Kết quả bước đầu của phương pháp ghép tự thân tấm biểu mô giác mạc nuôi cấy điều trị hội chứng suy giảm tế bào nguồn do bỏng vôi

Mục tiêu:đánh giá kết quả bước đầu của phương pháp  ghép tự thân tấm biểu mô giác mạc nuôi cấy điều trị hội chứng suy giảm tế bào nguồn do bỏng vôi. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu:nghiên cứu tiến cứu, thử nghiệm lâm sàng không có đốichứng. Phương pháp ghép tấm biểu mô giác mạc nuôi cấy được thực hiện trên 4 trường hợp hội chứng suy giảm tế bào nguồn sau bỏng mắt do vôi, tại khoa Kết – Giác mạc, bệnh viện Mắt Trung ương. Quy trình tạo tấm tế bào biểu mô giác mạc từ mảnh tổ chức biểu mô vùng rìa giác củng mạc mắt lành nuôi cấy trên màng ối người được thực hiện tại bộ môn Mô – Phôi, Trường Đại học Y Hà Nội, từ tháng 11/2008 đến tháng 8/2009.  Kết quả:sau phẫu thuật 3 tháng, 3 trong 4 bệnh nhân tấm biểu mô áp tốt, biểu mô bề mặt nhãn cầu (BMNC) nhẵn bóng. Nhuộm biểu mô BMNC bằng fluorescein không thấy tổn thương. Màng xơ mạch không phát triển, hiện tượng viêm trên bề mặt nhãn  cầu không xuất hiện. Các triệu chứng chủ quan của người bệnh được cải thiện đáng kể. Thị lực sau phẫu thuật tăng từ 1 – 3 dòng so với trước phẫu thuật. Bệnh nhân thứ4, vì có tổn thương mi mắt nặng nề nên biểumô bề mặt nhãn cầu đã bị tổn thương sau phẫu thuật 2 tháng, xơ dính mi cầu tái phát ở phía cùng đồ trên,đòi hỏi can thiệp phẫu thuật tiếp theo. Kết luận:phẫu thuật ghép tự thân tấm biểu mô giác mạc vùng rìa nuôi cấy là phương pháp phẫu thuật mới, hiện đại điều trị hội chứng suy giảm tế bào nguồn sau bỏng mắt, cho kết quả tốt. Tuy nhiên để khẳng định kết quả cần có thêm thời gian theo dõi và thêm số lượng bệnh nhân.

Hội  chứng  suy  giảm  tế  bào  nguồn  biểu  mô giác mạc là di chứng thường gặp của bỏng mắt do hóa  chất  và  nhiệt.  Hậu  quả  của  hội  chứng  này làm mất độ trong của giác mạc, màng xơ mạchtừ phía kết mạc xâm lấn lên biểu mô giác mạc,loét biểu mô giác mạc khó hàn gắn, tróc biểu mô giác mạc  tái  phát  làm  cho  thị  lực  mắt  bệnh  bị  suygiảm trầm  trọng.  Tại  Việt  Nam,  khoảng  10  nămtrở lại đây để điều trị hội chứng suy giảm  tế bào nguồn  biểu  mô  giác  mạc,  phẫu  thuật  ghép  kết mạc rìa tự thân, ghép giác – củng mạc rìa từ giác mạc tử thi, ghép màng ối đã được thực hiện. Mục đích của các phẫu thuật này nhằm tăng số lượng tế bào nguồn hoặc cải thiện môi trường vùng rìa giác củng mạc và hỗ trợ quá trình tái tạo lớp biểu mô giác mạc. Sự thành công trong công nghệ nuôi cấy  tế  bào  biểu  mô  nguồn  vùng  rìa  trên  thỏ và trên người, đã được báo cáo trong nước cũngnhư nước ngoài, là một phương pháp mới, nhiều hứa hẹn trong việc điều trị hội chứng suy giảm tế bào nguồn biểu mô giác mạc. 

Trong  nghiên  cứu  phối  hợp  giữa  khoa  Kết  – Giác mạc bệnh viện Mắt Trung ương và bộ mônMô – Phôi Đại học Y Hà Nội, lần đầu tiên phương pháp  ghép  tự  thân  tấm  biểu  mô  giác  mạc  nuôi cấy được tiến hành trên người, nhằm mục tiêu:Đánh  giá  kết  quả  bước  đầu  của  phẫu  thuật trong điều trị hội chứng suy giảm tế bào nguồn biểu mô giác mạc trên mắt bị bỏng vôi.