Đánh giá kết quả tạo hình nếp mí bằng phương pháp đính vào cân vách hốc mắt trên người Việt trưởng thành tại Bệnh viện Mắt Trung Ương năm 2024-2025

Đề án thạc sĩ chuyên ngành Nhãn khoa Đánh giá kết quả tạo hình nếp mí bằng phương pháp đính vào cân vách hốc mắt trên người Việt trưởng thành tại Bệnh viện Mắt Trung Ương năm 2024-2025. Trong cấu trúc giải phẫu của nhãn cầu, mi mắt không chỉ đảm nhiệm vai trò then chốt trong việc che phủ bảo vệ và ngăn chặn các yếu tố gây hại từ môi trường bên ngoài, mà còn góp phần quan trọng tham gia vào việc biểu lộ cảm xúc, góp phần tạo nên nét đặc trưng cho khuôn mặt và ánh mắt của từng cá nhân.
Do đặc điểm cấu trúc của da vùng mi mắt mỏng hơn so với các vùng da khác trên khuôn mặt, nên đây thường là nơi đầu tiên và dễ nhận thấy nhất các dấu hiệu của quá trình lão hóa theo tuổi tác. Thông thường, sau tuổi 40, da vùng mi mắt bắt đầu mất dần độ đàn hồi, trở nên chùng nhão biểu hiện sự lão hóa và tiến triển nhanh chóng theo thời gian. Sa da mi là tình trạng phổ biến, thường gặp ở người trung niên và cao tuổi. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ khuôn mặt, gây ra vẻ ngoài mệt mỏi già nua mà còn có thể gây ra những vấn đề chức năng, như hạn chế tầm nhìn, cảm giác nặng mí và mỏi mắt. Điều này ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.

Phẫu thuật tạo hình nếp mí trên là một trong những phương pháp điều trị hiệu quả nhất hiện nay nhằm khắc phục tình trạng sa da mi. Tuy nhiên, hiệu quả của phẫu thuật tạo hình nếp mí trên phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm tình trạng bệnh nhân, kỹ thuật phẫu thuật, và sự chăm sóc sau phẫu thuật.
Trong một nghiên cứu gần đây của Gaofeng Li và các cộng sự (2018) việc sử dụng cân vách hốc mắt trong tạo hình nếp mí đã đạt được những kết quả rất tốt [1]. Ở Việt Nam, phẫu thuật tạo hình nếp mí đã có từ nhiều thập kỉ nhưng các nghiên cứu chủ yếu là về bệnh lý mi: sụp mi, hở mi, co rút mi, sa trễ mi… như nghiên cứu của Phạm Trọng Văn (1990) [2],Nguyễn Huy Thọ (2004)[3], Đào Chí Kiên (2003)[4], Nguyễn Thị Bảo Thoa (2018)[5] … gần đây nhất là nghiên cứu về kết quả phẫu thuật tạo nếp mi trên ở người Việt của Hoàng Thị2 Phương Lan (2022)[6]. Tuy nhiên chưa có nghiên cứu nào đánh giá sự phối hợp của phương pháp phẫu thuật cắt da mi thừa kết hợp tạo hình nếp mí bằng phương pháp đính vào vách ngăn hốc mắt. Vì vậy chúng tôi thực hiện đề tài: “Đánh giá kết quả tạo hình nếp mí bằng phương pháp đính vào cân vách hốc mắt trên người Việt trưởng thành tại Bệnh viện Mắt Trung Ương năm 2024-2025” với 2 mục tiêu chính như sau:
1. Nhận xét một số đặc điểm, hình thái nếp mí trên của nhóm bệnh nhân nghiên cứu.
2. Đánh giá kết quả phẫu thuật tạo hình nếp mí trên bằng phương pháp đính vào cân vách hốc mắt

MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ……………………………………………………………………………………………. 1
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ XÂY DỰNG ĐỀ ÁN…………………………………………… 3
1.1: Đặc điểm giải phẫu và sinh lý vận động mi trên …………………………….. 3
1.1.1: Hình thể ngoài mi mắt ………………………………………………………….. 3
1.1.2: Cấu tạo mi trên và các thành phần liên quan……………………………. 4
1.1.3: Sinh lý vận động mi trên……………………………………………………… 12
1.2: Đặc điểm hình thái nếp mi trên…………………………………………………… 13
1.2.1: Những nghiên cứu về hình thái nhân trắc mi trên trên thế giới…. 13
1.2.2: Đặc điểm hình thái nếp mí trên ở Việt Nam…………………………… 16
1.3: Các phương pháp tạo hình nếp mi trên………………………………………… 17
1.3.1: Thủ thuật khâu tạo hình nếp mi trên……………………………………… 17
1.3.2: Phẫu thuật tạo hình nếp mi trên ……………………………………………. 18
CHƢƠNG 2: NỘI DỤNG ĐỀ ÁN ……………………………………………………… 25
2.1: Đối tượng nghiên cứu ……………………………………………………………….. 25
2.1.1: Tiêu chuẩn lựa chọn……………………………………………………………. 25
2.1.2: Tiêu chuẩn loại trừ……………………………………………………………… 25
2.2: Địa điểm và thời gian nghiên cứu……………………………………………….. 25
2.2.1: Địa điểm nghiên cứu…………………………………………………………… 25
2.2.2: Thời gian nghiên cứu ………………………………………………………….. 25
2.3: Phương pháp nghiên cứu …………………………………………………………… 25
2.3.1: Thiết kế nghiên cứu ……………………………………………………………. 25
2.3.2: Phương pháp chọn mẫu ………………………………………………………. 26
2.3.3: Phương tiện nghiên cứu ………………………………………………………. 26
2.3.4: Sơ đồ nghiên cứu ……………………………………………………………….. 26
2.4: Các bước tiến hành nghiên cứu…………………………………………………… 272.4.1: Lựa chọn bệnh nhân:…………………………………………………………… 27
2.4.2: Chuẩn bị bệnh nhân trước phẫu thuật:…………………………………… 27
2.4.3: Cận lâm sàng……………………………………………………………………… 30
2.4.4: Phương pháp vô cảm…………………………………………………………… 30
2.4.5: Phẫu thuật………………………………………………………………………….. 30
2.5: Các biến số và chỉ số nghiên cứu:……………………………………………….. 38
2.5.1: Nhóm liên quan đến đối tượng nghiên cứu: …………………………… 38
2.5.2: Nhóm liên quan sau phẫu thuật: …………………………………………… 38
2.6: Đạo đức trong nghiên cứu:…………………………………………………………. 39
2.7: Kết quả nghiên cứu: ………………………………………………………………….. 39
2.7.1: Phân tích các ca lâm sàng trong nhóm bệnh nhân nghiên cứu….. 39
2.7.2: Tổng hợp phân tích các ca lâm sàng theo hai mục tiêu nghiên cứu .. 58
CHƢƠNG 3: ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ ……………………… 65
3.1: Bàn luận ………………………………………………………………………………….. 65
3.1.1: Đặc điểm, hình thái nếp mí của nhóm bệnh nhân nghiên cứu…… 65
3.1.2: Kết quả phẫu thuật tạo nếp mí đính vào cân vách hốc mắt: ……… 71
3.2: Kiến nghị…………………………………………………………………………………. 76
KẾT LUẬN ………………………………………………………………………………………. 77
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤCDANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1: Đánh giá 1 tuần sau phẫu thuật…………………………………………….. 36
Bảng 2.2: Đánh giá 1 tháng và 3 tháng sau phẫu thuật:………………………….. 37
Bảng 2.3: Tổng hợp danh sách ca lâm sàng trong nhóm nghiên cứu ……….. 58
Bảng 2.4: Đặc điểm bệnh nhân …………………………………………………………… 59
Bảng 2.5: Đặc điểm lâm sàng và hình thái mí trên của nhóm bệnh nhân….. 60
Bảng 2.6: Đánh giá kết quả phẫu thuật sau 1 tuần …………………………………. 62
Bảng 2.7: Đánh giá kết quả phẫu thuật sau 1 tháng ……………………………….. 63
Bảng 2.8: Đánh giá kết quả phẫu thuật sau 3 tháng ……………………………….. 64
Bảng 3.1: Phân bố bệnh nhân theo nhóm tuổi……………………………………….. 66
DANH MỤC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 3.1. Phân bố bệnh nhân theo giới ……………………………………………… 65DANH MỤC HÌNH
Hình 1.1: Hình thể ngoài mi mắt ………………………………………………………… 3
Hình 1.2: Giải phẫu mi mắt cắt đứng dọc…………………………………………….. 4
Hình 1.3: Giải phẫu cơ vòng mi………………………………………………………….. 5
Hình 1.4: Giải phẫu cân vách hốc mắt…………………………………………………. 7
Hình 1.5: Giải phẫu mỡ hốc mắt…………………………………………………………. 8
Hình 1.6: Hệ thống dây chằng vòng mi ……………………………………………….. 9
Hình 1.7: Động mạch nuôi dưỡng mi mắt ………………………………………….. 10
Hình 1.8: Tĩnh mạch nuôi dưỡng vùng mi mắt …………………………………… 11
Hình 1.9: Cấu trúc giải phẫu mi trên …………………………………………………. 14
Hình 1.10: Phẫu thuật cắt mí đường mổ ngắn của Kim …………………………. 22
Hình 1.11: Phẫu thuật tạo nếp mí đính cân vách hốc mắt. ……………………… 24
Hình 2.1: Phân loại hình thái mi trên…………………………………………………. 28
Hình 2.2: Các mốc và khoảng cách cần đo ở mi trên …………………………… 29
Hình 2.3: Cách thức phẫu thuật tạo nếp mí đính vào vách ngăn hốc mắt .. 31
Hình 2.4: Bệnh nhân 1 trước và sau phẫu thuật…………………………………… 40
Hình 2.5: Bệnh nhân 2 trước và sau phẫu thuật…………………………………… 42
Hình 2.6: Bệnh nhân 3 trước và sau phẫu thuật…………………………………… 44
Hình 2.7: Bệnh nhân 4 trước và sau phẫu thuật…………………………………… 46
Hình 2.8: Bệnh nhân 5 trước và sau phẫu thuật…………………………………… 48
Hình 2.9: Bệnh nhân 6 trước và sau phẫu thuật…………………………………… 50
Hình 2.10: Bệnh nhân 7 trước và sau phẫu thuật…………………………………… 52
Hình 2.11: Bệnh nhân 8 trước và sau phẫu thuật…………………………………… 54
Hình 2.12: Bệnh nhân 9 trước và sau phẫu thuật…………………………………… 56
Hình 2.13: Bệnh nhân 10 trước và sau phẫu thuật…………………………………. 5