Độ nhạy và độ đặc hiệu của PCR đa mồi xác định trực tiếp Salmonella từ bệnh phẩm phân
Độ nhạy và độ đặc hiệu của PCR đa mồi xác định trực tiếp Salmonella từ bệnh phẩm phân
NGUYỄN VŨ TRUNG
Bộ môn Vi sinh Y học, Đại học Y Hà Nội
ĐẶT VẤN ĐỀ
Tiêu chảy là một trong những vấn đề quan trọng vềsức khỏe, đặc biệt đối với trẻ em trên toàn thế giới. Tiêuchảy chiếm vị trí thứ hai về tỷ lệ tử vong ở trẻ em dưới 5tuổi do mắc các bệnh nhiễm khuẩn (chỉ sau nhiễmkhuẩn đường hô hấp). Tiêu chảy còn là nguyên nhânquan trọng gây suy dinh dưỡng, ảnh hưởng đến sựtăng trưởng và phát triển của trẻ. Salmonellalà một cănnguyên gây tiêu chảy đã được đề cập trong nhiềunghiên cứu [4, 5]. Salmonella có thể gây bệnh chongười, động vật hoặc cả cho người và động vật. Một sốloài Salmonella hay gây bệnh thường gặp là S. typhi ,chỉ gây bệnh cho người, là căn nguyên gây bệnhthương hàn quan trọng nhất. S. paratyphi A, chỉ gâybệnh cho người, là căn nguyên gây bệnh thương hàn,tỷ lệ ở nước ta đứng sau S. typhi. S. paratyphiB, chủyếu gây bệnh ở người. Tại các nước châu Âu,tỷ lệ vikhuẩn này cao hơn ở Việt Nam. S. paratyphiC, vừa cókhả năng gây bệnh thương hàn vừa có khả năng gâyviêm dạ dày-ruột và nhiễm khuẩn huyết. Thường gặp ởcác nước Đông Nam Châu Á. S. typhimurium và S.enteritidisvừa có khả năng gây bệnh cho người v ừa cókhả năng gây bệnh cho động vật. Chúng là nguyên nhân chủ yếu của bệnh nhiễm khuẩn nhiễm độc thứcăn do Salmonella. S. choleraesuis là căn nguyênthường gặp trong nhiễm khuẩn huyết do Salmonella ở nước ta.
Phương pháp kinh điển xác định các Salmonellatrong các trường hợp chúng gây bệnh tiêu chảy (đặcbiệt trong thương hàn) là cấy máu và/hoặc cấy phân.
Phương pháp định danh kinh điển sử dụng các tínhchất sinh vật hóa học và ngưng kết với kháng huyếtthanh đặc hiệu. Đã có một số nghiên cứu sử dụng kỹthuật sinh học phân tử như lai ADN, phản ứngkhuyếch đại gien -Polymerase Chain Reaction (PCR)[3, 7]. Trong số các phương pháp trên, PCR rất hayđược dùng vì kỹ thuật này có độ nhạy và độ đặc hiệurất cao. Tuy nhiên cho tới nay, việc xác định trực tiếp Salmonella từ phân bằng PCR vẫn chưa đượcnghiên cứu nhiều.
Trên lâm sàng, việc xác định nhanhcác Salmonellabằng một kỹ thuật có độ nhạy và độ đặc hiệu cao, sẽcó ý nghĩa rất quan trọng trong chẩn đoán và lựa chọnchế độ điều trị thích hợp cho bệnh nhân
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất