kết quả điều trị Lơxêmi cấp tiền tủy bào bằng phác đồ Atra phối hợp Daunorubicin

Lơ xê mi cấp tiền tủy bào (LXMCTTB) có một số điểm đặc biệt khác với các thể lơxêmi cấp khác đó là diễn biến rất nhanh, tỷ lệ tử vong cao, hầu hết đều có rối loạn đông máu và có chuyển đoạn gen đặc trưng t (15;17). Chuyển  đoạn  làm  cho  gen  mã  hóa  cho retinoic acid receptor(RARa) ở vị trí 17q21 bị kết hợp với gen promyelocytic leukemia (PML) ở vị trí 15q22 tạo nên PML/RARα . Kết quả của gen khảm này là ức chế chức năng bình thường của RARα  lên quá trình biệt hóa của dòng bạch cầu hạt trung tính. Chính vì vậy mà thể bệnh này đáp ứng lui bệnh tốt với all-trans retinoic acid. Phác đồ tiêu chuẩn hiện nay trên thế giới thường phối hợp hóa chất nhóm anthracyclin với all-trans retinoic acid để tạo hiệu quả lui bệnh kéo dài [4; 5]. Trước đây chúng ta đã có công trình nghiên cứu điều trị bệnh bằng ATRA đơn thuần, bệnh nhân có thể đạt được tình trạng lui bệnh trên lâm sàng và sau đó tình trạng sức khỏe hoàn toàn ổn định, tuy nhiên vẫn có thể tái phát. Vì vậy, việc áp dụng phác đồ tiêu chuẩn của thế giới là cần thiết để đạt được kết quả tốt hơn trong điều trị bệnh. Do diễn biến của bệnh rất cấp tính nên việc phát hiện tái phát sớm ở mức độ phân tử là cần thiết để dự báo tái phát cũng như tiến hành tái điều trị sớm cho bệnh nhân [4]. Vì vậy, chúng tôi đặt ra nghiên cứu với mục tiêu: Đánh giá kết quả điều trị lơ xê mi cấp tiền tủy bào bằng phác đồ ATRA phối hợp Daunorubicin.
II.    ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP
1. Đối tượng
35 bệnh nhân LXMCTTB được chẩn đoán lần đầu tại viện Huyết học và Truyền máu Trung ương từ 2007-2010 đáp ứng các tiêu chuẩn sau:
1.    Chẩn đoán lần đầu theo tiêu chuẩn FAB 1986.
2.    Tự nguyện và tuân thủ phác đồ điều trị cũng như theo dõi.
2. Phương pháp
–    Tiến cứu theo dõi dọc.
–    Bệnh nhân được chẩn đoán xác  định, theo dõi đánh giá kết quả điều trị  bằng thăm khám lâm sàng và các xét  nghiệm bao gồm huyết tủy đồ, đông máu, sinh hóa, di truyền tế bào, sinh học phân tử.
–    Phác đồ điều trị được áp dụng phác đồ APL 93: + điều trị tấn công 1 đợt, củng cố 2 đợt hóa chất phối hợp ATRA (Daunorubicin 45mg/m2 da/ngày 3 ngày, Ara C 200mg/m2 da 7 ngày, ATRA 45mg/m2  da/ngày đến lui bệnh hoàn toàn).
–    Điều trị duy trì trong 2 năm: uống ATRA 20mg/ngày và 6MP 50mg/m2 da/ngày.
Đánh giá kết quả điều trị ở các thời điểm: sau tấn công, sau lui bệnh hoàn toàn 3 tháng, 6 tháng, 1 năm và 2 năm.
–    Tiêu chuẩn lui bệnh hoàn toàn: tỷ lệ blast trong tủy < 5%.
–    Số liệu được thu thập và xử lý trên phần mềm SPSS 16.0 của WHO.
Lơxêmi cấp tiền tủy bào là một dư ới nhóm của lơxêmi cấp dòng tủy có đặc trưng về hình thái học, chuyển đoạn t (15;17) tạo nên gen khảm PML- RARµ và tình trạng rối loạn đông máu đe dọa tính mạng b ệnh nhân. Phác đồ điều trị cơ bản hiện nay là phối hợp ATRA và hóa chất nhóm anthracyclin. Nghiên cứ u đư ợc thực hiện nhằm đánh giá kết quả đ iều  trị lơxêmi cấp tiền tủy bào bằng phác đ ồ ATRA phối hợp Daunorubicin. Kết quả: 20 bệnh nhân chiếm 57,1% có chuyển đoạn t(15;17), 28 bệnh nhân (80%) có gen k hảm PML –  RARα . T ỷ lệ lui bệnh hoàn toàn là 88,6%. 11,4% tử vong do xuất huyết não. T ỷ lệ sống không b ệnh trên 2 năm là 74,2%. Sử dụng RT- PCR phát hiện gen khảm ở 6 trong số 8 bệnh nhân tái phát (75%) trư ớc khi có biểu hiện trên lâm sàng. Kết luận: Phác đồ ATRA phối hợp Daunorubicin cho kết quả lui bệnh hoàn toàn trên 88,6% bệnh nhân lơxêmi cấp tiền tủy bào mới chẩn đoán. Gen khảm đặc trưng PML- RARα không chỉ giúp khẳng định chẩn đoán mà còn là dấu hiệu dự báo tái phát sớm.