Đánh giá thực trạng chất lượng xét nghiệm tại Bệnh viện quận 4 năm 2019

Luận văn thạc sĩ quản lý bệnh viện Đánh giá thực trạng chất lượng xét nghiệm tại Bệnh viện quận 4 năm 2019.Trong những năm qua với sự tiến bộ không ngừng của y học thì xét nghiệm y học là lĩnh vực không thể thiếu và đóng vai trò quan trọng trong chẩn đoán bệnh. Các kết quả xét nghiệm là căn cứ, là tiêu chuẩn, giúp các bác sĩ xác định chính xác bệnh, nguyên nhân gây bệnh và đƣa ra phƣơng pháp điều trị, tiên lƣợng bệnh cũng nhƣ đánh giá hiệu quả điều trị[13]
Theo PGS.TS Lƣơng Ngọc Khuê -Cục trƣởng Cục Quản lý khám, chữa bệnh (Bộ Y tế), năm 2016 các cơ sở y tế thực hiện 516 triệu xét nghiệm các loại. Số lƣợng xét nghiệm tại các cơ sở y tế tăng đều hằng năm, mức tăng trung bình 10%/ năm, tăng cao hơn tỉ lệ gia tăng ngƣời bệnh khám chữa bệnh. “Nhƣng hiện tại mỗi bệnh viện một kiểu máy, chất lƣợng nhân lực không đồng đều, đơn vị đo kết quả cũng khác nhau nên dễ gây nhầm lẫn. Việc này ảnh hƣởng chất lƣợng điều trị và không thể công nhận đƣợc kết quả xét nghiệm giữa các bệnh viện. Còn theo ông Nguyễn Trọng Khoa – Phó cục trƣởng Cục Quản lý khám chữa bệnh – Bộ Y tế cho rằng có thể do có nhiều máy móc thiết bị, các bệnh viện có điều kiện làm xét nghiệm chẩn đoán cho ngƣời bệnh khiến chi phí xét nghiệm tăng nhƣng cũng có thể bệnh viện có “quá tay” khi chỉ định xét nghiệm. Nếu chỉ giảm 1% các xét nghiệm “quá tay”, không cần thiết hay trùng lặp vì đi đâu cũng phải xét nghiệm (tính trung bình chi phí mỗi xét nghiệm 50.000 đồng), thì mỗi năm đã tiết kiệm đƣợc trên 200 tỉ đồng chi phí xét nghiệm.[24]

Do đó, việc đảm bảo chất lƣợng xét nghiệm, chuẩn hóa và tiến đến công nhận kết quả xét nghiệm giữa các cơ sở y tế là cấp thiết.Công tác quản lý chất lƣợng xét nghiệm phải gắn liền với quản lý chất lƣợng chẩn đoán, điều trị, tiên lƣợng bệnh, đây cũng là thành tố quan trọng góp phần vào việc đảm bảo chất lƣợng dịch vụ chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân.
Chất lƣợng xét nghiệm y học đƣợc xác định dựa trên các tiêu chuẩn, tiêu chí, hƣớng dẫn chuyên môn đặc thù, chất lƣợng máy móc, trang thiết bị xét nghiệm. Những
2
tiêu chuẩn,tiêu chí, hƣớng dẫn này thuộc hệ thống tiêu chuẩn riêng biệt cho từng lĩnh vực, từng chuyên ngành, từng quy trình xét nghiệm cũng nhƣ từng loại xét nghiệm. Năm 2013, Bộ Y tế có ban hành Thông tƣ số 01/2013/TT-BYT để hƣớng dẫn thực hiện quản lý chất lƣợng xét nghiệm tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh; đây đƣợc xem là hƣớng dẫn đầu tiên của Bộ Y tế bao gồm các tiêu chí đánh giá chất lƣợng xét nghiệm. Đến năm 2017, Bộ Y tế tiếp tục cụ thể hóa các tiêu chuẩn và tiêu chí đánh giá chất lƣợng xét nghiệm y học bằng Quyết định số 2424/QĐ-BYT ban hành Bộ tiêu chí đánh giá mức chất lƣợng phòng xét nghiệm y học; Bộ tiêu chí này sẽ bắt buộc áp dụng từ năm 2020 để thực hiện đánh giá và xếp mức chất lƣợngcho tất cả các phòng xét nghiệm tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.
Theo báo cáo kết quả hoạt động Bệnh viện quận 4 năm 2018, số lƣợt bệnh nhân đến khám là 556.056 đạt 112% kế hoạch năm, số ngƣời bệnh điều trị nội trú 9.714 đạt 95% kế hoạch năm, số bệnh nhân đƣợc chỉ định xét nghiệm là 115.560 với 1.172.139 chỉ số xét nghiệm các loại.
Với mục đích tìm hiểu các điểm mạnh và điểm yếu trong hoạt động xét nghiệm của Bệnh viện quận 4 để tiến đến cải tiến chất lƣợng xét nghiệm hƣớng tới việc đƣợc công nhận và thực hiện liên thông kết quả xét nghiệm với các đơn vị khác, chúng tôi tiến hành nghiên cứu“ Đánh giá thực trạng chất lượng xét nghiệm tại Bệnh viện quận 4 năm 2019”
3
MỤC TIÊU CỦA ĐỀ TÀI
1. Mô tả thực trạng công tác quản lý chất lƣợng xét nghiệm tại Bệnh viện quận 4 năm 2019.
2. Phân tích một số yếu tố ảnh hƣởng đến công tác quản lý chất lƣợng xét nghiệm tại Bệnh viện quận 4 năm 2019

MỤC LỤC
TÓM TẮT NGHIÊN CỨU ……………………………………………………………………………………… viii
ĐẶT VẤN ĐỀ …………………………………………………………………………………………………………….1
Chƣơng 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU……………………………………………………………………………4
1.1 Một số khái niệm liên quan đến quản lý chất lƣợng xét nghiệm: …………………………………4
1.2 Vai trò của xét nghiệm y khoa: ……………………………………………………………………………….7
1.3 Thực trạng quản lý chất lƣợng xét nghiệm: ………………………………………………………………8
1.3.1 Thực trạng quản lý chất lƣợng xét nghiệm tại một nƣớc trên Thế giới: ……………………..8
1.3.2 Thực trạng quản lý chất lƣợng xét nghiệm tại Việt Nam:…………………………………………9
1.3.3 Nguyên nhân và những hạn chế trong công tác đảm bảo chất lƣợng xét nghiệm y tế tại
Việt Nam: ………………………………………………………………………………………………………………..15
1.3.4 Giới thiệu về các bộ tiêu chí chất lƣợng xét nghiệm đang sử dụng tại VN ………………16
1.3.5 Bộ Tiêu chí đánh giá mức chất lƣợng phòng xét nghiệm y học” ban kèm theo Quyết
định 2429/QĐ-BYT của Bộ Y tế ngày 12/6/2017 …………………………………………………………19
1.5 Giới thiệu về địa bàn nghiên cứu: ………………………………………………………………………….23
1.5.1 Tóm tắt về Bệnh viện quận 4: …………………………………………………………………………….23
1.5.2 Tóm tắt về Khoa Xét nghiệm – Bệnh viện quận 4: ………………………………………………..23
Chƣơng 2. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU………………………………….25
2.1 Đối tƣợng nghiên cứu. ……………………………………………………………………………………25
2.2 Thời gian và địa điểm nghiên cứu. …………………………………………………………………..25
2.3 Thiết kế nghiên cứu. ………………………………………………………………………………………25
2.4 Cỡ mẫu…………………………………………………………………………………………………………26
2.4.1 Nghiên cứu định lƣợng …………………………………………………………………………………..26
2.4.2 Nghiên cứu định tính ……………………………………………………………………………………..27
2.5 Phƣơng pháp chọn mẫu: …………………………………………………………………………………28
2.5.1 Nghiên cứu định lƣợng. ………………………………………………………………………………….28
2.5.2 Nghiên cứu định tính. …………………………………………………………………………………….28
2.6 Phƣơng pháp thu thập số liệu:………………………………………………………………………….28
2.6.1 Nghiên cứu định lƣợng. ………………………………………………………………………………….28
2.6.2 Nghiên cứu định tính. …………………………………………………………………………………….29
2.6.3 Đối với số liệu từ các báo cáo:…………………………………………………………………………30
2.6.4 Công cụ nghiên cứu. ………………………………………………………………………………………30
2.7 Biến số nghiên cứu…………………………………………………………………………………………30ii
2.8 Cách đánh giá trong nghiên cứu: ……………………………………………………………………..31
2.8.1 Đánh giá tuân thủ quy trình trong quá trình xét nghiệm:……………………………………..31
2.8.2 Đánh giá mức chất lƣợng phòng xét nghiệm:…………………………………………………….32
2.9 Phƣơng pháp phân tích số liệu…………………………………………………………………………33
2.9.1 Số liệu định lƣợng………………………………………………………………………………………….33
2.9.2 Thông tin định tính ………………………………………………………………………………………..33
2.10 Đạo đức trong nghiên cứu……………………………………………………………………………….33
2.11 Hạn chế và các biện pháp khắc phục ………………………………………………………………..34
2.11.1. Hạn chế…………………………………………………………………………………………………………34
2.11.2. Biện pháp khắc phục ………………………………………………………………………………………35
Chƣơng 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU………………………………………………………………………..36
3.1 Thực trạng quản lý chất lƣợng xét nghiệm của Khoa xét nghiệm Bệnh viện quận 4
năm 2019…………………………………………………………………………………………………………………36
3.1.1. Thực trạng về tổ chức và quản trị phòng xét nghiệm:……………………………………..36
3.1.2. Thực trạng về quản lý tài liệu và hồ sơ ………………………………………………………….37
3.1.3. Thực trạng về quản lý nhân sự:…………………………………………………………………….38
3.1.4. Thực trang về dịch vụ và quản lý khách hàng…………………………………………………39
3.1.5. Thực trạng về quản lý trang thiết bị: ……………………………………………………………..40
3.1.6. Thực trạng về đánh giá nội bộ………………………………………………………………………41
3.1.7. Thực trạng về quản lý mua sắm vật tƣ, hóa chất và sinh phẩm …………………………42
3.1.8. Thực trạng quản lý quá trình xét nghiệm ……………………………………………………….43
3.1.9. Thực trạng về quản lý thông tin ……………………………………………………………………45
3.1.10. Thực trạng về xác định sự không phù hợp, hành động khắc phục phòng ngừa……45
3.1.11. Thực trạng về cải tiến liên tục………………………………………………………………………46
3.1.12. Thực trạng về cơ sở vật chất và an toàn…………………………………………………………47
3.1.13. Đánh giá tổng hợp chung về chất lƣợng xét nghiệm: ………………………………………48
3.2 Đánh giá sự tuân thủ thực hiện các bƣớc trong quá trình xét nghiệm tại Khoa xét
nghiệm Bệnh viện quận 4 năm 2019……………………………………………………………………………50
3.2.2. Kết quả khảo sát sự tuân thủ quy trình ở giai đoạn trong xét nghiệm: ……………….51
3.2.3. Kết quả khảo sát sự tuân thủ quy trình ở giai đoạn sau xét nghiệm……………………52
3.2.4. Kết quả khảo sát sự tuân thủ các bƣớc trong quá trình xét nghiệm ……………………54
3.3 Một số yếu tố ảnh hƣởng chất lƣợng xét nghiệm của Khoa xét nghiệm bệnh viện
quận 4 năm 2019: ……………………………………………………………………………………………………..55
3.3.2. Nhóm yếu tố quản lý nhân sự: …………………………………………………………………….56iii
3.3.3. Nhóm yếu tố dịch vụ và quản lý khách hàng: ………………………………………………..57
3.3.4. Nhóm yếu tố đánh giá nội bộ: ……………………………………………………………………..58
3.3.5. Nhóm yếu tố mua sắm vật tƣ, hóa chất và sinh phẩm:…………………………………….59
3.3.6. Nhóm yếu tố về cải tiến liên tục…………………………………………………………………..60
3.3.7. Nhóm yếu tố cơ sở vật chất và an toàn: ………………………………………………………..61
Chƣơng 4. BÀN LUẬN ……………………………………………………………………………………………..63
4.1 Đánh giá việc quản lý chất lƣợng xét nghiệm tại Bệnh viện quận 4 năm 2019 ………63
4.1.1 Thực trạng về tổ chức và quản trị phòng xét nghiệm: …………………………………………63
4.1.2 Thực trạng về quản lý tài liệu và hồ sơ……………………………………………………………..64
4.1.3 Thực trạng về quản lý nhân sự:………………………………………………………………………..64
4.1.4 Thực trạng về dịch vụ và quản lý khách hàng: …………………………………………………..65
4.1.5 Thực trạng về quản lý trang thiết bị………………………………………………………………….66
4.1.6 Thực trạng về đánh giá nội bộ …………………………………………………………………………66
4.1.7 Thực trạng về quản lý mua sắm vật tƣ, hóa chất và sinh phẩm…………………………….67
4.1.8 Thực trạng về quản lý quá trình xét nghiệm………………………………………………………68
4.1.9 Thực trạng về quản lý thông tin……………………………………………………………………….69
4.1.10 Thực trạng về xác định sự không phù hợp, hành động khắc phục phòng ngừa……69
4.1.11 Thực trạng về cải tiến liên tục:……………………………………………………………………..70
4.1.12 Thực trạng về cơ sở vật chất và an toàn…………………………………………………………70
4.2 Sự tuân thủ thực hiện các bƣớc trong quá trình xét nghiệm tại Khoa xét nghiệm Bệnh
viện quận 4 năm 2019. ………………………………………………………………………………………………71
4.3 Những yếu tố ảnh hƣởng đến công tác quản lý chất lƣợng xét nghiệm tại Bệnh viện
quận 4. 72
KẾT LUẬN ………………………………………………………………………………………………………………76
KHUYẾN NGHỊ……………………………………………………………………………………………………….78
TÀI LIỆU THAM KHẢO………………………………………………………………………………………….80
PHỤ LỤC …………………………………………………………………………………………………………………8

DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng 3. 1: Thực trạng về tổ chức và quản trị phòng xét nghiệm …………………………… 36
Bảng 3. 2: Thực trạng về quản lý tài liệu và hồ sơ……………………………………………….. 37
Bảng 3. 3: Thực trạng về quản lý nhân sự…………………………………………………………… 38
Bảng 3. 4: Thực trạng về dịch vụ và quản lý khách hàng ……………………………………… 39
Bảng 3. 5: Thực trạng về quản lý trang thiết bị……………………………………………………. 40
Bảng 3. 6: Thực trạng về đánh giá nội bộ …………………………………………………………… 41
Bảng 3. 7: Thực trạng về quản lý mua sắm vật tƣ, hóa chất và sinh phẩm………………. 42
Bảng 3. 8: Thực trạng về quản lý quá trình xét nghiệm………………………………………… 43
Bảng 3.9: Thực trạng về quản lý thông tin………………………………………………………….. 45
Bảng 3. 10: Thực trạng về xác định sự không phù hợp, khắc phục phòng ngừa ………. 45
Bảng 3. 12: Thực trạng về cơ sở vật chất và an toàn…………………………………………….. 47
Bảng 3. 13: Đánh giá tổng hợp chung về chất lƣợng xét nghiệm …………………………… 48
Bảng 3. 14: Tỷ lệ tuân thủ thực hiện quy trình ở giai đoạn trƣớc xét nghiệm ………….. 50
Bảng 3. 15: Tỷ lệ tuân thủ thực hiện quy trình ở giai đoạn trong xét nghiệm ………….. 51
Bảng 3. 16: Tỷ lệ tuân thủ thực hiện quy trình ở giai đoạn sau xét nghiệm ……………. 52
Bảng 3. 17: Tỉ lệ tuân thủ chung trong thực hiệnbƣớc trong quá trình xét nghiệm…… 54vii
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, BIỂU ĐỒ
Hình 3. 2 So sánh kết quả đạt đƣợc với điểm tối đa của các yếu tố đánh giá ………….. 49
Hình 3. 1 Biểu đồ so sánh tỉ lệ tuân thủ giữa 3 giai đoạn xét nghiệm…………………….. 5