HIỆU QUẢ VÀ AN TOÀN CỦA GIẢM ĐAU TRONG CHUYỂN DẠ VỚI GÂY TÊ NGOÀI MÀNG CỨNG BẰNG BUPIVACAINE NỒNG ĐỘ THẤP KẾT HỢP FENTANYL KHÔNG DÙNG LIỀU THỬ
Đặt vấn đề: Liều thử với adrenaline và thuốc tê thường được dùng để kiểm tra catheter trong khoang ngoài màng cứng không đi lệch vào mạch máu hay khoang dưới nhện. Trên sản phụ, việc dùng liều thửcó thể gây tác dụng phụ nghiêm trọng cho mẹ và thai nhi. Nhiều bác sĩ gây mê ưa chuộng quan điểm dùng kỹ thuật không liều thử,trong đó ”mỗi liều chích là liều thử”.
Mục tiêu nghiên cứu:Đánh giá hiệu quả và tính an toàn của phương pháp gây tê ngoài màng cứng giảm đau trong chuyển dạbằng bupivacaine nồng độ thấp 0.08% kết hợp fentanyl 2µg /ml, không dùng liều thử.
Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu tiền cứu, thực nghiệm lâm sàng không nhóm chứng. Catheter ngoài màng cứng được đặt cho 1.000 sảnphụtừtháng 6/2009 đến tháng 12/2010. Quan sát catheter và hút tìm máu và dịch não tủy, đánh giá lâm sàng và monitor trước và trong khi chích ngắt quãng mỗi lần 5 ml/5 phút liều đầu 10 –12 ml dung dịch bupivacaine 0.08% có fentanyl 2 µg/ml. Sau khi kiểm tra mức độ giảm đau đạt, truyền liên t ục 6 –10 ml/giờ dung dịch thuốc tê trên qua bơm tiêm điện.
Kết quả: Có 56 (5,6%) trường hợp chạm mạch, 10 (1 %) trường hợp thủng màng cứng khi đi kim. Hút và quan sát đã phát hiện 4 (0,4%) TH hút ra dịch não tủy, 2 (0,2%) nghi ngờ catheter trong khoang dưới nhện; 04 (0,4%) TH hút ra máu. Tất cảcác trường hợp này catheter được rút ra và đặt lại ởvịtrí khác. Tỉ lệ giảm đau tốt là 94.4%. T ỉ lệ sản phụ không liệt vận động là 97,2% (Bromage IV). Tỉ lệ tụt huyết áp là 2,2%. T ỉ lệ sanh thường 66,7%, sanh giúp 14,7%, sanh mổ18,6%.
Kết luận: Dùng dung dịch thuốc tê nồng độthấp kết hợp với thuốc phiện, hút và tiêm ngắt quãng thuốc tê
qua catheter ngoài màng cứng là an toàn và hiệu quả để giảm đau trong chuyển dạ.
Giảm đau bằng gây tê ngoài màng cứng là phương pháp giảm đau hiệu quảcho các sản phụkhi sanh. Do hậu quả nghiêm trọng của việc catheter không đúng vị trí, bác sĩ gây m ê phải xác định catheter đúng vị trí. Liều thử lý tưởng phải cho phép phát hiện catheter trong
mạch máu hay khoang dưới nhện. Các nghiên cứu trên sản phụcho thấy 15 µg adrenaline không đủ độ nhạy và độ đặc hiệu để loại bỏ khảnăng catheter trong mạch máu(7)và việc dùng adrenaline có thểgây các tác dụng phụcó ý nghĩa (giảm lưu lượng máu tửcung-nhau sau chích adrenaline tĩnh m ạch hay ngoài màng cứng). Hơn nữa, việc chích liều thửcó adrenaline phải thực hiện ngay sau cơn gò tửcung để phân biệt nhịp tim nhanh do adrenaline và nhịp tim nhanh do đau bụng(4). Việc dùng catheter nhiều lỗ làm giảm tỉ lệ catheter trong mạch máu không được phát hiện rất thấp (0,6%) đồng thời với hiệu quả giảm đau của việc dùng liều nhỏ thuốc tê nồng độ thấp có/không kết hợp thuốc phiện truyền liên tục qua catheter NMC, một số tác giả cho rằng việc dùng một cách hệ thống liều thửchứa adrenaline là không được chứng minh. Nếu không đạt giảm đau sau một liều nhỏ thuốc tê là có khả năng catheter nằm trong mạch máu mà không phát hiện được bằng nghiệm pháp hút.
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất