ĐÁNH GIÁ THAY ĐỔI PHÁT ÂM Ở TRẺ 4-6 TUỔI ĐƯỢC CHẨN ĐOÁN VA ĐỘ III VÀ IV

ĐÁNH GIÁ THAY ĐỔI PHÁT ÂM Ở TRẺ 4-6 TUỔI ĐƯỢC CHẨN ĐOÁN VA ĐỘ III VÀ IV
Đào Hoa Phượng1, Phạm Thị Bích Đào2,3, Trần Văn Tâm3, Phạm Anh Dũng3
1 Bệnh viện Nhi Trung ương
2 Trường Đại Học Y Hà Nội
3 Bệnh viện Đại học Y Hà Nội
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
VA quá phát làm giảm luồng hơi đi lên mũi trong quá trình phát âm làm rối loạn cộng hưởng âm, trẻ sẽ gặp khó khăn khi phát âm mũi /m/, /n/, /ŋ/, trong tiếng Việt là /m/,/n/,/ng,/nh/;trẻ nói giọng mũi kín do luồng hơi khi lên đến vòm chỉ thoát được một phần hốc mũi, hoặc đẩy hơi vào hốc mũi cũng như qua các lỗ thông xoang rất chậm do có sự cản trở từ họng mũi của VA. Nghiên cứu được tiến hành nhằm đánh giá sự thay đổi phát âm ở trẻ VA quá phát độ III, IV ở trẻ 4-6 tuổi. Nghiên cứu thực hiện trên 36 trẻ được phẫu thuật nạo VA quá phát độ III, IV tại Bệnh viện Nhi Trung ương từ tháng 8 năm 2020 đến tháng 8 năm 2021. Kết quả cho thấy, trẻ em nam chiếm 61,1%, nữ chiếm 38,9%, tuổi 4 tuổi chiếm11,1%, 5 tuổi chiếm 47,6%, 6 tuổi chiếm 41,3%. Lý do nhập viện gồmngủ ngáy chiếm 38,9%, viêm tai giữa tái phát 27,8%, nói giọng mũi kín 19,3%, ngừng thở khi ngủ 13.9%.VA độ III chiếm 80,6%, độ IV chiếm 19,4%. Đánh giá phát âm trước nạo VA: không phát âm được âm /m/ 21,3%,/n/ 34,6%, /ng/ 59,6%, /nh/ 61,2%;sau khi nạo VA 2 tuần: không phát âm được âm /m/5,6%,/n/ 8,3%, /ng/ 11,1%, /nh/ 8,3%. Đánh giá chất lượng âm qua phân tích âm trung tính là nguyên âm /a/ trước khi tiến hành phẫu thuật VA lần lượt là Shimmer 3,6%, Jitter 1,6%, HNR 21,005 dB; F0 135 ± 1,7Hz và sau khi nạo VA Shimmer 3,0%, Jitter 0,9%, HNR 17,943 dB; F0 119 ± 1,2 Hz.

VA  là  Amydal  vòm  (Végétations  Adénoides-VA),  tổchức  lympho  nằm ởhọng  mũi,  thuộc vòng  Waldeyer.  VA  phát  triển  mạnh ởtuổi  từ6 tháng đến  6  tuổi,  thoái  triển  khi  trẻ15  tuổi  và hiếm khi thấy ởngười trưởng thành1. Trong một nghiên cứu đánh giá hệthống vềtỷlệquá phát VA đã chỉra  rằng  tỷlệVA  quá  phát  là  34,5%2. VA quá phát độIII,  IVgây  bít  tắc,  che  lấp  cửa mũi sau từởmức độ> 50% cho đến hoàn toàn dẫn  đến  cản  trởđường  thở,  giảm  thông  khí, giảm  độrộng  của  khoang  họng  mũi,  giảm  độrung  của  các  cấu  trúc  họng mũi và khoang mũi từđó ảnh hưởng  tới  cấu  âm  và  cộng hưởng  do đó ảnh hưởng tới giọng3.SallyK. Gallena cho rằng trẻsẽgặp khó khăn khi phát âm /m/, /n/, / ŋ/ trẻnói  giọng mũi kín do luồng hơi khi lên đến vòm chỉthoát được một phần  hốc mũi, hoặc đẩy hơi vào hốc mũi cũng như qua các lỗthông  xoang  rất  chậm  do  có  sựcản  trởtừhọng mũi của  VA 4.  Những  khó  khăn khi phát âm này gây tác động không tốt đến sức khoẻtâm thần, kết quảhọc tập của trẻđặc biệt những trẻlứa tuổi tiền học đường và học đường, đang hoàn thiện  kỹnăng nói và giao tiếp4.  VA quá phát tác động trực tiếp đến việc phát âm và gây ảnh hưởng tới một sốmôn học như tập đọc, ngoại  ngữ,  thanh  nhạc,…khiến  trẻgiảm  sút thành  tích  học  tập  và  gây  tâm  lý  tựti  cho  trẻ5. Việc  phát  hiện  và  can  thiệp  VA  sẽgiúp  trẻgiải quyết  những  vấn  đềnêu  trên,  hoàn  thiện  kỹnăng phát âm, tựtin giao tiếp, hòa nhập và học tập6.  Việc  phát  hiện  và  can  thiệp  VA  sẽgiúp  trẻgiải quyết những vấn đềnêu trên, hoàn thiện kỹnăng phát âm, tựtin giao tiếp, hòa nhập và học tập.  Vì  vậy  chúng  tôi  tiến  hành  nghiên  cứu  với mục tiêu:Đánh giá sựthay đổi phát âm ởtrẻ4 đến 6 tuổi có VA quá phát độIII-IV