 79
i u ồ 3 17 Thời gian sống thêm toàn theo mức di căn h ch…….. 80
i u ồ 3 18 Thời gian sống thêm toàn theo mức p ứng…………. 81
i u ồ 3 19 Thời gian sống thêm toàn theo li u x trị ………………….. 82
i u ồ 3 20 Thời gian sống thêm toàn theo số chu kì h a chất………. 83
i u ồ 3 21 T n suất gặp m t số t c dụng phụ kh ng mong muốn……… 88
DANH MỤC H NH
Hình 1.1: Lư c ồ ph n lo i giai o n ung thư phổi tế ào nh …………. 24
Hình 1.2: Trường chiếu x trong x não d ph ng …………………………… 30
Hình 1.3: C c th tích x trị………………………………………………………….. 32
Hình 1.4: X trị khối u phổi a trường chi u và n ồ ường ồng li u 33
Hình 2.1: Lư c ồ i u trị ……………………………………………………………. 45
Hình 2.2: C c th tích x trị theo ICRU………………………………………….. 48
Hình 2.3: M y x trị gia tốc Elekta infinity …………………………………….. 4