Hướng dẫn cách điều trị gan nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ là tình trạng mỡ tích tụ tại gan qua thời gian. Có 2 loại gan nhiễm mỡ là gan nhiễm mỡ do rượu và gan nhiễm mỡ không do rượu. Gan nhiễm mỡ do rượu thường liên quan đến việc lạm dụng rượu bia quá mức, còn gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) thì ngược lại. Mặc dù, nguyên nhân chính xác cho bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu vẫn chưa được xác định, nhưng bệnh thường được phát hiện ở những người bị béo phì, những người mắc tiểu đường loại 2, chỉ số cholesterol cao, huyết áp cao… 

Vậy, gan nhiễm mỡ có điều trị được không? Hướng dẫn cách điều trị gan nhiễm mỡ gồm những gì? Hãy cùng benh.vn tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Gan nhiễm mỡ là tình trạng mỡ tích tụ tại gan qua thời gian. Có 2 loại gan nhiễm mỡ là gan nhiễm mỡ do rượu và gan nhiễm mỡ không do rượu. Gan nhiễm mỡ do rượu thường liên quan đến việc lạm dụng rượu bia quá mức, còn gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) thì ngược lại. Mặc dù, nguyên nhân chính xác cho loại gan nhiễm mỡ không do rượu vẫn chưa được xác định, nhưng bệnh thường được phát hiện ở những người:

Bị béo phì

Bị tiểu đường loại 2

Chỉ số cholesterol cao

Huyết áp cao

Gan nhiễm mỡ không kèm viêm	Gan nhiễm mỡ kèm viêm
Tổng số người mắc	16-23%	2-3%
Béo phì	65-85%	19%
Béo phì nặng (BMI>40)	>90%	~50%
Tiểu đường	21-78%	35%

Hiện vẫn chưa có bất kỳ loại thuốc đặc trị gan nhiễm mỡ nào được thông qua. Nhưng thay đổi chế độ ăn và thay đổi lối sống được cho là một trong những cách điều trị gan nhiễm mỡ hiệu quả nhất. Vậy, cụ thể nên bổ sung những gì vào chế độ ăn của người bị gan nhiễm mỡ, cũng như những thay đổi cụ thể nào giúp cải thiện tình trạng ở những người bị gan nhiễm mỡ? Dưới đây chính là câu trả lời:

Giảm cân

Chỉ dẫn năm 2017 của hiệp hội nghiên cứu bệnh Gan Hoa Kỳ (AASLD) chỉ ra rằng giảm cân là một trong những việc làm quan trọng nhất trong việc kiểm soát sự tiến triển và các triệu chứng của bệnh gan nhiễm mỡ. Chỉ dẫn này còn chỉ ra thêm bệnh nhân gan nhiễm mỡ nên giảm từ 3-5% tổng trọng lượng cơ thể để giảm sự tích tụ mỡ tại gan, giảm từ 7-10% tổng trọng lượng cơ thể để giảm nguy cơ viêm gan, xơ hóa gan và xơ gan. Cách tốt nhất và an toàn nhất để giảm cân là giảm cân từ từ. Giảm cân bằng cách nhịn ăn thường không mang lại kết quả tốt, thậm chí gây hại cho gan.

Ăn theo chế độ ăn Địa Trung Hải

Một nghiên cứu năm 2017 chỉ ra rằng chế độ ăn Địa Trung Hải có thể giúp giảm mỡ tại gan mà không cần phải giảm cân. Chế độ ăn này cũng giúp điều trị một số bệnh đi kèm với gan nhiễm mỡ bao gồm cholesterol cao, huyết áp cao và tiểu đường loại 2. Chế độ ăn Địa Trung Hải tập trung chủ yếu vào các loại thực vật bao gồm trái cây tươi, rau củ, các loại hạt và các chất béo tốt. Dưới đây là những loại thực phẩm điển hình cho chế độ ăn này:

Các loại trái cây và rau củ: Quả mọng, táo, chuối, chà là, vả, dưa lưới, các loại rau ăn lá, súp lơ, ớt chuông, khoai lang, cà rốt, bí ngô, dưa chuột, cà tím, cà chua

Các loại hạt: Các loại đậu nói chung

Các chất béo tốt: Các loại quả hạch, các loại hạt, bơ, thịt gà (không da)

Cá và thịt trắng: Nên ăn 2 bữa cá mỗi tuần hoặc các loại thịt trắng (không da) như thịt gà hoặc gà tây

Các loại ngũ cốc nguyên cám: Những sản phẩm làm từ ngũ cốc nguyên cám bao gồm bánh mì đen, gạo lứt, yến mạch, nui, hạt quinoa nguyên cám

Cà phê

Theo một nghiên cứu năm 2016, cà phê có nhiều lợi ích bảo vệ gan, đặc biệt là kích thích sự tiết men gan chống lại viêm. Một nghiên cứu khác cũng chỉ ra rằng uống cà phê giúp giảm sự tổn thương ở gan ở những người mắc gan nhiễm mỡ. Lưu ý, nên uống từ 2-3 cốc cà phê mỗi ngày để đạt được hiệu quả. Cà phê đen là tốt nhất, đồng thời không nên cho thêm sữa hoặc đường khi uống.

Tập luyện thường xuyên

Theo một nghiên cứu năm 2017, bệnh gan nhiễm mỡ thường gặp ở những người ít hoạt động. Mặt khác, ít vận động là một trong những yếu tố góp phần gây nên các bệnh như gan nhiễm mỡ, bệnh tim, tiểu đường loại 2 và béo phì. Đây là quan hệ có tính 2 chiều. Bệnh nhân gan nhiễm mỡ nên dành khoảng 30 phút tập luyện mỗi ngày, 5 ngày mỗi tuần cho các hoạt động thể chất. Các hoạt động này không nhất thiết phải là các môn thể thao hay thậm chí đến phòng tập mà có thể chỉ là đi bộ nhanh hay làm vườn hoặc dắt thú cưng đi dạo.

Tránh các loại đồ ngọt

Chế độ ăn có chứa nhiều fructose và glucose làm tăng nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ. Một số nghiên cứu năm 2017 đã chỉ ra rằng đường góp phần gây tích tụ mỡ tại gan. Dưới đây là một số loại thực phẩm chứa nhiều đường:

Các loại bánh ngọt

Kẹo

Kem

Nước ngọt

Nước điện giải

Nước tăng lực

Sữa chua có đường

Kiểm soát nồng độ cholesterol

Theo một nghiên cứu năm 2012, cơ thể bệnh nhân gan nhiễm mỡ thường gặp khó khăn trong việc tự điều chỉnh nồng độ cholesterol. Điều này khiến cho bệnh ngày càng nghiêm trọng hơn và làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Giảm lượng chất béo đưa vào cơ thể là một trong những cách giúp kiểm soát nồng độ cholesterol giúp điều trị bệnh gan nhiễm mỡ. Các loại chất béo nên tránh bao gồm các loại chất béo bão hòa có trong các loại thịt và các sản phẩm từ sữa nguyên kem, các loại chất béo trans có trong các loại bánh kẹo và đồ chiên rán. Bên cạnh đó, uống thuốc hạ cholesterol cũng là một cách, nhưng bệnh nhân cần có sự đồng ý từ bác sĩ.

Bổ sung viên uống omega 3

Những loại chất béo có lợi cho sức khỏe bao gồm omega 3, các loại chất béo không bão hòa đa có trong các loại thực phẩm như cá béo và một số loại hạt. Omega 3 và các chất béo tốt nói chung tốt cho tim mạch và được khuyến cáo ở những người mắc gan nhiễm mỡ. Lượng dùng trung bình mỗi ngày nên từ 830-9000mg.

Tránh các chất khó tiêu

Những chất khó tiêu có khả năng gây thêm sức ép cho gan bao gồm đồ uống có cồn, một số loại thuốc, một số loại vitamin và một số loại thực phẩm chức năng. Theo một nghiên cứu năm 2013, những người mắc gan nhiễm mỡ nên bỏ hẳn rượu bia. Mặc dù một lượng vừa phải đồ uống có cồn được cho là tốt ở những người khỏe mạnh, nhưng điều này là không chắc chắn ở những người mắc gan nhiễm mỡ.

Bổ sung vitamin E

Vitamin E là một chất chống oxy hóa được chứng minh là có tác dụng làm giảm viêm gây ra bởi bệnh gan nhiễm mỡ. Theo một báo cáo năm 2018, cần nhiều nghiên cứu hơn để khẳng định chắc chắn vitamin E tốt cho bệnh nhân gan nhiễm mỡ. Để bảo đảm an toàn bệnh nhân nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng vitamin E để điều trị bệnh gan nhiễm mỡ.

Sử dụng các loại thảo dược

Một báo cáo nghiên cứu năm 2018 chỉ ra rằng một số loại cây và gia vị có tác dụng như một phương pháp điều trị thay thế trong việc điều trị bệnh gan nhiễm mỡ. Những loại cây và gia vị đã được chứng minh tốt cho gan bao gồm nghệ, kế sữa, resveratrol và trà xanh. Lưu ý, những loại thảo dược trên không thể thay thế cho các phương pháp điều trị bệnh gan nhiễm mỡ thông thường và có thể mang lại tác dụng phụ. Bệnh nhân cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.

Hiện vẫn chưa có phương pháp điều trị bệnh gan nhiễm mỡ nào được thông qua. Mặt khác, tin vui là pioglitazone (một loại thuốc điều trị tiểu đường loại 2) có thể giúp cải thiện tình trạng của gan ở cả những người mắc tiểu đường hoặc không mắc tiểu đường mắc gan nhiễm mỡ. Nhưng cần thêm các nghiên cứu khác để chứng minh tính hiệu quả và an toàn của pioglitazone trong việc điều trị gan nhiễm mỡ trong thời gian dài. Bên cạnh đó, thay đổi lối sống, chế độ ăn vẫn là những cách điều trị bệnh gan nhiễm mỡ hiệu quả nhất.