Động lực làm việc của các bác sĩ bệnh viện quận 4, thành phố Hồ Chí Minh và một số yếu tố ảnh hưởng năm 2019
Động lực làm việc của các bác sĩ bệnh viện quận 4, thành phố Hồ Chí Minh và một số yếu tố ảnh hưởng năm 2019.Nguồn nhân lực là nhân tố cấu thành nên tổ chức, vận hành tổ chức và quyết định sự thành bại của tổ chức[16]. Theo WHO: “Nguồn NLYT được coi là một trong những thành phần cơ bản và quan trọng nhất của hệ thống y tế. Nguồn nhân lực có mối liên hệ rất chặt chẽ và không thể thiếu đối với các thành phần khác của hệ thống y tế, quyết định phạm vi cũng như chất lượng dịch vụ y tế”[1].
Động lực lao động là sự khát khao và tự nguyện của NLĐ để tăng cường nỗ lực nhằm hướng tới việc đạt mục tiêu của tổ chức, là kết quả tổng hòa của nhiều nhân tố tác động đến con người trong lao động. Theo Bennett S: “Động lực trong bối cảnh công việc có thể được định nghĩa là mức độ của một cá nhân sẵn sàng phát huy và duy trì một nổ lực hướng tới mục tiêu của tổ chức”[18].
BV quận 4 là BV hạng II, trực thuộc Ủy ban nhân dân Quận 4 và chịu sự chỉ đạo chuyên môn của Sở Y tế TP.HCM. Hiện tại, BV thiếu các bác sỹ giàu kinh nghiệm ở các khoa Nội tổng hợp, khoa cấp cứu. Tại khoa cấp cứu, hiện chỉ còn một vài BS giàu kinh nghiệm đủ khả năng giữ được bệnh nặng, còn lại đa phần là BS trẻ tại khoa, hoặc là do các khoa phòng khác cử xuống để trực, nên không đủ chuyên môn để xử lý những ca trung bình-nặng và buộc phải chuyển lên tuyến trên. Mặc dù BV có đào tạo các bác sỹ đi học nâng cao Sau Đại học, nhưng chỉ được một thời gian thì cũng đã xin chuyển công tác hoặc tự ý nghỉ việc. Ngoài ra, trong hoạt động thực tiễn quản lý nhân sự tại BV quận 4, chúng tôi thấy có một số vấn đề liên quan đến ĐLLV của BS chưa được làm rõ. Mặc dù BV đã tạo dựng chính sách đãi ngộ để khuyến khích BS, nhưng vẫn còn vướng mắc một số vấn đề, như tỉ lệ nghỉ việc, BS chưa hài lòng với công việc ở nhiều góc độ: Lương và các khoản phụ cấp, mối quan hệ với đồng nghiệp và lãnh đạo, sự thăng tiến, công bằng trong khen thưởng.
Và hiện nay, với tình hình các BV công phải tự chủ về tài chính, được Bộ y tế ban hành có hiệu lực từ ngày 23/5/2018 và sự phát triển của các BV khối tư nhân. BV quận 4 đang gặp khó khăn trong việc tuyển và giữ chân BS giỏi, có chuyên môn cao để phục vụ và phát triển BV.3
Xuất phát từ thực tế của đơn vị, câu hỏi được đặt ra là: đội ngũ BS có động lực để làm việc như thế nào? Có những yếu tố nào ảnh hưởng đến ĐLLV của BS?
Hiện tại vẫn chưa có nghiên cứu nào về động lực và các yếu tố ảnh hưởng đến ĐLLV của BS BV quận 4. Nhận thấy đây là một vấn đề cần thiết đối với BV, vì thế tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “Động lực làm việc của các bác sĩ bệnh viện quận 4, thành phố Hồ Chí Minh và một số yếu tố ảnh hưởng năm 2019“
MỤC LỤC
MỤC LỤC……………………………………………………………………………………………………. i
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ………………………………………………………………….v
DANH MỤC BẢNG……………………………………………………………………………………. vi
DANH MỤC BIỂU ĐỒ………………………………………………………………………………. vii
TÓM TẮT NGHIÊN CỨU ……………………………………………………………………………..1
ĐẶT VẤN ĐỀ……………………………………………………………………………………………….2
MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU…………………………………………………………………………….4
Chương 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU ……………………………………………………………….5
1.1. Một số khái niệm NLYT, ĐLLV và tạo động lực …………………………………….5
1.1.1. Nguồn nhân lực y tế ……………………………………………………………………….5
1.1.2. Động lực làm việc ………………………………………………………………………….6
1.1.3. Những thuyết về động lực……………………………………………………………….7
1.1.4. Tạo động lực cho nhân viên …………………………………………………………..11
1.1.5. Các phương hướng tạo động lực cho NLĐ………………………………………12
1.1.6. Các công cụ tạo động lực cho NLĐ………………………………………………..12
1.2. Những nghiên cứu trên Thế giới và Việt Nam………………………………………..13
1.2.1. Trên Thế giới……………………………………………………………………………….13
1.2.2. Tại Việt Nam……………………………………………………………………………….14
1.2.3. Giới thiệu về bộ công cụ đánh giá ĐLLV………………………………………..17
1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến ĐLLV ……………………………………………………….18
1.3.1. Các giá trị thuộc về bản thân………………………………………………………….18
1.3.2. Các nhân tố bên trong công việc…………………………………………………….18
1.3.3. Các nhân tố thuộc môi trường quản lý…………………………………………….18
1.3.4. Văn hóa trong môi trường BV ……………………………………………………….20
1.3.5. Khuyến khích làm việc …………………………………………………………………20
1.4. Giới thiệu tóm tắt về địa bàn nghiên cứu……………………………………………….20
1.5. Khung lý thuyết/cây vấn đề………………………………………………………………….21
Chương 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ……………………….22
ii
2.1. Đối tượng nghiên cứu………………………………………………………………………….22
2.1.1. Đối tượng nghiên cứu …………………………………………………………………..22
2.1.2. Tiêu chuẩn lựa chọn ……………………………………………………………………..22
2.1.3. Đối tượng loại trừ…………………………………………………………………………22
2.2. Thời gian và địa điểm nghiên cứu…………………………………………………………22
2.2.1. Thời gian nghiên cứu ……………………………………………………………………22
2.2.2. Địa điểm nghiên cứu …………………………………………………………………….22
2.3. Thiết kế nghiên cứu…………………………………………………………………………….22
2.4. Cỡ mẫu ……………………………………………………………………………………………..23
2.4.1. Cỡ mẫu cho nghiên cứu định lượng………………………………………………..23
2.4.2. Cỡ mẫu cho nghiên cứu định tính …………………………………………………..23
2.5. Phương pháp chọn mẫu……………………………………………………………………….23
2.5.1. Chọn mẫu cho nghiên cứu định lượng…………………………………………….23
2.5.2. Chọn mẫu cho nghiên cứu định tính ……………………………………………….24
2.6. Phương pháp thu thập số liệu……………………………………………………………….24
2.6.1. Thu thập số liệu định lượng …………………………………………………………..24
2.6.2. Thu thập số liệu định tính ……………………………………………………………..25
2.7. Các biến số nghiên cứu ……………………………………………………………………….25
2.7.1. Các biến số định lượng………………………………………………………………….25
2.7.2. Các chủ đề trong nghiên cứu định tính ……………………………………………25
2.8. Phương pháp phân tích số liệu ……………………………………………………………..26
2.9. Vấn đề đạo đức nghiên cứu………………………………………………………………….28
Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ……………………………………………………………29
3.1. Thông tin chung đối với đối tượng nghiên cứu……………………………………….29
3.2. ĐLLV của BS tại BV quận 4 Thành phố HCM năm 2019……………………….30
3.2.1. ĐLLV của BS với yếu tố tiền lương ……………………………………………….31
3.2.2. Động lưc làm việc của BS với yếu tố điều kiện làm việc…………………..33
3.2.3. ĐLLV của BS với yếu tố chế độ chính sách và cơ chế quản lý…………..34
3.2.4. ĐLLV của BS với yếu tố mối quan hệ đồng nghiệp………………………….36
3.2.5. ĐLLV của BS với yếu tố giám sát công việc …………………………………..38
iii
3.2.6. ĐLLV của BS với yếu tố sự thành đạt…………………………………………….39
3.2.8. ĐLLV của BS với yếu tố phát triển chuyên môn nghiệp vụ……………….42
3.2.9. ĐLLV của BS với yếu tố bản thân công việc …………………………………..43
3.2.10. Tỷ lệ ĐLLV của BS với các yếu tố……………………………………………….44
3.3. Một số yếu tố ảnh hưởng đến ĐLLV của BS………………………………………….47
3.3.1. Yếu tố nhân khẩu học……………………………………………………………………47
3.3.2. Yếu tố nghề nghiệp ………………………………………………………………………48
Chương 4: BÀN LUẬN ………………………………………………………………………………..49
4.1. Thông tin chung về đối tượng nghiên cứu ……………………………………………..49
4.2. ĐLLV của BS đang làm việc tại BV quận 4 thành phố HCM năm 2019……50
4.2.1. ĐLLV với yếu tố tiền lương…………………………………………………………..50
4.2.2. ĐLLV với yếu tố điều kiện làm việc ………………………………………………51
4.2.3. ĐLLV với yếu tố chế độ chính sách và cơ chế quản lý ……………………..52
4.2.4. ĐLLV với yếu tố mối quan hệ với đồng nghiệp……………………………….53
4.2.5. ĐLLV với yếu tố sự giám sát công việc ………………………………………….54
4.2.6. ĐLLV với yếu tố sự thành đạt ……………………………………………………….54
4.2.7. ĐLLV với yếu tố sự ghi nhận thành tích …………………………………………55
4.2.8. ĐLLV với yếu tố sự phát triển chuyên môn nghiệp vụ ……………………..55
4.2.9. ĐLLV với yếu tố bản thân công việc………………………………………………57
4.3. Một số yếu tố ảnh hưởng đến ĐLLV của BS BV quận 4 năm 2019 ………….57
4.3.1. Yếu tố nhân khẩu học……………………………………………………………………57
4.3.2. Yếu tố nghề nghiệp ………………………………………………………………………58
4.4. Một số điểm mạnh và hạn chế của nghiên cứu ……………………………………….58
4.5. Biện pháp khắc phục …………………………………………………………………………..59
KHUYẾN NGHỊ………………………………………………………………………………………….61
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
Phụ lục 1: Biến số nghiên cứu
Phụ lục 2. Thông tin chung
Phụ lục 3: Đánh giá ĐLLV của BS
iv
Phụ lục 4: Hướng dẫn nội dung phỏng vấn sâu lãnh đạo BV
Phụ lục 5: Hướng dẫn nội dung phỏng vấn sâu lãnh đạo phòng tổ chức hành chính
quản trị
Phụ lục 6: Hướng dẫn nội dung phỏng vấn sâu lãnh đạo phòng kế hoạch tổng hợp
Phụ lục 7: Hướng dẫn nội dung phỏng vấn sâu lãnh đạo các khoa lâm sàng, cận lâm
sàng
Phụ lục 8: Hướng dẫn nội dung thảo luận nhóm với BS
Phụ lục 9: Dự trù kinh phí nghiên cứu chi ti