Đánh giá kết quả phẫu thuật tán nhuyễn thể thủy tinh đục trên mắt thoái hóa hoàng điểm tuổi già

Đục the thủy tinh là một trong những nguyên nhân hàng đau gây mù trên thế giới cũng như ở Việt Nam, liên quan đến quá trình lão hóa. Những năm gan đây tỷ lệ mù do đục the thủy tinh đang tăng lên trên thế giới do sự già hóa của dân so các nước. Theo thong kê của tổ chức y te the giới (WHO) 2011: Bệnh đục the thủy tinh đã gây ra mù ở 18,6 triệu người và chiếm 48% số người mù trên toàn cầu. ơ Việt Nam tỷ lệ mù trong nhân dân là 0,59% trong đó 66% là mù do đục thể thủy tinh (với dân so 86 triệu người, năm 2008).ƯỚc tính Việt Nam hiện nay có khoảng 326.000 người mù hai mắt do đục the thủy tinh khoảng 0,38% dân số [7]. Phẫu thuật tán nhuyễn the thủy tinh bang phương pháp siêu âm là phương pháp điều trị phổ biến và hiệu quả nhất đe khôi phục thị lực cho bệnh nhân bị đục the thủy tinh.

Thoái hóa hoàng điếm tuổi già (Age-related Macular Degeneration- AMD) gây giảm thị lực trung tâm trầm trọng, cũng là nguyên nhân hàng đau gây ra mù ở người già có độ tuổi từ 65 trở đi tại Hoa Kỳ [34]. Bệnh pho biến ở các nước phát trien và có xu hướng gia tăng ở các nước đang phát triển.

Vì cả hai điều kiện nói trên đều liên quan chặt chẽ với tuổi tác nên nhiều người bị đục thể thủy tinh cũng bị mắc AMD [34].

Lâu nay vẫn còn có tranh cãi giữa các phẫu thuật viên ve việc liệu phương pháp phẫu thuật đục thể thủy tinh có bị hạn che áp dụng đoi với các bệnh nhân bị mắc chứng AMD.

Mối quan tâm chính của các nhà nghiên cứu là có phải phẫu thuật đục the thủy tinh có làm tăng nguy cơ tiến trien thành AMD the tân mạch.

Theo nghiên cứu của trung tâm Beaver Dam Eye Study và Blue Mountain Eye Study đều thông báo kết quả là tiền sử phẫu thuật mắt đục thể thủy tinh làm tăng nguy cơ tiến trien AMD giai đoạn nặng cao gấp 3 đến 10 lần [77]. Blue Mountain Eye Study cũng công bo báo cáo về mối quan hệ tích cực giữa phẫu thuật đục the thủy tinh và tỷ lệ phát hiện AMD mới trong vòng 10 năm [53]. Theo báo cáo kết quả của Jie J Wang (2005) thì một kết quả thị lực tốt sau phẫu thuật có the đạt được ở những bệnh nhân với ton thương AMD phẫu thuật sớm [45]. Bang chứng tốt nhất có từ tài liệu công bố ve hiệu quả và an toàn của phẫu thuật đục thể thủy tinh trên mắt AMD từ một thử nghiệm đối chứng ngẫu nhiên có 6 tháng theo dõi của Lamoureux (2007) [56]. Báo cáo gan đây của Dong (2009), sau khi phẫu thuật đục thể thủy tinh không tìm thay tác động rõ ràng của phẫu thuật đục the thủy tinh lên nguy cơ tiến triển của AMD [34].

Các kết quả nghiên cứu này dẫn đến nhiều mối nghi ngờ ve mối quan hệ nhân quả giữa phẫu thuật mắt đục thể tinh và các nguy cơ tiến triển của AMD.

ơ Việt Nam với những ưu thế lớn của phương pháp mo tán nhuyễn the thủy tinh bang siêu âm. Các phẫu thuật viên nhãn khoa đã tiến hành phẫu thuật phaco trên mắt AMD mang lại hiệu quả tốt cải thiện thị lực góp phần giải phóng mù. Tuy nhiên, thực sự chưa có một nghiên cứu nào báo cáo một cách đầy đủ kết quả phẫu thuật mắt đục thể thủy tinh trên mắt AMD do vây nhóm nghiên cứu của chúng tôi tiến hành đề tài “ Đánh giá kết quả phẫu thuật tán nhuyễn thể thủy tinh đục trên mắt thoái hóa hoàng điểm tuổi già” với hai mục tiêu:

1. Đặc điểm lâm sàng đục thể thủy tinh trên mắt AMD.

2. Kết quả phẫu thuật và một số yếu tố ảnh hưởng đến kết quả phau thuật.