Hiệu quả bổ sung gói cốm giàu lyzin và vi chắt dinh dưỡng đến bệnh tiêu chảy và nhiễm khuẩn hô hấp ở trẻ em 6-12 tháng tuổi

Nghiên cứu nhằm đánh giá hiệu quả bổ sung gói cốm giàu lyzin- vi chất dinh dưỡng (VCDD), cho trẻ 6-12 tháng tuổi đến tình trạng mắc bệnh tiêu chảy và nhiễm khuẩn hô hấp (NKHH). Kết quả cho thấy với
bệnh tiêu chảy, bổ sung gói cốm vi chất làm giảm ý nghĩa (p < 0,05) số lần mắc bệnh, số ngày mắc bệnh trung bình; nguy cơ (RR) bị > 2 đợt tiêu chảy giảm 37,7% ở nhóm can thiệp so với nhóm chứng. Với bệnh NKHH: sử dụng gói vi chất làm giảm ý nghĩa số lần bị bệnh, số ngày mắc trung bình / trẻ; giảm 31,8% nguy cơ mắc từ trên 2 lần bệnh. Gói cốm lyzin- đa vi chất đã có hiệu quả cải thiện tình trạng mắc bệnh tiêu chảy và KHHH ở trẻ 6 – 12 tháng tuổi; là sản phẩm phù hợp cần được mở rộng tới các vùng nông thôn, nhằm phòng chống suy dinh dưỡng (SDD) trẻ em, đặc biệt cho trẻ ở lứa tuổi ăn bổ sung.
Suy dinh dưỡng ở trẻ em vẫn phổ biến ở mức ý nghĩa sức khỏe cộng đồng trên nhiều quốc gia trong đó có Việt Nam [4,8]. Nhiều nguyên nhân khác nhau liên quan tới SDD như đói nghèo, khẩu phần ăn bổ sung của trẻ thiếu về số lượng và chất lượng các chất dinh dưỡng, hay mắc các bệnh nhiễm khuẩn tiêu chảy, nhiễm khuẩn hô hấp.
Tại nhiều vùng nông thôn, khẩu phần ăn của trẻ chủ yếu gồm ngũ cốc, nghèo thức ăn nguồn động vật, dẫn đến thiếu các acid amin cần thiết như lyzin, các VCDD quan trọng cho phát triển bình thường của trẻ như sắt, kẽm, calci.
Việc nghiên cứu sản xuất các thực phẩm bổ sung cho trẻ nhỏ, giàu năng lượng, vi chất, giá cả phù hợp với các vùng nông thôn được chú ý nghiên cứu phát triển những năm gần đây [1,2]. Đề tài của chúng tôi đã nghiên cứu sản xuất và đánh giá hiệu quả của sản phẩm gói cốm giàu lyzin và VCDD, bổ sung vào bữa ăn hàng ngày (bát bột, cháo) của trẻ nhỏ giai đoạn ăn bổ sung.
Mục tiêu: Nghiên cứu hiệu quả bổ sung gói cốm giàu lyzin – VCDD đến tình hình mắc bệnh tiêu chảy và nhiễm khuẩn hô hấp ở trẻ em6-12 tháng tuổi.
II.    ĐÓI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP
Thiết kế nghiên cứu: thử nghiệm lâm sàng có đối chứng, đánh giá trước sau can thiệp.
Đối tượng: Trẻ em 6-12 tháng tuổi, trẻ không bị SDD nặng; Hb > 70g/L; không dị tật bẩm sinh; đang được gia đình cho ăn bột hoặc ăn cháo hàng ngày.
Cỡ mẫu: được ước tính theo sự khác biệt về số lần mắc bệnh nhiễm khuẩn giữa 2 nhóm trong quá trình can thiệp, dựa theo nghiên cứu trước đây [2]: với mức thống kê a = 0,05, p = 0,2; khác biệt 0,35 (SD = 0,65) đợt tiêu chảy; khác biệt 0,3 (SD = 0,55) lần NKHH, cần chọn 55 trẻ/nhóm nghiên cứu. Dự phòng 15% trẻ bỏ cuộc trong thời gian can thiệp, kết hợp với các chỉ số theo dõi về tình trạng dinh dưỡng, vi chất, 75 – 80 trẻ/nhóm cần chọn.
Chia nhóm can thiệp: trẻ được chọn từ 2 xã cạnh nhau, có điều kiện kinh tế tương đồng thuộc huyện Yên Phong, Bắc Ninh. Bốc thăm ngẫu nhiên mỗi xã vào 1 nhóm nghiên cứu.
–    Nhóm chứng (n = 76): không được bổ sung gói cốm lyzin- vi chất, ăn theo chế độ thường ngày của gia đình.
–    Nhóm Can thiệp (n = 80): trẻ được bổ sung gói gói cốm lyzin – vi chất, 1 gói /ngày, 5 ngày/tuần, trong 25 tuần (6 tháng).
Thời gian can thiệp: từ tháng 10/2008 đến hết tháng 3/2009
Thành phần gói bổ sung: dạng cốm, gói 3g, cung cấp 30 – 50% nhu cầu hàng ngày của trẻ, được đóng trong túi thiếc tráng PE, có hướng dẫn cách sử dụng; Lyzin 0.2g; vitamin (mg): B1 0,09; Niacin 2,04; B2 0,11; B6 0,11; c
11,    23; (ụg):A211,68; D3 13,99; E 8,16; Folic 17,76; B12 0,22. Chất khoáng (mg): Cu 0,08; I