Đánh giá sự thay đổi các thông số: PO2, PCO2 HCO3- và pH máu động mạch trong quá trình lọc máu liên tục Tĩnh mạch-tĩnh mạch
Luận văn Đánh giá sự thay đổi các thông số: PO2, PCO2 HCO3- và pH máu động mạch trong quá trình lọc máu liên tục Tĩnh mạch-tĩnh mạch.Lọc máu liên tục (LMLT) là biện pháp điều trị có hiệu quả và ngày càng được áp dụng rộng rãi trong lâm sàng [27], [46]. Khoa Hồi sức tích Bệnh viện Bạch Mai đã ứng dụng kỹ thuật này trên các bệnh nhân (BN) sốc nhiễm khuẩn, suy đa tạng, viêm tụy cấp nặng… mang lại kết quả tốt [3], [19] [21], [22].
Trong điều trị ngộ độc cấp vẫn còn tranh cãi về ưu nhược điểm của LMLT so với lọc máu ngắt quãng (LMNQ), nhưng những nghiên cứu gần đây đã thấy được hiệu quả của LMLT trong các ngộ độc nặng và/ hoặc có rối loạn huyết động [6], [32], [37], [59].
Trung tâm Chống độc bệnh viện Bạch Mai tiến hành ca LMLT đầu tiên năm 2007. Đây là biện pháp can thiệp phức tạp nên những nguy cơ xuất hiện các biến chứng khi sử dụng nó vẫn chưa được hiểu biết nhiều.
Các BN ngộ độc có chỉ định lọc máu thường là các BN nặng, có suy hô hấp và rối loạn toan kiềm [18]. Trước đây việc sử dụng LMNQ thường gặp biến chứng thay đổi khí máu đặc biệt hay gặp biến chứng giảm oxy máu trong quá trình lọc máu, làm phải dừng cuộc lọc và gây nguy hiểm đến tính mạng cho BN [30].
Nguyễn Phan Đức Sanh (1997): Giảm oxy máu là biến chứng rất hay gặp trong quá trình lọc máu, đặc biệt ở các BN nặng như hôn mê, có rối loạn huyết động, suy hô hấp…[20].
Chúng tôi chưa thấy các công trình nghiên cứu về thay đổi khí máu động mạch trong quá trình LMLT trong điều trị ngộ độc.
Để góp phần tìm hiểu về thay đổi khí máu động mạch trong LMLT phục vụ cho việc ứng dụng kỹ thuật này trong điều trị, chúng tôi nghiên cứu đề tài này với mục tiêu:
Đánh giá sự thay đổi các thông số: PO2, PCO2 HCO3- và pH máu động mạch trong quá trình lọc máu liên tục Tĩnh mạch – tĩnh mạch.
ĐẶT VẤN ĐỀ 1
Chương 1: TỔNG QUAN 3
1.1. KHÍ MÁU ĐỘNG MẠCH VÀ Ý NGHĨA LÂM SÀNG 3
1.1.1. Oxy 3
1.1.2. Khi CO2 5
1.1.3. pH, HCO3- và thăng bằng kiềm – toan 6
1.1.4. Trị số khí máu bình thường 7
1.1.5. Các thông số để đánh giá tình trạng kiềm – toan 7
1.1.6. Mục đích đo khí máu động mạch 7
1.2. LỌC MÁU 8
1.2.1. Khái niệm lọc máu 8
1.2.2 Lọc máu liên tục 8
1.2.3. Nguyên lý lọc máu liên tục 10
1.2.4. Dịch thay thế và màng lọc 12
1.2.5. Biến chứng của lọc máu liên tục 15
1.2.6. Khái niệm về tương hợp sinh học của màng lọc trong lọc máu. … 16
1.3. CƠ CHÉ LÀM THAY ĐỔI ÁP LựC CÁC CHẤT KHÍ TRONG MÁU
ĐỘNG MẠCH TRONG QUÁ TRÌNH LỌC MÁU 19
1.3.1. Cơ chế làm thay đổi oxy trong lọc máu 19
1.3.2. Vai trò của màng lọc tổng hợp và dịch lọc bicarbonate 20
1.3.3. Vai trò của lọc máu liên tục 21
1.3.4. Cơ chế làm thay đổi pH, HCO3- và PCO2 trong quá trình lọc máu23
Chương 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 25
2.1 ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU 25
2.1.1 Tiêu chuẩn lựa chọn bệnh nhân vào nghiên cứu 25
2.1.2 Tiêu chuẩn loại trừ bệnh nhân 25
2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 25
2.2.1. Thiết kế nghiên cứu 25
2.2.2. Cỡ mẫu 25
2.2.3. Phương tiện nghiên cứu 25
2.2.4. Các chỉ số nghiên cứu 26
2.2.5. Tiến hành nghiên cứu 26
2.2.6. Thu thập số liệu (có bệnh án nghiên cứu kèm theo,) 31
2.2.7. Phân tích và xử lí số liệu 31
Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 32
3.1 KẾT QUẢ CHUNG 32
3.1.1 Tuổi 32
3.1.2 Giới 32
3.1.3 Lý do chỉ định LMLT 33
3.1.4 Kết quả điều trị 33
3.1.5 Thông tin về LMLT 34
3.2. ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA BN TRƯỚC KHI LMLT 35
3.3 THAY ĐỔI PO2 TRONG QUÁ TRÌNH LMLT 36
3.3.1 Thay đổi PO2 ở nhóm không thở máy 36
3.3.2 Thay đổi PO2 ở nhóm thở máy 39
3.3.3 Thay đổi PO2 giữa nhóm sống và nhóm tử vong 42
3.3.4 Kết quả chung về thay đổi PO2 trong quá trình LMLT 43
3.4 THAY ĐỔI PCO2 TRONG QUÁ TRÌNH LMLT 44
3.4.1 Thay đổi PCO2 ở nhóm không thở máy 44
3.4.2 Thay đổi PCO2 ở nhóm thở máy 45
3.5 THAY ĐỔI PH, HCO3- VÀ PCO2 TRONG QUÁ TRÌNH LMLT 46
3.5.1 Thay đổi pH, HCO3- và PCO2 ở nhóm nhiễm toan CH trước khi
LMLT 46
3.5.2 Thay đổi pH, HCO3- và PCO2 ở nhóm nhiễm kiềm hô hấp trước khi
LMLT 48
3.5.3 Thay đổi pH, HCO3- và PCO2 ở nhóm không có RL toan – kiềm
trước khi LMLT 49
3.5.4 Thay đổi pH, HCO3- và PCO2 tăng quá giá trị bình thường trong quá
trình LMLT 50
3.6 CÁC THAY ĐỔI NHỊP THỞ, HATB VÀ CVP TRONG QUÁ TRÌNH
LMLT 51
Chương 4: BÀN LUẬN 52
4.1 ĐẶC ĐIỂM CHUNG 52
4.1.1 Tuổi 52
4.1.2 Giới 52
4.1.3 BN tổn thương phổi kèm theo và thở máy 52
4.1.4 Lý do chỉ định LMLT 53
4.1.5 Thông tin về LMLT 53
4.2. BÀN LUẬN VỀ THAY ĐỔI PO2 TRONG QUÁ TRÌNH LMLT 54
4.2.1 Thay đổi PO2 ở nhóm không thở máy 54
4.2.2 Thay đổi PO2 ở nhóm thở máy 55
4.2.3 Thay đổi PO2 giữa nhóm sống và nhóm tử vong 56
4.2.4. Kết quả chung về thay đổi PO2 trong quá trình LMLT 57
4.3 BÀN LUẬN VỀ THAY ĐỔI PCO2 TRONG QUÁ TRÌNH LMLT 58
4.3.1 Thay đổi PCO2 ở nhóm không thở máy 58
4.3.2 Thay đổi PCO2 ở nhóm thở máy 59
4.4 THAY ĐỔI CÁC THÔNG SỐ PH, HCO3″ VÀ PCO2 TRONG QUÁ
TRÌNH LMTL 59
4.4.1. Thay đổi pH, HCO3- và PCO2 ở nhóm nhiễm toan CH trước khi
LMLT 59
4.4.2. Thay đổi pH, HCO3- và PCO2 ở nhóm nhiễm kiềm hô hấp trước khi
LMLT 60
4.4.3 Thay đổi pH, HCO3- và PCO2 ở nhóm không có rối loạn toan – kiềm
trước khi LMLT 61
4.4.4 Thay đổi pH, HCO3- và PCO2 quá giá trị bình thường trong quá
trình LMLT 62
4.4.5 Liên quan của huyết động với sự thay đổi pH, HCO3-, PCO2 và cân
bằng toan – kiềm trong quá trình LMLT 63
4.4.6 Liên quan của dịch thay thế, tốc độ dịch thay thế với sự thay đổi pH,
HCO3-, PCO2 và cân bằng toan – kiềm trong quá trình LMLT 63
KẾT LUẬN 66
KIẾN NGHỊ 67
TÀI LIỆU THAM KHẢO