HIỆU QUẢ ĐIỀU TRỊ BẰNG HORMONE TĂNG TRƯỞNG TÁI TỔ HỢP Ở TRẺ CHẬM PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT DO HẬU QUẢ NHỎ SO VỚI TUỔI THAI

HIỆU QUẢ ĐIỀU TRỊ BẰNG HORMONE TĂNG TRƯỞNG TÁI TỔ HỢP Ở TRẺ CHẬM PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT DO HẬU QUẢ NHỎ SO VỚI TUỔI THAI

HIỆU QUẢ ĐIỀU TRỊ BẰNG HORMONE TĂNG TRƯỞNG TÁI TỔ HỢP Ở TRẺ CHẬM PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT DO HẬU QUẢ NHỎ SO VỚI TUỔI THAI
Đặng Thị Thanh Huyền1, Cấn Thị Bích Ngọc1
1 Bệnh viện Nhi Trung ương
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Trẻ sinh ra nhỏ so với tuổi thai (SGA) là trẻ có cân nặng khi sinh và/hoặc chiều dài khi sinh thấp hơn ít nhất 2 độ lệch chuẩn so với mức trung bình của quần thể cùng tuổi, giới và chủng tộc. Khoảng 10-15% trẻ SGA không bắt kịp đà tăng trưởng lúc 2 tuổi và điều trị bằng hormone tăng trưởng (GH) có hiệu quả, an toàn trong việc cải thiện chiều cao ở trẻ SGA. Mục tiêu: Đánh giá kết quả điều trị hormone tăng trưởng tái tổ hợp trên trẻ chậm phát triển chiều cao do nhỏ so với tuổi thai tại Bệnh viện Nhi Trung ương năm 2021. Đối tượng: gồm 43 trẻ được chẩn đoán chậm phát triển chiều cao do SGA không bắt kịp đà tăng trưởng khi 2 tuổi, được điều trị GH ít nhất 12 tháng. Phương pháp: Nghiên cứu mô tả một loạt ca bệnh vừa hồi cứu vừa tiến cứu. Trẻ được thăm khám lâm sàng, đánh giá các chỉ số cân nặng, chiều cao sau 1 năm, sau 2 năm, 3 năm, 4 năm điều trị GH. Kết quả: 43 trẻ được điều trị GH ở độ tuổi trung bình 5,9 ± 3,0 tuổi. Chiều cao cải thiện qua các năm điều trị với chỉ số Z-score tăng chiều cao từ 2,32 ± 1,30 (năm đầu điều trị), 2,38 ± 0,5 (năm thứ 2), 1,91 ± 0,35 (năm thứ 3) và 1,86 ± 0,35 (năm thứ 4). Tốc độ tăng chiều cao tốt nhất ở nhóm 2-4 tuổi (1,2 ± 0,98 SD) so với nhóm 5-8 tuổi (0,77±0,91 SD) và 9-16 tuổi (-0,7±1,48 SD) với p < 0,05. Chỉ số Z-score cân nặng cải thiện dần qua các năm, từ -3,39 SD (trước điều trị), đến -2,84 SD (sau 1 năm), -2,61 SD (sau 2 năm), -2,41 SD (sau 3 năm) và -2,42 SD (sau 4 năm). Kết luận: Điều trị GH cho trẻ SGA có tác dụng cải thiện chiều cao tốt nhất sau năm đầu, có thể bắt kịp tăng trưởng, đạt được chiều cao bình thường theo tuổi sau 4 năm. Trẻ SGA được điều trị càng sớm thì tốc độ tăng chiều cao sau điều trị càng nhanh.

TrẻSGA  không chỉcó tầm vóc bé mà  còn có những nguy cơ tiềm ẩn  vềsức  khỏe  trong  cuộc sống sau này như: béo phì, rối loạn  chuyển hóa và bệnh lý tim mạch. Nhưng những nguy cơ này không  cao  và  rõ  rệt  bằng ảnh hưởng lên tăng trưởng  của  trẻvà  chiều cao khi trưởng  thành. Khoảng 80% -85% trẻSGA sinh ra sẽcó tốc độtăng trưởng bắt kịp nhanh chóng trong 12 tháng đầu đời, trong khi 10-15% sốtrẻkhông bắt kịp tốc độtăng trưởng lúc 2 tuổi, vẫn tiếp tục chậm phát  triển  trong  thời  kì  thơ ấu  và  trởthành những người trưởng thành thấp lùn[5].Việc  sửdụng  GH ởtrẻsơ sinh SGA đã được khám phá trong gần 50 năm qua. Có rất nghiều nghiên  cứu  trên  thếgiới  đã  chứng  minh  liệu pháp GH là có hiệu quảvà an toàn trong việc cải thiện  chiều  cao ởtrẻSGA.  Năm  2001,  GH  đã được  Cơ  quan  Quản  lý  Thực  phẩm  và  Dược phẩm Hoa Kỳ(FDA) chấpthuận sửdụng cho trẻSGA sinh ra không bắt kịp đà tăng trưởng sau 2 tuổi, sau đó được cơ quan đánh giá dược  phẩm Châu Âu chấp thuận từnăm 2003[3].Tại  Việt  Nam,  mặc  dù  vấn đềchiều  cao  và hormone tăng trưởng đang được  quan  tâm  rất nhiều  trong  khoảng  một  thập  niên  gần  đây nhưng trẻSGA vẫn chưa được quan tâm và theo dõi đúng mức. Chưa có một báo cáo nào vềtỉlệtrẻSGA  tại  Việt Nam, cũng như có rất  ít  nghiên cứu  vềviệc  sửdụng và đánh giá hiệu  quảcủa GH  trên  những  trẻSGA  tại  nước  ta.  Vì  vậy, chúng  tôi  tiến  hành  nghiên  cứu đềtài  này  với mục  tiêu: Đánh  giá  kết  quảđiều  trịhormone tăng trưởng  tái  tổhợp  trên  trẻchậm  phát  triển chiều  cao  do  nhỏso  với  tuổi  thai  tại  Bệnh  viện Nhi Trung ương năm 2021.

HIỆU QUẢ ĐIỀU TRỊ BẰNG HORMONE TĂNG TRƯỞNG TÁI TỔ HỢP Ở TRẺ CHẬM PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT DO HẬU QUẢ NHỎ SO VỚI TUỔI THAI

Leave a Comment