Đánh giá kết quả phẫu thuật điều trị ung thư biểu mô tế bào vảy dương vật
Luận vănĐánh giá kết quả phẫu thuật điều trị ung thư biểu mô tế bào vảy dương vật.Cho đến nay ung thư tế bào vảy dương vật vẫn còn là một vấn đề của y học vì tính chất ác tính của bệnh xảy ra ở cơ quan rất quan trọng của con ngƣời. Trên thế giới tỷ lệ bệnh tùy thuộc vào từng quốc gia, ở các nƣớc Tây Âu bệnh gặp 1% trong tổng số các bệnh ác tính ở nam, ở các nước châu Á, châu Phi và nam Mỹ tỷ lệ bệnh 10,0% – 20,0% trong tổng số các bệnh ác tính ở nam [27]. Theo Nguyễn Văn Hiếu [4] và Đoàn Hữu Nghị [5] tỷ lệ mắc ung thư dương vật ở Hà Nội là 2,1/100.000 dân, ở Thành phố Hồ Chí Minh là 3,4% các loại ung thƣ.
Trên thế giới cũng nhƣ một số trung tâm điều trị ung thƣ ở Việt Nam đã áp dụng các kỹ thuật hiện đại để chẩn đoán và theo dõi bệnh nhƣ: chụp cắt lớp, chụp PET scan để chẩn đoán và theo dõi di căn, định lƣợng Nucleotidaze và gamma-Glutamyl Transpeptidaze để xác định khả năng di căn gan, xƣơng…
Về điều trị: y học đã sử dụng nhiều phƣơng pháp điều trị nhƣ xạ trịhoặc phẫu thuật Mohs cho các thƣơng tổn nhỏ nông lồi, bôi 5-FU cho thƣơng tổn xâm lấn tại chỗ, phẫu thuật cắt đoạn dƣơng vật kết hợp với vét hạch bẹncho thƣơng tổn T hoặc thƣơng tổn loét, kết hợp phẫu thuật với xạ trị hoặc hóa chất cho những trƣờng hợp ung thƣ dƣơng vật có di căn hạch bẹn[2][27]… Tuy nhiên phẫu thuật vẫn là phƣơng pháp điều trị ung thƣ dƣơng vật chủ yếu vì so với các phƣơng pháp khác nhƣ xạ trị hoặc hóa chất thì phẫu thuật mang lại hiệu quả cao nhất với thời gian điều trị ngắn nhất. Xạ trị hoặc hóa chất chủ yếu để hỗ trợ điều trị ở những bệnh nhân không thể phẫu thuật hoặc có di căn để hạn chế sự phát triển của bệnh và để kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân [4].
HPV là một trong yếu tố quan trọng gây ung thƣ dƣơng vật nhƣng Việt Nam chƣa nghiên cứu vấn đề này. Hơn nữa phẫu thuật tạo hình dƣơng vật để phục hồi giải phẫu và chức năng góp phần cải thiện chất lƣợng cuộc sống của bệnh nhân ung thƣ dƣơng vật cũng chƣa đƣợc nghiên cứu. Vì tính chất ác tính Và khá phổ biến của bệnh và vì còn nhiều vấn đề còn bỏ ngỏ nhƣ sự hiện diện của HPV, phẫu thuật Mohs và phục hồi giải phẫu – chức năng dƣơng vật nên chúng tôi nghiên cứu đề tài “Đánh giá kết quả phẫu thuật điều trị ung thư biểu mô tế bào vảy dương vật” nhằm mục tiêu.
1. Khảo sát đặc điểm lâm sàng, một số yếu tố liên quan và mô bệnh họcung thư biểu mô tế bào vảy dương vật
2. Đánh giá kết quả phẫu thuật điều trị ung thư biểu mô tế bào vảydương vật tại Bệnh viện Da liễu Trung ương từ 2008-2012
MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ …………………………………………………………………………………….. 1
Chƣơng 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU …………………………………………………. 12
1.1. GIẢI PHẪU VÀ SINH LÝ DƢƠNG VẬT ………………………………….. 12
1.1.1. Sinh lý dƣơng vật ………………………………………………………………… 12
1.1.2. Giải phẫu dƣơng vật …………………………………………………………….. 13
1.1.3. Giải phẫu niệu đạo nam ………………………………………………………… 16
1.2. GIẢI PHẪU HẠCH BẸN- CHẬU ………………………………………………. 17
1.3. GIẢI PHẪU MẠCH MÁU – THẦN KINH VÙNG ĐÙI TRƢỚC ….. 19
1.3.1. Mạch máu …………………………………………………………………………… 19
1.3.2. Tĩnh mạch …………………………………………………………………………… 20
1.3.3. Thần kinh ……………………………………………………………………………. 20
1.4. UNG THƢ TẾ BÀO VẢY DƢƠNG VẬT …………………………………… 21
1.4.1. Dịch tễ ……………………………………………………………………………….. 21
1.4.2. Các thƣơng tổn tiền ung thƣ dƣơng vật…………………………………… 22
1.4.3. Nguyên nhân gây ung thƣ dƣơng vật ……………………………………… 23
1.4.4. Lâm sàng ung thƣ dƣơng vật …………………………………………………. 24
1.4.5. Cận lâm sàng ………………………………………………………………………. 26
1.4.6. Giai đoạn ……………………………………………………………………………. 27
1.4.7. Di căn trong ung thƣ dƣơng vật …………………………………………….. 28
1.4.8. Điều trị ……………………………………………………………………………….. 29
1.5. BIẾN CHỨNG PHẪU THUẬT ………………………………………………….. 35
Chƣơng 2: ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU …………. 36
2.1. ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU …………………………………………………….. 36
2.1.1. Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân …………………………………………………… 36
2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ ………………………………………………………………. 36
2.2. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ……………………………………………….. 36
2.2.1. Phƣơng pháp nghiên cứu ………………………………………………………. 36
2.2.2. Cỡ mẫu ………………………………………………………………………………. 36
2.2.3. Cách thức tiến hành ……………………………………………………………… 36
5
2.2.4. Chỉ định ……………………………………………………………………………… 37
2.3. QUY TRÌNH KỸ THUẬT …………………………………………………………. 37
2.3.1. Phẫu thuật loại bỏ ung thƣ dƣơng vật …………………………………….. 37
2.3.2. Vét hạch bẹn ……………………………………………………………………….. 39
2.3.3. Điều trị sau mổ ……………………………………………………………………. 40
2.4. ĐẠO ĐỨC NGHIÊN CỨU ………………………………………………………… 40
2.5. ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ ……………………………………………………………… 40
2.6. PHƢƠNG PHÁP PHÂN TÍCH VÀ XỬ LÍ SỐ LIỆU ……………………. 42
Chƣơng 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ……………………………………………….. 43
3.1. ĐẶC ĐIỂM CHUNG ………………………………………………………………… 43
3.1.1. Tuổi …………………………………………………………………………………… 43
3.1.2. Phân bố bệnh nhân theo địa phƣơng ………………………………………. 43
3.1.3. Nghề nghiệp ……………………………………………………………………….. 44
3.1.4. Đặc điểm kinh tế …………………………………………………………………. 44
3.1.5. Đặc điểm hút thuốc, học vấn, hôn nhân, con cái ……………………… 45
3.2. ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN VÀ MÔ
BỆNH HỌC UNG THƢ BIỂU MÔ TẾ BÀO VẢY DƢƠNG VẬT ………. 46
3.2.1. Các yếu tố liên quan …………………………………………………………….. 46
3.2.2. Đặc điểm lâm sàng ………………………………………………………………. 49
3.2.3. Mô bệnh học ……………………………………………………………………….. 50
3.3. KẾT QUẢ PHẪU THUẬT ĐIỀU TRỊ UNG THƢ BIỂU MÔ TẾ BÀO
VẢY DƢƠNG VẬT. ……………………………………………………………………….. 51
3.3.1. Các phƣơng pháp phẫu thuật dƣơng vật …………………………………. 51
3.3.2. Phẫu thuật vét hạch ……………………………………………………………… 52
3.3.3. Điều trị phối hợp …………………………………………………………………. 52
3.3.4. Chiều dài mỏn cụt dƣơng vật lúc mềm …………………………………… 53
3.3.5. Thời gian theo dõi sau phẫu thuật ………………………………………….. 54
3.3.6. Tiểu tiện ……………………………………………………………………………… 54
3.3.7. Tình dục ……………………………………………………………………………… 55
3.3.8. Biến chứng …………………………………………………………………………. 55
6
3.3.9. Kết quả trƣớc khi ra viện ………………………………………………………. 56
3.3.10. Kết quả xa …………………………………………………………………………. 56
Chƣơng 4: BÀN LUẬN ……………………………………………………………………… 60
4.1. ĐẶC ĐIỂM CHUNG ………………………………………………………………… 60
4.1.1. Tuổi …………………………………………………………………………………… 60
4.1.2. Địa phƣơng …………………………………………………………………………. 60
4.1.3. Đặc điểm kinh tế, hút thuốc, học vấn, hôn nhân, con cái ………….. 61
4.2. ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN VÀ MÔ
BỆNH HỌC UNG THƢ BIỂU MÔ TẾ BÀO VẢY DƢƠNG VẬT ………. 63
4.2.1. Một số yếu tố liên quan ………………………………………………………… 63
4.2.2. Đặc điểm lâm sàng ………………………………………………………………. 67
4.2.3. Mô bệnh học ……………………………………………………………………….. 68
4.3. KẾT QUẢ PHẪU THUẬT ĐIỀU TRỊ UNG THƢ BIỂU MÔ TẾ BÀO
VẢY DƢƠNG VẬT ………………………………………………………………………… 69
4.3.1. Các phƣơng pháp phẫu thuật dƣơng vật …………………………………. 69
4.3.2. Phẫu thuật vét hạch ……………………………………………………………… 72
4.3.3. Điều trị phối hợp …………………………………………………………………. 73
4.3.4. Chiều dài mỏn cụt dƣơng vật lúc mềm …………………………………… 73
4.3.5. Tiểu tiện ……………………………………………………………………………… 74
4.3.6. Tình dục ……………………………………………………………………………… 74
4.3.7. Biến chứng: ………………………………………………………………………… 75
4.3.8. Kết quả lúc ra viện ………………………………………………………………. 77
4.3.9. Kết quả xa …………………………………………………………………………… 77
KẾT LUẬN ………………………………………………………………………………………. 78
KIẾN NGHỊ ……………………………………………………………………………………… 71
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
TÀI LIỆU THAM KHẢO
TIẾNG VIỆT:
1. Frank H. Netter (1996), “Atlas giải phẫu ngƣời”, nhà xuất bản Y học, trang 407.
2. Bùi Mạnh Hà (2001), “đặc điểm lâm sàng, mô bệnh học ung thƣ dƣơng vật và đánh giá kết quả sống 5 năm sau điều trị phẫu thuật”, Luận án tiến sĩ Y học, Học viện Quân Y 103.
3. Bùi Mạnh Hà, Đoàn Hữu Nghị (1999), “nhận xét tiền sử hẹp bao quy đầu và bệnh ung thƣ dƣơng vật qua 275 trƣờng hợp tại bệnh viện K Hà Nội”, Y học thực hành, số 4(364), Trang 34-36.
4. Nguyễn Văn Hiếu, Nguyễn Hoàng Minh (2010), Ung thƣ dƣơng vật, Điều trị phẫu thuật bệnh ung thƣ, Nhà xuất bản Y Học, trang 427 – 436.
5. Đoàn Hữu Nghị (2001), “ung thƣ dƣơng vật”, Bài giảng ung thƣ dƣơng vật, Bộ môn Ung thƣ Trƣờng Đại học Y Hà Nội, Trang 200-2005.
6. Nguyễn Quang Quyền (1997), “cơ quan sinh dục nam”, Bài giảng giải phẫu học, tập II , Trang 239-250.
7. Nguyễn Quang Quyền (1997), “vùng đùi trƣớc”, Bài giảng giải phẫu học, tập II , Trang 166-18