KẾT HỢP UỐNG VÀ ĐẮP THUỐC TRUNG DƯỢC TRONG ĐIỀU TRỊ NÁM DA (MELASMA/CHLOASMA)

Nám da theo y học cổ truyền (YHCT) thuộc vào phạm  trù:  “Diện trần”,  “Can ban”… là tình trạng bệnh lý thường gặp với biểu hiện tăng lắng đọng hắc tố, gặp chủ yếu ở nữ giới và có tỷ lệ mắc bệnh tương đối cao. Bệnh cảnh điển hình với các mảng sắc tố từ nhạt đến sẫm màu nằm đối xứng ở mặt, hầu như không nhô lên khỏi mặt da, tại chỗ không có các triệu chứng gì khác, bệnh kéo dài và khó điều trị [6]. Trên lâm sàng, bệnh tuy không nguy hại tới sức khỏe, nhưng có ảnh hưởng xấu tới thẩm mỹ và tâm lý của người bệnh, chính vì vậy, nó luôn là vấn đề được các bác sỹ da liễu và thẩm mỹ quan tâm.

Để đánh giá thêm về hiệu quả của thuốc YHCT trong điều trị nám da, chúng tôi tiến hành vận dụng lý luận của YHCT trong việc điều trị nám da theo phân thể YHCT với 2 mục tiêu: 1. Đánh giá tác dụng của phương pháp kết hợp uống và đắp thuốc YHCT trong điều trị nám da. 2. Khảo sát chỉ số “Chất lượng cuộc sống” ở nhóm bệnh nhân điều trị.

II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP

1. Đối tượng

Tiêu chuẩn chẩn đoán: theo tiêu  chuẩn của Hội đông tây y kết hợp chẩn đoán và điều trị nám da Trung quốc (2003) [2]. Phân thành 4 thể lâm sàng:

* Thể can uất: da mặt không nhuận, ban  có màu vàng; dễ nóng giận bực tức, ngực sườn đầy tức, kinh nguyệt không đều, hay đau bụng  kinh; lưỡi có rêu trắng mỏng, mạch huyền;

* Thể tỳ hư: da mặt xạm, ban có màu xám; mệt mỏi kém ăn, bụng chướng, tứ chi ít lực, kinh nguyệt loãng nhạt màu; lưỡi nhạt rêu mỏng, mạch tế;

* Thể thận hư: da mặt xạm đen, ban sẫm màu; lưng gối mỏi, hoa mắt ù tai, người mệt  không có lực; lưỡi nhạt hoặc đỏ, mạch trầm tế;

* Thể huyết ứ: da mặt xạm; kinh dịch có nhiều cục, màu tím hoặc đau bụng kinh; lưỡi có điểm tía trệ hoặc điểm ứ huyết, mạch tế sáp.

Tiêu chuẩn nhận bệnh nhân

Phù hợp theo tiêu chuẩn chẩn đoán, từ 18 tuổi trở lên, không phân biệt giới, không dùng bất kỳ thuốc gì điều trị nám da trong vòng ít nhất 3 tháng trở lại đây.

Tiêu chuẩn loại trừ

Phụ nữ có thai, cho con bú; có tổn thương gan thận, tim mạch; sau sinh hoặc ngừng dùng thuốc tránh thai chưa quá nửa năm; trong vòng 3 tháng gần đây có sử dụng các thuốc chữa nám da; các bệnh nhân không tuân thủ điều trị,…