ĐIỀU TRỊ LIỆT THẦN KINH MẶT NGOẠI BIÊN BẰNG PHẪU THUẬT NỐI CHÉO DÂY VII VÀ BÁN PHẦN DÂY XII
ĐIỀU TRỊ LIỆT THẦN KINH MẶT NGOẠI BIÊN BẰNG PHẪU THUẬT NỐI CHÉO DÂY VII VÀ BÁN PHẦN DÂY XII
Lê Hành
TÓM TẮT
Muc tiêu: Liệt thân kinh mặt ngoại biên gây ra những thương tổn trâm trọng cho bệnh nhân không những chỉ vê thẩm mỹ, chức năng mà còn cả vê tâm lý. Rất nhìêu phương pháp phục hồi dây VII đã được dùng nhưng không có phương pháp nào toàn hảo. Nối dây thân kinh trực tiếp cho kết quả tốt nhất, nhưng chỉ thực hiện được trong trươnghợpdây thânkinh VII chỉ bị giánđoạn.Ghépthânkinh thì tốtkhi đoạn gâncủadây VII cònhoạt
động. Khi đoạn gân của dây VII không còn dùng được thì cách hữu hiệu nhất là nối chéo dây VII và với nguồn vận động từ dây XII. Nhiêu tác giả đã sử dụng dây thân kinh hoành, V, XI để nối với dây VII, nhưng kết quả đạt được không tốt bằng dùng dây XII. Điểm bất lợi của kỹ thuật nối VII- XII kinh điển là một bên lưỡi bị liệt, sự vận động đồng thời của toàn bộ các cơ mặt và hiếm khi, tăng tính cường cơ của các cơ này. Kỹ thuật nối dây VII với bán phân dây XII có thể giúp tránh được di chứng liệt một bên lưỡi.
Bệnh nhân và phương pháp nghiên cứu: Đối tượng của nghiên cứu này là 11 bệnh nhân gồm 2 bị liệt VII sau mổ tai, 6 do chấn thương bởi tai nạn giao thông. Năm bệnh nhân được mổ nối dây VII-XII toàn phân, với thời gian theo dõi lân lượt là 8 năm, 5 năm và 3 năm. Sáu bệnh nhân được mổ nối VII- và bán phân XII có thời gian theo dõi trung bình là 2 – 3 năm. Sự hồi phục dây VII được đánh giá dựa trên độ cường cơ của cơ vùng mặt, biểu hiện bằng sự cân đối của khuôn mặt lúc nghỉ ngơi và khả năng vận động, diễn cảm, cải thiện các chức năng của vùng mặt.
Kết quả: Tác giả đã thu được những kết quả đáng khích lệ vê tính cường cơ, sự hồi phục của vận động mặt. Trong nhóm nối với bán phân dây XII, vân động lưỡi bên phía thân kinh cho gân như được bẩo tồn. Nối VII-XII hữu hiệu nhất khi được thực hiện càng sớm càng tốt, ngay sau thời gian chờ đợi sự hồi phục tự nhiên (thường không quá 6 tháng) để’ tránh tình trạng teo quá đáng các cơ mặt. Các kết quả vê sự hồi phục của dây VII được đánh giá dựa trên thang điểm của House và Brackmann, được minh họa bằng hình chụp, vidéo và điện cơ ký. Bài báo cáo có phân lược khảo những y văn mới nhất, so sánh các phương pháp mổ, nêu kỹ thuật mổ và hướng nghiên cứu mới.
Kết luận: Nối chéo thân kinh VI với bán phân dây thân kinh XII là một phương pháp khá hữu hiệu để’đìêu trị liệt thân kinh VII ngoại biên khi nguồn dây VII không còn sử dụng được. Nối chéo với bán phân dây XII có thể’ tránh được di chứng liệt một bên lưỡi phía thân kinh cho.
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất