Đánh giá tác dụng của Tràng vị khang trong điều trị hội chứng ruột kích thích thể lỏng

Nghiên cứu được thực hiện nhằm đánh giá tác dụng của Tràng vị khang trong điều trị hội chứng ruột kích thích thể lỏng và nhận xét tác dụng không mong muốn của thuốc Tràng vị khang trên lâm sàng. Kết quả nghiên cứu cho thấy: 80% bệnh nhân hết triệu chứng rối loạn đại tiện, 43,7% bệnh nhân hết căng chướng bụng, 27,3% bệnh nhân hết triệu chứng đau bụng, 69,1% bệnh nhân hết rối loạn tính chất phân và thay đổi khi tống phân, 34,5% bệnh nhân có chất lượng cuộc sống được cải thiện, hiệu quả điều trị đạt loại tốt và khá chiếm 89,09%. Chưa phát hiện tác dụng không mong muốn nào trên lâm sàng và cận lâm sàng. Thuốc có tác dụng tốt đối với các triệu chứng lâm sàng chính của HCRKT thể lỏng, hiệu quả điều trị đạt loại tốt và khá chiếm 89,09%. Chưa có tác dụng phụ không mong muốn trên các bệnh nhân bị HCRKT ở liều nghiên cứu.

Hội chứng ruột kích thích (HCRKT) được Thompson. W.G, 1990 định nghĩa là các rối loạn chức năng của ruột tái đi tái lại nhiều lần mà không tìm thấy tổn thương về giải phẫu tổ chức học, sinh hoá [1, 5, 6, 7].
HCRKT là một bệnh phổ biến trên thế giới cũng như Việt Nam, chiếm khoảng 14 – 18% dân số [1, 5].
Phương pháp điều trị HCRKT chủ yếu là điều trị triệu chứng và làm giảm tần số tái phát [1, 6, 7].
Theo YHCT, HCRKT thuộc phạm vi của chứng “Tiết tả”,”Cửu tiết”, “Táo kết”. Bệnh được chia làm nhiều thể: tỳ vị hư nhược, can tỳ bất hòa, tỳ thận dương hư, khí trệ    Có rất nhiều bài thuốc YHCT có tác dụng điều trị HCRKT, song mỗi bài thuốc thường có hiệu quả tốt với một thể nhất định.
Tràng vị khang là một trong những bài thuốc dân gian của nhân dân Hải Nam – Trung Quốc. Tại Trung Quốc, Tràng vị khang đã được nghiên cứu và sử dụng rộng rãi trên lâm sàng trong điều trị HCRKT, viêm dạ dày cấp và mạn tính, nhiễm trùng nhiễm độc thức ăn đạt kết quả tốt từ 80 – 90%. Tại Việt Nam, thuốc đã được bộ y tế Việt Nam cấp giấy phép lưu hành từ 1999. Tuy nhiên, tại Việt Nam chưa có nghiên cứu nào đánh giá cụ thể về hiệu quả của thuốc Tràng vị khang trong việc điều trị HCRKT. Vì vậy, đề tài “Đánh giá tác dụng của Tràng vị khang trong điều trị hội chứng ruột kích thích thể lỏng” được thực hiện với mục tiêu:
1.    Đánh giá tác dụng của Tràng vị khang trong điều trị hội chứng ruột kích thích thể lỏng theo y học hiện đại và y học cổ truyền. 2. Nhận xét tác dụng không mong muốn của thuốc Tràng vị khang trên lâm sàng.
II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP
1.    Đối tượng
1.1.    Chất liệu
Tràng vị khang, bào chế từ Ngưu nhĩ phong thảo và La liễu thảo dưới dạng cốm hòa tan, hàm lượng 8gam/gói. Liều lượng và cách dùng: 3 gói/ ngày, chia 3 lần, uống với nước ấm, trước bữa ăn 15 phút. Thời gian dùng thuốc là 30 ngày.
1.2.    Đối tượng
55 bệnh nhân >18 tuổi được chẩn đoán xác định HCRKT thể lỏng theo tiêu chuẩn Rome II (1999), thuộc hai thể can tỳ bất hòa và tỳ vị hư hàn theo YHCT, điều trị ngoại trú tại khoa khám bệnh – bệnh viện Y học cổ truyền Trung ương từ tháng 3/2009 – 9/2009
2.    Phương pháp
Nghiên cứu mở, thử nghiệm lâm sàng, so sánh kết quả trước và sau điều trị.
2.1.    Các bước tiến hành
Bệnh nhân chẩn đoán xác định HCRKT thể lỏng theo y học hiện đại và thể lâm sàng theo y học cổ truyền.
Bệnh nhân được dùng thuốc theo phác đồ: Cốm tan Tràng vị khang 3 gói/ ngày, chia 3 lần, uống với nước ấm, trước bữa ăn 15 phút. Thời gian dùng thuốc là 30 ngày.
Đánh giá các chỉ tiêu lâm sàng sau khi dùng thuốc 15 ngày, 30 ngày và sau khi dừng thuốc 3 tháng. Các chỉ tiêu cận lâm sàng được tiến hành sau khi kết thúc 30 ngày điều trị.
Theo dõi sự xuất hiện các tác dụng phụ không mong muốn trong suốt quá trình điều trị: ngứa, nổi mẩn, buồn nôn.