Hít phải khói độc trong các vụ cháy

Khói là sản phẩm bay hơi của sự cháy, thành phần thay đổi tuỳ thuộc vào vật liệu cháy, nhiệt
độ cháy và nồng độ oxy hay độ thông gió của nơi cháy.
Hậu quả của hít phải khói:
–    Chết “sớm” trong các đám cháy nhà hầu hết do hít phải khói.
–    Chết do hít phải khói phần lớn do carbon monoxide.
–    Các chất kích thích đ−ờng  hô hấp  nh− ammonia,   sulfur   dioxide,   nitrogen   dioxide, hydrogen    chloride,    phosgene,    chlorin    và aldehyde gây lên viêm khí phế  quản làm nặng thêm tổn th−ơng do nhiệt ở đ−ờng hô hấp trên và tổn th−ơng  phế nang  và đ−ờng  hô hấp d−ới
do hoá chất.
Năm 1980 trong vụ cháy khách sạn MGM Grand Hotel ở Mỹ, trong 84 ng−ời  chết thì 79 ng−ời  chết  trong  những phòng  kín  chứa  đầy khói ở những tầng trên, cách xa lửa cháy ở tầng một.
Các vật liệu tổng hợp (ví dụ polyurethane, polyvinyl chloride) làm tăng độc tính của khói lên nhiều lần. Các sản phẩm nhựa PVC khi cháy sẽ sản sinh ra hơn 75 sản phẩm độc bao gồm cả hydrogen chloride, phosgen và cả khí clo.
1.    Các sản phẩm độc do cháy sinh ra
Các sản phẩm của sự cháy phụ thuộc vào vật liệu  cháy  và  nồng  độ  oxy  trong  môi  tr−ờng cháy. Trong một đám cháy th−ờng không chỉ sinh ra một loại khí độc và th−ờng không thể dự
đoán đ−ợc  các loại khí độc đang sinh ra trong đám cháy. Phân tích từ nhiều đám cháy nhà thực tế cho thấy CO chiếm phần lớn. Nồng độ CO v−ợt quá giới hạn gây nhiễm độc cấp ở 28% các đám cháy, v−ợt quá nồng độ gây tử vong tức thì (5,000 ppm) ở 10% các đám cháy. ở các đám cháy có cyanide hoặc tình trạng thiếu oxy cũng dẫn đến nguy cơ tử vong tiềm tàng
Các yếu tố ảnh h−ởng tới tổn th−ơng đ−ờng hô hấp trong các đám cháy gồm:
    Kích th−ớc hạt bụi khói:
Bụi khói đóng vai trò nh−  xe tải mang các độc chất nh−  hydrochloride vào đ−ờng  hô hấp và do vậy kích th−ớc của chúng quyết định vị trí các tổn th−ơng. Bụi có kích th−ớc 5-30 àm ảnh h−ởng tới vùng mũi họng, các hạt có kích th−ớc 1 – 5 àm thâm nhập vào đ−ờng dẫn khí gồm khí quản, các phế quản gồm cả phể quản tận. Bụi nhỏ hơn 1 àm vào tận các phế nang.
    Khí độc và nồng độ oxy (thấp) .
Khí độc gây tác dụng độc khác nhau tùy theo bản chất. Nồng độ oxy thấp dẫn đến giảm khuếch tán oxy và thiếu oxy máu.