Kết quả bước đầu xác định DNA phôi thai trong máu mẹ bằng kỹ thuật PCR lồng

Trên thế giới việc chọc ối và sinh thiết rau sau đó áp dụng kỹ thuật sinh học để chẩn đoán trước sinh phát hiện các dị tật bẩm sinh và các bệnh di truyền đã được sử dụng từ  nhiều năm trước đây. Nhưng đó là các kỹ thuật xâm phạm đến thai nhi và có nguy cơ làm nhiễm trùng ối, chảy máu tử cung và nặng hơn sẽ gây sảy thai. Gần đây, ngay từ năm 1989 khi lần đầu Dennis Lo đã công bố là tìm thấy nhiễm sắc thể Y của phôi thai trong máu ngoại vi của người mẹ khi mang thai. Sau đó đến năm 1998 tác giả đã phát hiện ra các đoạn DNA phôi thai ngay trong huyết thanh người mẹ bằng kỹ thuật sinh học phân tử, mở ra một lĩnh vực mới trong y học đó là chẩn đoán trước sinh bằng các kỹ thuật không xâm phạm [2].

Trên cơ sở đó các tác giả khác đã áp dụng thành quả của Dennis Lo sử dụng các kỹ thuật không xâm phạm vào việc chẩn đoán trước sinh bất đồng nhóm máu Rh mẹ con, chẩn đoán giới tính thai nhi để đưa lời khuyên di truyền trong các gia đình có nguy cơ sinh con bị các bệnh di truyền liên kết giới (I.Rander và cs, Rijnders RJ và cs, Zhong XY và cộng sự ) [5, 6, 7].

Ở Việt Nam cho đến nay vẫn sử dụng các kỹ thuật xâm phạm để làm chẩn trước sinh, còn các xét nghiệm sàng lọc thì chỉ sử dụng các marker có tính đặc hiệu không cao lắm đó như FP… chưa tác giả nào áp dụng kỹ thuật chiết tách DNA phôi từ  huyết thanh mẹ làm tiền đề cho việc chẩn đoán trước sinh bằng các kỹ thuật sinh học phân tử không xâm phạm. Do vậy mục tiêu: của đề tài là:

1. Hoàn chỉnh kỹ thuật chiết tách DNA phôi thai từ huyết thanh mẹ.

2. Lựa chọn các cặp mồi thích hợp nhất  để phát hiện và kiểm tra DNA phôi được chiết tách từ huyết thanh mẹ bằng kỹ thuật PCR lồng.

I. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP

1. Đối tượng nghiên cứu

5ml – 10 ml máu của 10 sản phụ (6 sản phụ sinh con trai và 4 sản phụ sinh con gái) được lấy vào vacutainer SST trước chuyển dạ đẻ, trong đó 2 sản phụ được mổ đẻ tại viện Phụ sản Hà Nội

– Máu chứng: 2ml máu chứng của người nam và nữ bình thường được lấy vào ống chống đông EDTA.

2. Chiết tách DNA

– Máu chứng: lấy 200 ML chiết tách theo qui trình của QIAgen blood mini kit (QIAgene,  Hil- den, Germany) đồng thời với các mẫu huyết thanh của sản phụ.

– Máu sản phụ ly tâm lấy huyết thanh, sau đó lấy 1,6 ml chiết tách bằng kit QIA gene theo qui trình của I.Renden và cộng sự. [5]

– Đo nồng độ DNA chiết tách bằng máy quang phổ kế Backman.