Hoạt tính một số yếu tố đông máu ở bệnh nhân mổ tim dưới tuần hoàn ngoài cơ thể tại bệnh viện Việt Đức

Phẫu thuật tim dưới tuần hoàn ngoài cơ thể có thể gây ra một số bất thường về đông cầm máu dẫn đến nguy cơ chảy máu. Bệnh lý đông máu do hòa loãng các yếu tố đông máu hoặc tiêu thụ do kiểm soát chống đông không đầy đủ là một trong nhiều nguyên nhân gây ra tai biến chảy máu sau mổ. Mục tiêu: (1). Nghiên cứu tỷ lệ prothrombin, thời gian thromboplastin từng phần hoạt hóa và fibrinogen. (2). Định lượng các yếu tố đông máu: II, V, VII, VIII, IX, X ở bệnh nhân sau mổ tim dưới tuần hoàn ngoài cơ thể. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Phương pháp nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 46 bệnh nhân được mổ tim dưới tuần hoàn ngoài cơ thể tại bệnh viện Việt Đức. Kết quả: Tỷ lệ prothrombin và fibrinogen giảm, thời gian thromboplastin từng phần hoạt hóa kéo dài có ý nghĩa. Các yếu tố đông máu đều giảm đáng kể. Kết luận: Có tình trạng giảm đông và nguy cơ chảy máu tiềm tàng ở bệnh nhân sau mổ tim dưới tuần hoàn ngoài cơ thể.
Phẫu   thuật tim dưới tuần hoàn ngoài cơ thể (THNCT) có thể gây hoạt hoá đông máu qua con đường hệ thống tiếp xúc, hoạt hóa tiểu cầu và bạch cầu chủ yếu là monocyt trình diện các yếu tố tổ chức [1]. Vì vậy cần thiết phải sử dụng chống đông đủ  mạnh để ngăn cản hình thành fibrin trong lòng mạch và heparin là  chất chống đông được lựa chọn. Ngoài nguy cơ tắc mạch, bệnh nhân (BN) dưới THNCT còn có thể gặp nguy cơ chảy máu trong và sau mổ do nhiều nguyên nhân: Giảm số lượng tiểu cầu, rối loạn chức năng  tiểu cầu, hoà loãng các yếu tố đông máu và hoạt hoá tiêu sợi huyết. Giảm hoạt tính các yếu tố  đông máu thường gặp trong THNCT trước hết là do hoà loãng máu bởi dịch mồi rất nghèo yếu tố đông máu [1]. Sự giảm các yếu tố đông máu có thể làm kéo dài một số thời gian đông máu ở giai đoạn cuối của THNCT. Mục tiêu:
1.    Nghiên cứu  thời gian prothrombin  (PT), thời  gian  thromboplastin từng  phần  hoạt  hóa (APTT) và fibrinogen.
2.    Định lượng hoạt tính các yếu tố đông máu II, V, VII, VIII, IX, X ở BN sau mổ  tim  dưới THNCT.
II.    ĐỐI    TƯỢNG    VÀ    PHƯƠNG    PHÁP NGHIÊN CỨU
1.    Đối tượng nghiên cứu
–    46 BN mổ tim dưới THNCT tại bệnh  viện Việt Đức trong tháng 7 – 8/2006.
–    Loại trừ các BN có bệnh lý hệ thống tạo máu- và rối loạn đông máu trước mổ.
–    Tất cả  bệnh nhân không  sử  dụng các  thuốc chống  đông, thuốc chống  ngưng tập  tiểu  cầu và thuốc chống viêm không steroid trong vũng 1 tuần trước khi mổ.
2.    Phương pháp nghiên cứu: Mô tả cắt ngang.
3.    Phương pháp tiến hành nghiên cứu
Tất cả BN được chọn vào nghiên cứu đều được làm xét  nghiệm  đông máu cơ bản: PT, APTT, fi- brinogen trước mổ và ngay sau khi ca mổ kết thúc. Định lượng  các yếu tố  đông máu II, V, VII, VIII, IX , X được tiến hành trên mẫu máu sau mổ.
Các xét nghiệm đều được thực hiện trên máy CA 1500 (Sysmex – Nhật Bản). Bệnh nhân có nguy cơ chảy máu khi hoạt tính yếu tố đông máu giảm < 30% [2].
Số liệu thu thập được nhập, xử lý và phân tích trên chương trình SPSS (10.0).