ĐÁNH GIÁ LIÊN QUAN GIỮA THÂN NHIỆT CỦA BỆNH NHÂN CHẮN THƯƠNG NẶNG VỚI MỘT SỐ CHỈ SỐ HÓA SINH MÁU

Nghiên cứu nhằm đánh giá mối liên quan giữa thân nhiệt của bệnh nhân chấn thương nặng khi vào phòng mổ và một số chỉ số sinh hóa máu (pH, lactate, BE). 52 bệnh nhân chấn thương nặng, có chỉ định phẫu thuật được đưa vào nghiên cứu. Nhiệt độ cơ thể (đo tại thực quản), pH, lactate, BE máu động mạch được đánh giá đồng thời ngay khi vào phòng mổ. Hạ thân nhiệt được định nghĩa khi nhiệt độ thực quân < 36°c. Kết quả cho thấy 73,1% bệnh nhân chốn thương nặng có hạ thân nhiệt khi vào phòng mổ; 13,5% có hạ thân nhiệt trung bình (32,1 -34 °C). Thân nhiệt của bệnh nhân có mối tương quan tương đối chặt với pH, BE và lactate máu: r = 0,64, 0,66 và – 0,65 (p < 0,01). Thân nhiệt của bệnh nhản chấn thương nặng khi vào phòng mổ tương quan đồng biến với chỉ số pH, BE, và tương quan nghịch biến với lactate máu động mạch.

2/3 bệnh nhân đa chấn thương có hạ thân nhiệt khi nhập viện, ở những bệnh nhân chấn thưang nặng thường có mất máu, tụt huyết áp, thiếu oxy tổ chức, hậu quả là chuyển hóa yếm khí trong tế bào gây ra tình trạng toan chuyển hóa. Các rối loạn này có thể xuất hiện sớm khi chưa có biểu hiện sốc trên lâm sàng do các cơ chế bù trừ của cơ thể và mất đi muộn; khi các dấu hiệu lâm sàng đã về bình thường vẫn có 85% bệnh nhân còn dấu hiệu giảm tưới máu tổ chức. Hai chỉ số hóa sinh phản ánh mức độ toan chuyển hóa là lactate và kiềm dư (BE) đã được chứng minh là có giá trị trong đánh giá độ nặng, tiên lượng và đáp ứng điều trị trên bệnh nhân chấn thương. Hạ thân nhiệt cùng với toan chuyển hoá và rối loạn đông máu được coi là “tam chứng chết” ở bệnh nhân chấn thương, làm tăng tỷ lệ tử  vong và biến chứng [1; 2], Tại Việt Nam, chưa có nghiên cứu nào đánh giá mối liên quan giữa hạ thân nhiệt với các chỉ số hoá sinh máu quan trọng như pH, lactate và BE. Để góp phần cho tiên lượng và định hướng điều trị bệnh nhân chấn thương tốt hơn, nghiên cứu này được tiến hành nhằm: Đánh giá mối liên quan giữa thân nhiệt khi vào phòng mổ với một số chỉ số hoá sinh máu ờ bệnh nhân chấn thương nặng.