Đánh giá kết quả phẫu thuật điều trị sa trễ mi trên

Trong cấu trúc giải phẫu, mi mắt đóng vai trò hết sức quan trọng, không chỉ giúp bảo vệ các thành phần trong mắt tránh khỏi các tác nhân có hại từ bên ngoài, mà còn tham gia thể hiện cảm xúc cùng toàn bộ khuôn mặt, tạo nét đặc trưng của mỗi người.

Theo sinh lý, mi mắt cũng là nơi đầu tiên có biểu hiện thay đổi của tuổi, thể hiện qua các nếp nhăn xuất hiện ở góc mắt ngoài và dư thừa da mi trên – gọi là sa trễ mi trên. Theo Phan Dần và cộng sự thừa da mi và tổ chức dưới da ở người Việt Nam thường bắt đầu xuất hiện ở độ tuổi 40, nữ giới gặp nhiều hơn nam giới [4]. Sa trễ mi trên không chỉ ảnh hưởng đến chức năng của mắt mà còn gây mất thẩm mỹ, thiếu tự tin và trở ngại trong giao tiếp sinh hoạt của bệnh nhân. Từ độ tuổi 60 trở đi, sa trễ mi có thể xảy ra trên 100% bệnh nhân, đây có thể là nguyên nhân gây ảnh hưởng đến kết quả điều trị của một số phẫu thuật khác như: phẫu thuật đục thể thủy tinh, phẫu thuật quặm, phẫu thuật mộng… [2]

Ngày nay, với sự tiến bộ và phát triển không ngừng của ngành khoa học Phẫu thuật tạo hình nói chung và đặc biệt là tạo hình trong Nhãn khoa nói riêng, cùng với nhu cầu phẫu thuật điều trị sa trễ mi trên ngày càng cao, nên phẫu thuật này càng trở nên phổ biến. Trên Thế giới, đ ã có một vài nghiên cứu về các phương pháp điều trị sa trễ mi trên, tuy nhiên số lượng nghiên cứu này không nhiều. Putterman A.M đã trình bày tương đối đầy đủ và hệ thống về giải phẫu hình thể mi, đặc điểm lâm sàng của sa trễ mi và kỹ thuật tạo hình sa trễ mi trong tập sách về “Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ mi mắt” [42]. Sau Putterman A.M cũng đã có những tác giả đi sâu nghiên cứu các khía cạnh khác nhau trong khi tiến hành tạo hình sa trễ mi, chủ yếu với mục đích cải tiến kỹ thuật nhằm đem lại kết quả tốt hơn về mặt thẩm mỹ.

Tại Việt Nam, đã có một số nghiên cứu về phẫu thuật tạo hình mi nói chung, Nguyễn Huy Thọ, Nguyễn Tài Sơn đã đưa ra một số phương pháp tạo mắt hai mí [19],[14]; Trần Thiết Sơn nghiên cứu về giải phẫu mi trên và ứng dụng tạo hình mi mắt [15]; Lê Văn Long đã nghiên cứu lâm sàng và kỹ thuật điều trị sụp mi do nhược cơ [7]; Trần An nghiên cứu đặc điểm lâm sàng và phẫu thuật điều trị sụp mi tuổi già [2]… Đây chủ yếu là những nghiên cứu về điều trị sụp mi, chưa có nghiên cứu nào đánh giá các mức độ sa trễ mi trên theo từng lứa tuổi, sự ảnh hưởng của sa trễ mi trên với chức năng của mắt và hiệu quả của phẫu thuật điều trị sa trễ mi trên.

Vì vậy, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài “Đánh giá kết quả phẫu thuật điều trị sa trễ mi trên” với hai mục tiêu sau:

1. Mô tả đặc điểm lâm sàng sa trễ mi trên.

2. Đánh giá kết quả phẫu thuật điều trị sa trễ mi trên.

MỤC LỤC

ĐẶT VẤN ĐỀ 1

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN 9

1.1 CẤU TRÚC GIẢI PHẪU VÀ SINH LÝ MI MẮT 9

1.1.1 Hình thể ngoài của mi mắt 9

1.1.2 Cấu tạo của mi mắt 11

1.1.3 Túi mỡ ổ mắt 16

1.1.4 Mạch máu và thần kinh mi mắt 17

1.2 NHỮNG NGHIÊN CỨU VỀ HÌNH THÁI NẾP GẤP MI 20

1.3 THAY ĐỔI CẤU TRÚC MI MẮT THEO TUỔI …. Error! Bookmark

not defined.

1.4 SA TRỄ MI TRÊN 24

1.4.1 Định nghĩa 24

1.4.2 Những nghiên cứu về sa trễ mi trên Thế giới 26

1.4.3 Các tiêu chuẩn đánh giá sa trễ mi trên 27

1.4.4 Một số phương pháp phẫu thuật điều trị sa trễ mi trên 29

1.4.5 Các biến chứng có thể gặp sau phẫu thuật sa trễ mi trên 33

1.4.6 Những nghiên cứu về sa trễ mi mắt ở Việt Nam 33

CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 34

2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU 34

2.1.1 Tiêu chuẩn lựa chọn 34

2.1.2 Tiêu chuẩn loại trừ 34

2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 35

2.2.1 Thiết kế nghiên cứu 35

2.2.2 Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu 35

2.2.3 Phương tiện nghiên cứu 35

2.3. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 36

2.3.1 Hỏi bệnh 36

2.3.2 Khám bệnh 37

2.3.3 Chỉ định phẫu thuật điều trị 41

2.3.4 Qui trình phẫu thuật 41

2.3.5 Chăm sóc hậu phẫu và đánh giá kết quả phẫu thuật 45

2.4. KỸ THUẬT THU NHẬP THÔNG TIN 47

2.5. XỬ LÝ SỐ LIỆU 47

2.6. TINH KHẢ THI Error! Bookmark not defined.

2.7. ĐẠO ĐỨC TRONG NGHIÊN CỨU 47

CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 48

3.1 ĐÁNH GIÁ TRƯỚC PHẪU THUẬT 48

3.1.1 Đặc điểm mẫu nghiên cứu 48

3.1.2 Kết quả khám lâm sàng 50

3.2 ĐÁNH GIÁ SAU PHẪU THUẬT 55

3.2.1 So sánh thị lực BN trước và sau phẫu thuật 55

3.2.2 So sánh thị trường bị thu hẹp của BN trước và sau phẫu thuật 56

3.2.3 So sánh mức độ thừa da mi trước và sau phẫu thuật 56

3.2.4 So sánh mức độ rộng khe mi trước và sau phẫu thuật 57

3.2.5 Liên quan giữa tuổi và lượng da mi thừa cần phẫu thuật 58

3.2.6 Trung bình lượng da mi thừa đã phẫu thuật 58

3.2.7 Biến chứng sau phẫu thuật 59

3.2.8. Kết quả sau phẫu thuật 60

3.2.9. Liên quan giữa mức độ thừa da mi trên và kết quả sau phẫu thuật …. 60

3.2.10. Mức độ hài lòng của BN 61

CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN 63

4.1 ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA NHÓM NGHIÊN CỨU 63

4.1.1 Đặc điểm về tuổi 63

4.1.2 Đặc điểm về giới 63

4.1.3 Bàn luận về thời gian xuất hiện sa trễ mi trên 63

4.2 ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG SA TRỄ MI TRÊN … Error! Bookmark not

defined.

4.2.1 Triệu chứng cơ năng 64

4.2.2 Hình thái mi 64

4.3 BÀN LUẬN VỀ KẾT QUẢ PHẪU THUẬT ĐIỀU TRỊ SA TRỄ

MI TRÊN 68

4.3.1 Đánh giá thị lực và thị trường của bệnh nhân trước và sau phẫu

th uật 68

4.3.2 Đánh giá hình thái mi sau phẫu thuật 69

4.3.3 Đánh giá biến chứng theo dõi sau phẫu thuật 71

4.3.4 Đánh giá kết quả phẫu thuật 72

KẾT LUẬN 76

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC