Đánh giá tác dụng viên Phong thấp 3T trong điều trị đau lưng cấp

Luận văn thạc sĩ y học Đánh giá tác dụng viên Phong thấp 3T trong điều trị đau lưng cấp. Đau lưng là bệnh lý rất phổ biến gây ảnh hƣởng đến chất lƣợng cuộc sống của ngƣời bệnh [1],[2]. Tùy vào vị trí đau mà phân chia đau lƣng thành 4 khu vực chính là đau cổ, đau lƣng trên, đau thắt lƣng và đau vùng cùng cụt [3]. Các cơn đau lƣng có thể diễn biến cấp tính, bán cấp tính hoặc mãn tính tùy thuộc vào khoảng thời gian đau, đau cấp tính diễn ra trong khoảng thời gian vài ngày đến 4 tuần, đau bán cấp từ 4 đến 12 tuần và đau mãn tính kéo dài hơn 12 tuần [4]. Trong đó những cơn đau ở thắt lƣng là phổ biến nhất [5] và thƣờng liên quan tới công việc hoặc có bất thƣờng về giải phẫu vùng cột sống [2]. Đau thắt lƣng do nhiều nguyên nhân, trong đó, đau lƣng do thoái hóa cột sống hay gặp nhiều nhất. Theo Nguyễn Xuân Nghiên, số bệnh nhân đau thắt lƣng do thoái hoá cột sống vào điều trị tại các khoa khớp, khoa vật lý trị liệu chiếm khoảng 50% so với các bệnh khác [6].

Đau thắt lƣng gặp ở tất cả các lứa tuổi, tuổi trung bình phụ thuộc vào nguyên nhân [7], khoảng 65-80% những ngƣời trƣởng thành trong cộng đồng có đau thắt lƣng cấp tính hoặc từng đợt một vài lần trong cuộc đời và có khoảng 47-54% đau tái phát trở lại, trong đó có khoảng 10% số này bị chuyển thành đau thắt lƣng mạn tính [8],[9]. Trên toàn thế giới, khoảng 40% số ngƣời và ƣớc tính tới 80% dân số ở các nƣớc phát triển bị đau thắt lƣng tại một số thời điểm trong cuộc đời [10] [11]. Đau thắt lƣng làm giảm chất lƣợng sống của bệnh nhân, là nguyên nhân chiếm tỷ lệ cao gây giảm năng suất, mất khả năng lao động ở lực lƣợng lao động ở Canada, Anh, Hà Lan và Thụy Điển [12].
Y học hiện đại (YHHĐ) điều trị đau thắt lƣng do thoái hóa cột sống thắt lƣng (THCSTL) chủ yếu sử dụng các nhóm thuốc chống viêm, giảm đau, giãn cơ kết hợp chiếu tia hồng ngoại, sóng ngắn, siêu âm, kéo giãn cột sống thắt lƣng,… [13]. Tuy nhiên, hiệu quả còn hạn chế. Ngoài ra, bệnh nhân còn có nguy cơ chịu tác dụng không mong muốn trên đƣờng tiêu hóa nhƣ viêm dạ dày, loét dạ dày tá tràng, xuất huyết đƣờng tiêu hóa khi dùng thuốc giảm đau chống viêm kéo dài [14].
Theo Y học cổ truyền (YHCT), đau thắt lƣng có bệnh danh là ‗‘Yêu thống‘‘ với đặc điểm chứng trạng đau nhức, tê bì, hạn chế vận động vùng thắt lƣng. Có nhiều phương pháp của YHCT để điều trị bệnh lý này nhƣ: Châm cứu, điện châm, xoa bóp bấm huyệt, tác động cột sống, sử dụng thuốc đông dƣợc hoặc kết hợp Y học hiện đại và YHCT nhƣ thủy châm, cấy chỉ catgut vào huyệt [15].
Với mong muốn kế thừa và phát huy những tinh hoa của YHCT, bệnh viện Y học cổ truyền Đà Nẵng đã nghiên cứu thành công chế phẩm hoàn 3T trong điều trị đau cổ vai do thoái hóa cột sống cổ. Chế phẩm hoàn 3T đã đƣợc nghiên cứu độc tính cấp và bán trƣờng diễn và thể hiện hiệu quả điều trị giảm đau, cải thiện tầm vận động cột sống cổ và chức năng sinh hoạt trên lâm sàng, đồng thời chƣa thấy có tác dụng phụ trong quá trình điều trị. Để có thể phát triển rộng rãi hơn về phạm vi sử dụng của hoàn 3T trên bệnh lý đau do nguyên nhân thoái hóa ở những vị trí khác nhƣ cột sống thắt lƣng. Trong phạm vi đề tài, chỉ đề cập đến đau thắt lƣng cấp tính do thoái hóa cột sống, thuộc chứng Yêu thống theo Y học cổ truyền. Chúng tôi tiến hành đề tài: “Đánh giá tác dụng viên Phong thấp 3T trong điều trị đau lưng cấp” nhằm mục tiêu:
1. Đánh giá tác dụng của viên Phong thấp 3T trong điều trị đau lưng cấp.
2. Theo dõi tác dụng không mong muốn của viên Phong thấp 3T trong điều trị

MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ ………………………………………………………………………………………………1
CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN…………………………………………………………………………..3
1.1 ĐẶC ĐIỂM GIẢI PHẪU SINH LÝ – BỆNH LÝ VÙNG THẮT LƢNG ………………………..3
1.2 ĐAU THẮT LƢNG CẤP THEO Y HỌC CỔ TRUYỀN ………………………………………13
1.3 PHƢƠNG PHÁP ĐIỆN CHÂM…………………………………………………………………….16
1.4 TỔNG QUAN VỀ BÀI THUỐC NGHIÊN CỨU…………………………………………………17
1.5 MỘT SỐ NGHIÊN CỨU VỀ ĐIỀU TRỊ ĐAU THẮT LƢNG VÀ VỀ CHẾ PHẨM 3T………….20
CHƢƠNG 2 CHẤT LIỆU, ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN
CỨU…………………………………………………………………………………………………………..22
2.1. CHẤT LIỆU NGHIÊN CỨU ………………………………………………………………………22
2.2. ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU ……………………………………………………………………..22
2.3 PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU …………………………………………………………………24
CHƢƠNG 3 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU………………………………………………………35
3.1 MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG CỦA BỆNH NHÂN NGHIÊN CỨU …………………….35
3.2. ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU…………………………………………………………..41
3.3. SỰ BIẾN ĐỔI MỘT SỐ CHỈ SỐ SINH TỒN VÀ CẬN LÂM SÀNG CỦA NHÓM BỆNH
NHÂN TRƢỚC VÀ SAU ĐIỀU TRỊ ……………………………………………………………………47
3.4. TÁC DỤNG KHÔNG MONG MUỐN……………………………………………………………50
CHƢƠNG 4 BÀN LUẬN……………………………………………………………………………51
4.1. BÀN LUẬN VỀ ĐẶC ĐIỂM CỦA NHÓM BỆNH NHÂN NGHIÊN CỨU………………….51
4.2. BÀN LUẬN VỀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU……………………………………………………..55
4.3. TÁC DỤNG KHÔNG MONG MUỐN CỦA PHƢƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ …………………..66
KẾT LUẬN ………………………………………………………………………………………………..67
KHUYẾN NGHỊ…………………………………………………………………………………………68
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤc