KẾT QUẢ PHẪU THUẬT NỘI SOI TÁI TẠO ĐỒNG THỜI DÂY CHẰNG CHÉO TRƯỚC VÀ CHÉO SAU BẰNG MẢNH GHÉP GÂN MÁC DÀI ĐỒNG LOẠI TẠI BỆNH VIỆN VIỆT ĐỨC

KẾT QUẢ PHẪU THUẬT NỘI SOI TÁI TẠO ĐỒNG THỜI DÂY CHẰNG CHÉO TRƯỚC VÀ CHÉO SAU BẰNG MẢNH GHÉP GÂN MÁC DÀI ĐỒNG LOẠI TẠI BỆNH VIỆN VIỆT ĐỨC
Trần Hoàng Tùng1,, Đinh Công Thùy2, Vũ Minh Hải
Mục tiêu: Đánh giá kết quả phẫu thuật nội soi tái tạo đồng thời dây chằng chéo trước (DCCT) và chéo sau (DCCS) sử dụng gân mác dài đồng loại. Đối tượng và phương pháp: Mô tả cắt ngang 32 bệnh nhân (BN) được phẫu thuật tái tạo đồng thời DCCT và DCCS sử dụng gân mác bên dài đồng loại tại Bệnh viện Việt Đức từ 01/2017- 01/2022. Lấy mẫu tất cả các bệnh nhân đủ tiêu chuẩn chọn mẫu và đồng ý tham gia nghiên cứu. Kết quả sau mổ 6 tháng theo thang  điểm Lysholme và IKDC 2000. Kết quả: Trong 32 BN, tuổi trung bình 36,44 ±10,1 tuổi (thấp nhất 19 và cao nhất là 58 tuổi), tỷ lệ nam/nữ : 1,3/1. Nguyên nhân do tai nạn giao thông cao nhất chiếm 59,4%. Sau mổ, tỷ lệ âm tính (0+, 1+) với các dấu hiệu  Lachman/Lachman ngược là 96,9%/100%, ngăn kéo trước/sau là 100%/100%. Điểm Lysholm tăng trung bình từ 39,9 lên 89,7 điểm với p < 0,01, điểm IKDC trước mổ với 94% loại C và 90,6% phân loại D, sau mổ cải thiện rõ rệt với 53,1% phân loại A, 43,8 % phân loại B và chỉ 3,1% phân loại C, không có trường hợp phân loại D ở thời điểm sau mổ 6 tháng. Kết luận: Tái  tạo  đồng  thời DCCT  và DCCS sử dụng mảnh ghép gân mác dài đồng loại là phương pháp an toàn, hiệu quả, sớm phục hồi chức năng chi cho người bệnh.

Tổn thương đồng thời cả 2 dây chằng chéo trước và chéo sau khớp gối là tổn thương nặng gây mất vững khớp gối, làm giảm khả năng lao động cũng như các hoạt động thể thao của người bệnh. Chính vì vậy, phẫu thuật tái tạo DCCT và DCCS giúp phục hồi lại cấu trúc giải phẫu đem đến độ vững chắc cho khớp gối và là cơ sở để phục hồi lại chức năng và biên độ vận động của khớp gối. Các vật liệu tái tạo bao gồm: mảnh ghép gân tự thân, mảnh ghép đồng loại và mảnh ghép tổng hợp. Mảnh ghép gân tự thân được dùng chủ yếu vì có nhiều ưu điểm nhưng có những mặt hạn chế do giới hạn về số lượng, kích thước và không phải lúc nào cũng đủ để tái tạo DCCT, DCCS. Nhiều tai biến có thể gặp tại chỗ lấy mảnh ghép tự thân như vỡ xương bánh chè, giảm sự vững chắc mặt trong khớp gối, tổn thương các nhánh thần kinh tại vị trí lấy gân…
Những năm gần đây, việc sử dụng gân đồng loại trong tái tạo dây chằng đã phát triển và có kết quả tốt1,2. Loại vật liệu này đảm bảo đủ để tái tạo cùng lúc 2 hay nhiều dây chằng với chiều dài và kích thước phù hợp với từng bệnh nhân, đảm bảo chất lượng và tránh các tai biến chỗ lấy gân. Cho đến nay, chưa có báo cáo nào được công bố về việc sử dụng gân mác dài đồng loại tái tạo đồng thời dây chằng chéo trước và chéo sau qua nội soi. Từ thực tiễn đó, chúng tôi tiến hành đánh giá kết quả phẫu thuật nội soi tái tạo
đồng thời dây chằng chéo trước và chéo sau bằng mảnh ghép gân mác dài đồng loại tại Bệnh viện Việt Đức góp phần nâng cao hiệu quả điều trị với tổn thương này.

Chi tiết bài viết
Từ khóa
Nội soi khớp gối, tái tạo đồng thời ACL và PCL, mác dài đồng loại

Tài liệu tham khảo
1. Trần Trung Dũng. Nghiên cứu sử dụng mảnh gân ghép đồng loại bảo quản lạnh sâu tạo hình dây chằng chéo trước khớp gối qua nội soi: Luận án tiến sỹ y học Trường Đại học y Hà Nội. 2011. 
2. Trần Hoàng Tùng. Nghiên cứu ứng dụng phẫu thuật nội soi tái tạo hai bó dây chằng chéo trước sử sụng gân bánh chè đồng loại: Luận án tiến sỹ y học trường Đại Học Y Hà Nội. 2018. 
3. Nguyễn Mạnh Khánh. Phẫu thuật nội soi tái tạo đồng thời dây chằng chéo trước và chéo sau khớp gối bằng mảnh ghép gân Hamstring và mác bên dài tự thân. Y học Việt Nam. 2015;22015:131-134. 
4. Mariani PP, Margheritini F, Camillieri G. One-stage arthroscopically assisted anterior and posterior cruciate ligament reconstruction. Arthroscopy: The Journal of Arthroscopic & Related Surgery. 2001;17(7):700-707. doi:10.1053/ jars.2001.25335  
5. Dương Đình Toàn. Kết quả phẫu thuật nội soi tái tạo đồng thời dây chằng chéo trước và chéo sau bằng kỹ thuật all-inside sử dụng mảnh ghép gân bán gân và mác dài tự thân. Tạp chí y học việt nam. 2021;2. 
6. Đỗ Văn Minh. Nghiên cứu ứng dụng tạo hình DCCS qua nội soi kỹ thuật tất cả bên trong: Luận án tiến sỹ học Trường Đại học Y Hà Nội. 2018.