Giá trị của cộng hưởng từ trong dự đoán độ mô học của u màng não vùng góc cầu tiểu não

Giá trị của cộng hưởng từ trong dự đoán độ mô học của u màng não vùng góc cầu tiểu não
Nguyễn Duy Hùng, Vương Kim Ngân
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Vai trò của cộng hưởng từ trong dự đoán độ mô học của u màng não vùng góc cầu tiểu não. Phương pháp hồi cứu trên 46 bệnh nhân u màng não vùng góc cầu tiểu não được chụp cộng hưởng từ, phẫu thuật và có kết quả giải phẫu bệnh sau phẫu thuật tại Bệnh viện Việt Đức từ tháng 8 năm 2019 đến tháng 6 năm 2020. Giá trị của ADC vùng u, các dấu hiệu dự đoán u màng bậc cao trên cộng hưởng từ được mô tả, thống kê và đối chiếu với độ mô học trên hình ảnh giải phẫu bệnh. Kết quả: các u màng não có dấu hiệu hạn chế khuếch tán, ngấm thuốc không đồng nhất sau tiêm, viền dịch não tủy quanh u không đều, phù não xung quanh u, giới hạn u không rõ và xâm lấn cấu trúc lân cận trên hình ảnh cộng hưởng từ có khả năng được chẩn đoán là u màng não bậc cao trên mô bệnh học cao gấp lần lượt là 19; 10,8; 14,2; 14,2; 12,3 và 78 lần so với các u màng não không có dấu hiệu này. Giá trị ADC trung bình và rADC u màng não bậc I cao hơn giá trị ADC trung bình và rADC u màng não không phải bậc I. Ngưỡng giá trị rADC lớn hơn hoặc bằng 1,0 có ý nghĩa dự báo tốt đối với u màng não bậc I. Kết luận: Các dấu hiệu trên cộng hưởng từ và giá trị ADC có vai trò dự đoán độ mô học của u màng não.

U màng não chiếm khoảng 20 – 30% các khối u nội sọ. U màng não ở góc cầu tiểu não chiếm 5 – 10% trong số u màng não nội sọ và đứng hàng gặp thứ hai, sau u dây thần kinh VIII, chiếm khoảng 5-12% các khối u góc cầu tiểu não.1,2 U màng não xuất phát từ các tếbào màng nhện, thường gặp ở lứa tuổi trung niên, tần suất gặp ở nữ gấp đôi ở nam.3 Theo phân loại của Tổ chức y tế thế giới phần lớn u màng não là tổn thương lành tính, tiến triển chẩm – WHO độ I, nhưng có một tỷ lệ nhỏ u màng não không điển hình, u màng não ác tính với độ mô học cao – WHO độ II, III có liên quan tới nguy cơ tái phát sau phẫu thuật. Việc  dự  đoán  độ  mô  học  của  u  màng  não trước phẫu thuật giúp phẫu thuật viên có thể lên phương án điều trị tốt hơn trong việc tính toán thời gian phẫu thuật, phác đồ điều trị hóa chất bổ trợ và tiên lượng nguy cơ tái phát sau điều trị.3 Cộng hưởng từ (Magnetic resonance imaging – MRI) có vai trò quan trọng, là tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán xác định u màng não góc cầu tiểu não, kích thước, đặc điểm xâm lấn, chèn ép các cấu trúc lân cận, các dây thần kinh cũng như dự đoán độ mô học của tổn thương dựa trên một số đặc điểm hình ảnh trên cộng hưởng từ để lên phương án điều trị  và  tiên  lượng  trước  phẫu  thuật.1,3,4  Theo  một số nghiên cứu trước trên thế giới, một số đặc điểm hình ảnh có thể được sử dụng để dự đoán độ mô học của u màng não bao gồm mất giới hạn với nhu mô não lân cận.