Đánh giá tác dụng hỗ trợ điều trị hội chứng cai ma tuý (Opiates) thể Tâm-Tỳ hư bằng điện châm
Luận văn Đánh giá tác dụng hỗ trợ điều trị hội chứng cai ma tuý (Opiates) thể Tâm-Tỳ hư bằng điện châm.Nghiện ma tuý (NMT) đã và đang trở thành thảm hoạ lan tràn ở khắp các nước trên thế giới. Ma tuý không những gây tổn hại về kinh tế mà còn tàn phá tinh thần, thể xác của hàng triệu con người, phá hoại hạnh phúc của nhiều gia đình, ảnh hưởng đến trật tự an ninh xã hội và là tệ nạn của xã hội. Ma tuý làm gia tăng tội phạm, bạo lực, tham nhũng.
Nghiện ma túy không những làm cho người nghiện ở trang thái rối loạn tâm lý hành vi mà còn suy sụp nghiêm trọng về sức khỏe, thể chất, tinh thần, khả năng lao động dẫn đến phá vỡ mối quan hệ tốt đẹp trong gia đình và xã hội mà còn là nguyên nhân trực tiếp làm lây lan nhanh HIV/AIDS [1].
Đến nay NMT đã, đang và vẫn là một vấn đề bức xúc của nhiều quốc gia trên thế giới. Ở Việt Nam, NMT chủ yếu vẫn là nghiện các chất dạng thuốc phiện. Số ngườ i nghiện vẫn ngày m ột gia tăng, nhất là trong giớ i trẻ
NMT vẫn được xác định là bạn đồng hành với nhiễm HIV, viêm gan virus, các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục… các rối loạn tâm thần cũng như các vấn đề tệ nạn xã hội khác.
Hiện giờ trên thế giới chưa có một phương thuốc nào được coi là “chữa khỏi” NMT (nhất là nghiện opioid). Tỷ lệ tái nghiện sau cai vẫn là 80 – 85%.
Với các chất ma túy dạng opioid. Điều trị giải độc để cắt hội chứng cai (HCC) là bước quan trọng để sau đó tiến hành các biện pháp tái phục hồi, chống tái nghiện về sau. Trong các phương pháp điều trị giải độc hiện nay, nhiều phương pháp YHCT như các bài thuốc, xoa bóp bấm huyệt. nhất là phương pháp châm cứu đã và đang thu hút sự quan tâm nghiên cứu của nhiều tác giả trong nước và trên thế giới.
Đã có nhiều đề tài nghiên cứu về từng thể bệnh riêng lẻ nhưng chưa có một đề tài nào nghiên cứu về điều trị hỗ trợ cai NMT thể phối hợp giữa tạng Tâm và tạng Tỳ. Để đóng góp vào việc đánh giá kết quả của một phác đồ điều trị chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “Đánh giá tác dụng hỗ trợ điều trị hội chứng cai ma tuý (Opiates) thể Tâm – Tỳ hư bằng điện châm” với 3 mục tiêu sau:
1- Đánh giá tác dụng hỗ trợ điều trị hội chứng cai ma tuý (Opiates) thể Tâm – Tỳ hư bằng điện châm.
2- Đánh giá sự thay đổi một số chỉ tiêu cận lâm sàng trên bệnh nhân hỗ trợ điều trị hội chứng cai ma tuý (Opiates) thể Tâm – Tỳ hư trước và sau điều trị bằng điện châm.
3- Theo dõi một số tác dụng phụ không mong muốn.
MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ 1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU 12
1.1. TÌNH HÌNH NGHIỆN MA TUÝ TRÊN THẾ GIỚI VÀ VIỆT
NAM 12
1.1.1. Tình hình nghiện ma tuý trên thế giới 12
1.1.2. Tình hình nghiện ma tuý ở Việt Nam 14
1.2. KHÁI NIỆM VỀ CHẤT MA TUÝ 16
1.2.1. Định nghĩa chất ma túy 16
1.2.2. Phân loại các chất ma tuý 16
1.3. QUAN NIỆM VỀ NGHIỆN MA TUÝ THEO YHHĐ 20
1.3.1. Định nghĩa nghiện ma túy theo y học hiện đại 20
1.3.2. Cơ chế nghiện ma tuý theo y học hiện đại 20
1.3.3. Hội chứng cai 22
1.3.4. Cơ sở sinh học của trạng thái lệ thuộc về mặt cơ thể 23
1.3.5. Cơ sở sinh học của trạng thái lệ thuộc về mặt tâm thần 23
1.4. QUAN NIỆM VỀ NGHIỆN MA TUÝ THEO Y HỌC CỔ
TRUYỀN 24
1.4.1. Nguyên nhân: 24
1.4.2. Hội chứng tạng phủ của NMT theo lý luận YHCT và phương
pháp châm cứu trong điều trị hỗ trợ cai nghiện ma tuý 25
1.5. ĐIỀU TRỊ HỖ TRỢ CAI NGHIỆN MA TUÝ 30
1.5.1. Điều trị hỗ trợ cai nghiện ma tuý bằng YHHĐ 30
1.5.2. Điều trị hỗ trợ cai nghiện ma tuý bằng YHCT 32
1.6. TÌNH HÌNH CHÂM CỨU ĐIỀU TRỊ HỖ TRỢ CAI NMT: 33
1.6.1. Châm cứu hỗ trợ cai nghiện ma tuý trên thế giới 33
1.6.2. Châm cứu hỗ trợ cai nghiện ma tuý ở Việt Nam 34
1.7. PHƯƠNG PHÁP ĐIỆN CHÂM: 36
CHƯƠNG 2: CHẤT LIỆU, ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 38
2.1. CHẤT LIỆU NGHIÊN CỨU 38
2.2. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU 39
2.2.1. Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân 39
2.2.2. Tiêu chuẩn chẩn đoán nghiện ma tuý 39
2.2.3. Tiêu chuẩn loại trừ bệnh nhân 41
2.3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 42
2.3.1. Thiết kế nghiên cứu 42
2.3.2. Các chỉ tiêu đánh giá và theo dõi 42
2.3.3. Phác đồ huyệt: 44
2.3.4. Kỹ thuật điện châm 45
2.3.5. Liệu trình điều trị 45
2.3.6. Tiêu chuẩn đánh giá kết quả cắt cơn đói ma tuý 46
2.3.7. Xử lý số liệu 46
2.3.8. Đạo đức trong nghiên cứu 47
CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 48
3.1. MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG CỦA ĐỐI TƯỢNG
NGHIỆN MA TUÝ THỂ TÂM – TỲ 48
3.1.1. Phân bố đối tượng nghiên cứu theo tuổi 48
3.1.2. Phân bố đối tượng nghiên cứu theo giới 49
3.1.3. Phân bố đối tượng nghiên cứu theo nghề nghiệp 49
3.1.4. Phân bố đối tượng nghiên cứu theo thời điểm nghiện 50
3.1.5. Phân bố đối tượng nghiên cứu theo thời gian nghiện 51
3.1.6. Phân bố đối tượng nghiên cứu theo loại ma tuý sử dụng 52
3.1.7. Phân bố đối tượng nghiên cứu theo cách sử dụng 53
3.1.8. Phân bố đối tượng theo mức độ nghiện 54
3.1.9. Phân bố đối tượng nghiên cứu theo số lần dùng trong ngày 55
3.1.10. Đánh giá đối tượng nghiên cứu theo số lần cai 56
3.1.11. Đánh giá nhiễm HIV SV
3.2. KÉT QUẢ NGHIÊN CỨU BỆNH NHÂN NMT THỂ TÂM –
TỲ HƯ. 57
3.2.1. Kết quả của điện châm hỗ trợ điều trị hội chứng cai ma tuý thể
Tâm – Tỳ hư SV
3.2.2. Sự thay đổi triệu chứng trong quá trình điện châm hỗ trợ điều trị
hội chứng cai ma tuý thể Tâm – Tỳ hư SS
3.2.4. Đánh giá cân nặng trước và sau điều trị ÓC
3.2.5. Đánh giá sự thay đổi của sóng điện não trước và sau điều trị 61
3.2.6. Đánh giá sự thay đổi của phổ điện não trước và sau điều trị 63
CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN 64
4.1. ĐẶC ĐIỂM CÁC ĐỐI TƯỢNG NGHIỆN MA TUÝ THỂ TÂM –
TỲ HƯ. 64
4.1.1. Tuổi của các đối tượng nghiên cứu 64
4.1.2. Giới tính của đối tượng nghiên cứu 64
4.1.3. Thời gian nghiện ÓS
4.1.4. Cách sử dụng ma tuý 66
4.1.5. Loại ma tuý 66
4.1.6 Mức độ nghiện 67
4.1.7 Liên quan giữa nghiện ma tuý và HIV 67
4.2. TÁC DỤNG CỦA ĐIỆN CHÂM HỖ TRỢ ĐIỀU TRỊ HỘI
CHỨNG CAI NGHIỆN MA TUÝ THỂ TÂM – TỲ HƯ. 67
4.2.1. Sự thay đổi các triệu chứng lâm sàng trước, trong và sau điều trị …. 67
4.2.2. Phác đồ điều trị và kết quả hỗ trợ điều trị HCC NMT thể Tâm –
Tỳ hư 73
4.2.3. Ảnh hưởng của điện châm 77
4.2.4. Tai biến gặp phải trong quá trình điện châm điều trị hỗ trợ hội
ch ứng cai nghiện chất dạng thuốc phiện thể Tâm – Tỳ hư 79
KÉT LUẬN 80
TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC