Điều trị ngộ độc cấp ôpi bằng Naloxon và hồi sức hô hấp

Tệ nạn ma túy trong những năm gần đây gia tăng ở mức báo động. Tại khoa Hồi sức cấp cứu (HSCC) A9 và đơn vị cấp cứu của khoa Khám bệnh bệnh viện Bạch Mai số bệnh nhân ngộ độc cấp (NĐC) ôpi cũng ngày một tăng: 1996 có 6 bệnh nhân (BN), 1998 có 23 BN, 8 tháng đầu năm 2000 đã có 26 BN.

Ngộ độc cấp ôpi có thể gây tử vong tức khắc hoặc trong vài giờ nếu không cấp cứu đúng và kịp thời. Nguyên nhân tử vong chủ yếu là do suy hô hấp cấp. Hồi sức hô hấp (HSHH) và thuốc giải độc đặc hiệu naloxon có ý nghĩa quyết định trong điều trị NĐC ôpi.

Tuy nhiên, thực tế ở nhiều cơ sở y tế xử trí ngộ độc cấp ôpi hiệu quả còn hạn chế, nhiều biến chứng và tỷ lệ tử vong còn cao. Nguyên nhân là do naloxon ít được  sử dụng do nhiều bác sĩ chưa có được những thông tin cần thiết, và thuốc còn rất thiếu ở các tuyến y tế. Quan trọng hơn là điều trị còn tùy tiện, phác đồ cấp cứu ngộ độc cấp ôpi chưa  được  đánh giá, bổ sung và hoàn thiện đầy đủ để tiến tới sử dụng thống nhất. Do đó chúng tôi thực hiện đề tài này nhằm mục tiêu:

Đánh giá hiệu quả điều trị ngộ độc cấp ôpi bằng naloxon phối hợp với các biện pháp hồi sức hô hấp. Đề xuất phác đồ điều trị ngộ độc cấp ôpi có hiệu quả và phù hợp với thực tế.

I. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu

1. Đối tượng:

Các bệnh nhân NĐC ôpi được điều trị từ 7/1999 đến 4/2001 tại:

Khoa Chống độc, Khoa Hồi sức cấp cứu A9.

Phòng Khám cấp cứu nội bệnh viện Bạch Mai.

Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân

– Hôn mê

– Đồng tử co nhỏ

– Thở chậm, ngừng thở, hoặc suy hô  hấp (SHH) cấp

– Hồi phục với điều trị Naloxon và/hoặc xét nghiệm n−ớc tiểu có ôpi.

Tiêu chuẩn loại bệnh nhân

– Bệnh nhân có biểu hiện thiếu thuốc.

– Phụ nữ có thai.

– Chấn thương  sọ não hoặc các  bệnh khác

ảnh hưởng đến ý thức như các rối loạn chuyển hóa, tai biến mạch não (TBMN), nhiễm khuẩn thần kinh trung ương…

– Bệnh nhân ngộ độc đồng thời các  chất khác.

2. Phương pháp:

Thử nghiệm lâm sàng.

Các bệnh nhân ngộ độc cấp ôpi khi vào viện được đánh giá lâm sàng, lấy mẫu máu và nước tiểu xét nghiệm, và xử trí theo phác đồ: