HIỆU QUẢ BẢO QUẢN RĂNG RƠI KHỎI Ố CỦA SỮA VÀ LÒNG TRẮNG TRỨNG GÀ
HIỆU QUẢ BẢO QUẢN RĂNG RƠI KHỎI Ố CỦA SỮA VÀ LÒNG TRẮNG TRỨNG GÀ
Huỳnh Công Nhật Nam , Ngô Thị Quỳnh Lan*, Đặng Vũ Ngọc Mai*
TÓM TẮT
Mục tiêu: so sánh hiệu quả bảo quản của HBSS, sữa tươi tiệt trùng không đường và lòng trắng trứng gà trong việc bảo vệ sự sông của các tế’bào dây chằng nha chu.
Đối tượng và phương pháp: nghiên cứu được thực hiện trên 45 răng vĩnh viễn của người có mô răng và mô nha chu lành mạnh, chia thành 9 nhóm với ba môi trường bảo quản (HBSS, sữa và lòng trắng trứng) trong thời gian (30, 90 và 240 phút) ở nhiệt độ phòng. Sau khi nhổ, các răng được cho vào trong các ông nghiệm chứa 10ml môi trường bảo quản trong ba mốc thời gian. Sau đó, phần tếế bào dây chằng nha chu được tách ra, nhuộm trypan blue và đếm bằng phòng đếm tế’bào, tính toán tỷ lệ % các tế’bào sông ở mỗi mẫu.
Kết quả: trung bình tỷ lệ % các tếế bào sông sót của răng bảo quản trong lòng trắng trứng cao hơn sữa và HBSS ở ba mốc thời gian, sự khác biệt có ý nghĩa thông kê ở mốc 90 phút (p=0,01). Trong cùng một môi trường bảo quản, có sự suy giảm tỷ lệ % tếế bào sông có ý nghĩa thông kê từ 30 phút đến 90 phút và từ 90 phút đến 240 phút ở cả 3 môi trường.
Kết luận: lòng trắng trứng gà có thể dùng làm môi trường bảo quản răng rơi khỏi ổ một cách có hiệu quả với giá thành rẻ và phổ biến. Đồng thời răng nên được bảo quản trong thời gian dưới 30 phút để có được hiệu quả cao nhất khi cắm lại.
ĐẶT VẤN ĐỀ
Răng rơi khỏi ổ được đinh nghĩa là chân thương khi răng hoàn toàn rời khỏi xương ổ, là một trong những chân thương răng nghiêm trọng nhât, chiếm 1-16% trong tổng số’ chân thương ở răng vĩnh viễn(17). Tiên lượng càng xâu nếu thời gian răng ở ngoài càng lâu. Nếu được cắm lại trong vòng 30 phút, răng có 90% cơ hội tồn tại. Quan trọng là phải giữ sự sống của dây chằng nha chu (DCNC)(2) mà chủ yếu là sự sống của nguyên bào sợi. Nếu răng được bảo quản trong dung dịch thích hợp nhằm giảm tối đa sự hoại tử của DCNC cho đến khi nha sĩ có thể cắm lại thì cơ hội thành công cho việc cắm lại tăng lên đáng kể(3).
Tiên lượng của xử trí răng roi khỏi ổ tùy thuộc vào tình huống tai nạn xảy ra và khoảng thời gian răng ở bên ngoài. Cách xử trí tốt nhât cho răng rơi khỏi ổ là cắm lại ngay lập tức. Tuy nhiên, trong thực tế, răng thường không được cắm lại ngay vì nhiều lý do: nạn nhân hoảng loạn, chân thương vùng khác nghiêm trọng hơn, răng bị bẩn, miệng bị chân thương nghiêm trọng, chảy máu nhiều không thuận lợi cho việc cắm lại… Vì thế’ răng cần được bảo quản trong môi trường thích hợp cho đến khi được cắm lại tại cơ sở chuyên ngành (bệnh viện, phòng nha…). Nếu các tế’ bào của DCNC ở bề mặt chân răng không bị khô thì quá trình viêm sau khi cắm lại răng sẽ được giảm thiểu.
Hiện có rât nhiều dung dịch được sử dụng để bảo quản răng, trong đó nhiều loại đã được thương mại hóa. Theo Hội Nội nha Hoa Kì (AAE) 1995(1), Hội Chân thương răng quốc tế’ (IADT) 2007(5), dung dịch được đề nghị để bảo quản răng là HBSS (Hank’s Balanced Salt Solution) (hiện nay đã có một số’ nghiên cứu cho thây HBSS không thật sự hiệu quả bằng các môi trường nuôi cây tế’ bào Culture Medium (CM), hay Viaspan® dung dịch bảo quản mô trong ghép tạng(312). Tuy thế, HBSS thường không có sẵn và tương đối mắc tiền, khó kiếm khi tai nạn xảy ra tại Việt Nam, vì thế các dung dịch thay thế’ sẵn có khác được đề nghị như nước bọt, sữa, nước dừa, dung dịch bảo quản kính sát tròng, lòng trắng trứng, sáp ong…
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất