Hình ảnh lâm sàng, cận lâm sàng ở bệnh nhân có tổn thương rò thực quản, khí quản, màng phổi – trung thất điều trị tại khoa hô hấp bệnh viện Bạch Mai

Rò thực quản – khí quản (RTQ – KQ), màng phổi, trung thất là một bệnh khá hiếm gặp trong lâm  sàng  bệnh  hô  hấp.  Khi có  RTQ vào  bất  cứ vùng nào của trung thất đều gây nên tình trạng bệnh lý nặng nề: nhiễm trùng, tràn dịch, tràn khí màng  phổi  – trung thất,  màng  ngoài  tim do men tiêu hoá trong thức ăn. Tỷ lệ tử vong do RTQ vào MP, trung thất vào khoảng trên 50% [1]. Theo Henning và  cộng  sự  (2002) tử  vong chung của RTQ vào khoảng 48%. Nếu không can thiệp ngoại khoa, tử vong là 90%, nếu can thiệp ngoại khoa, tỷ  lệ  tử  vong chỉ còn  27%. Trước  những  trường hợp  có  hình  ảnh  Xquang  gợi  ý,  cần  làm  xét nghiệm  gì để  chẩn  đoán  xác  định và  nếu  có  rò thực sự, chọn phương pháp nào để điều trị đó là vấn đề cần thiết. Chính vì vậy, chúng tôi đặt vấn đề nghiên cứu đề tài:
“Mô tả lâm sàng, cận lâm sàng ở bệnh nhân có tổn thương rò khí quản màng phổi – trung thất điều trị tại khoa Hô hấp bệnh viện Bạch Mai”. Mục tiêu:
1.    Mô tả triệu chứng lâm sàng, cận lâm sàng nguyên nhân phương pháp điều trị rò khí quản – thực quản màng phổi trung thất.
2.    Nghiên  cứu  khả thi phương pháp  điều  trị tổn  thương rò  khí quản  – thực  quản  vào  màng phổi, trung thất.
II.    ĐỐI   TƯỢNG   VÀ   PHƯƠNG   PHÁP NGHIÊN CỨU
1.    Đối tượng nghiên cứu
3 bệnh nhân (BN) đều là nam, tuổi thấp nhất 45 tuổi, cao nhất là 58 tuổi. 1 bệnh nhân có tiền sử  hóc  xương gà  đã  30 năm  nay, nhiều  lần  mổ trích áp xe vùng cổ. 2 bệnh nhân còn lại không có tiền sử hóc xương trong đó 1 trường hợp (TH) mới phát  hiện  có  biểu  hiện  nhiễm  trùng  phế  quản phổi, 1TH có tràn mủ – tràn khí khoang màng phổi phải đã được dẫn lưu
2.    Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu tiến cứu mô tả. Thu thập thông tin về lâm sàng, các xét nghiệm, các phương pháp điều  trị tổn  thương RTQ – KQ vào  khoang màng phổi, trung thất.
Rò thực quản – khí quản (RTQ – KQ), màng phổi, trung thất là một bệnh khá hiếm gặp trong lâm sàng bệnh lý hô hấp. Tại khoa Hô hấp Bệnh viện Bạch Mai, thời gian gần đây có một số trường hợp trên Xquang, CT ngực nghi có rò thực quản – khí quản vào màng phổi, trung thất đã được xác định rõ nguyên nhân. Mục tiêu: (1). Mô tả triệu chứng lâm sàng, cận lâm sàng và phương pháp điều trị khả thi của bệnh rò thực quản – khí quản – màng phổi, trung thất. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu:  nghiên cứu tiến cứu mô tả 3 bệnh nhân đều là nam giới, tuổi thấp nhất 45 tuổi cao nhất 58 tuổi. Kết quả: 1 bệnh nhân phát hiện có rò thực quản tạo thành ổ áp xe chèn ép khí quản gây khó thở đã được can thiệp ngoại khoa. 1 trường hợp có mủ màng phổi, xác định được lỗ rò và đã phẫu thuật cắt nối thực quản. 1 trường hợp có rò thực quản – khí quản vào trung thất sau do ung thư loại carcinome epidermoide, được mở thông dạ dày nuôi dưỡng. Kết luận: rò thực quản – khí quản, màng phổi trung thất là bệnh cấp cứu có tính chất nội – ngoại khoa. Mở thông dạ dày để nuôi  dưỡng  là giải  pháp điều trị tạm thời.  Nếu có điều kiện,  nên đặt  2 stents (cho đường  tiêu hoá và đường hô hấp).