KẾT QUẢ LẤY SỎI ĐƯỜNG MẬT QUA NỘI SOI MẬT TỤY NGƯỢC DÒNG TRONG 4 NĂM TẠI BV BÌNH DÂN (06/2005 – 06/2009)
KẾT QUẢ LẤY SỎI ĐƯỜNG MẬT QUA NỘI SOI MẬT TỤY NGƯỢC DÒNG TRONG 4 NĂM TẠI BV BÌNH DÂN (06/2005 – 06/2009)
Tạ Văn Ngọc Đức, Nguyễn Ngọc Tuấn
TÓM TẮT :
Đặt vấn đề: Sỏi đường mật là bệnh lý ngoại khoa rất phổ biến ở nước ta, trong đó đa số là sỏi ở ống mật chủ – ống gan chung. Nhiều năm gần đây, tuy tỉ lệ bệnh nhân có sỏi đường mật có giảm, tỉ lệ bệnh nhân có sỏi túi mật đơn thuần tăng lên, nhưng số lượng bệnh nhân có sỏi đường mật vẫn còn cao, đôi khi những bệnh nhân này nhập viện trong tình trạng nhiễm trùng đường mật nặng. Nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP – Endoscopic Retrograde CholangioPancreatography) được áp dụng đầu tiên tại BV Bình Dân vào năm 1993 và đã điều trị thành công nhiều bệnh lý mật tụy. Kỹ thuật lấy sỏi đường mật qua nội soi mật tụy ngược dòng đã góp phần điều trị thành công bệnh lý sỏi đường mật, giúp bệnh nhân tránh được cuộc phẫu thuật để lấy sỏi và hồi phục sức khoẻ nhanh, trở lại làm việc, sinh hoạt bình thường trong thời gian rất ngắn.Phương pháp nghiên cứu: hồi cứu 532 bệnh nhân được lấy sỏi đường mật qua nội soi mật tụy ngược dòng tại BV Bình Dân từ tháng 6/2005 đến tháng 6/2009
Kết quả: 532 bệnh nhân được lấy sỏi đường mật qua nội soi mật tụy ngược dòng (NSMTND) gồm 189 nam (35,5%) và 343 nữ (64,5%). Chúng tôi lấy sỏi thành công cho 514 bệnh nhân (96,9%), trong số đó, 22/77 bệnh nhân được lấy sỏi ở 2 ống gan đoạn gần với ống gan chung kèm theo sỏi ống gan chung – ống mật chủ. Ngoài ra, 6 bệnh nhân có giun hay xác giun trong đường mật kèm với sỏi và đều được lấy hết. Chúng tôi lấy sỏi thất bại ở 18 bệnh nhân do đa số trường hợp sỏi ống mật chủ quá to (≥ 2,5cm) và hoặc nhiều sỏi kết thành cây sỏi trong ống mật chủ – ống gan chung.
Biến chứng: Có 2 bệnh nhân bị viêm tụy cấp và 2 bệnh nhân này đều khỏi sau khi điều trị nội khoa 3 và 4 ngày. 1 bệnh nhân bị chảy máu Oddi và được chích Adrenaline 0,1 ‰ cầm máu qua nội soi tá tràng.
Bàn luận: Nhờ tích lũy kinh nghiệm từ hơn 10 năm trước nên chúng tôi đã dần hoàn thiện kỹ thuật lấy sỏi đường mật qua NSMTND, lấy được nhiều sỏi to hơn k ích thước từ 2-3cm, nhiều trường hợp lấy được sỏi to > 3cm và thời gian lấy sỏi nhanh hơn. Tỉ lệ biến chứng thấp, tương đương với những công trình nghiên cứu của các tác giả trong và ngoài nước, không bị thủng tá tràng và không có bệnh nhân tử vong. 18 trường hợp lấy sỏi thất bại do sỏi quá to (≥ 2,5 cm) và hoặc nhiều sỏi kết hợp thành cây sỏi cứng nên chúng tôi không thể tán vỡ sỏi bằng máy tán sỏi thủy điện lực. Chúng tôi cho rằng, cần nghiên cứu thêm phương tiện tán sỏi laser để tăng hiệu quả điều trị những trường hợp sỏi to.
Kết luận: Ngày nay, lấy sỏi đường mật qua NSMTND là một phương pháp xâm lấn tối thiểu điều trị hiệu quả và an toàn cho những bệnh nhân có sỏi đường mật.
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất