KẾT QUẢ SỚM CỦA PHẪU THUẬT CẮT GAN THEO GIẢI PHẪU VÀ THEO THƯƠNG TỔN ĐƯỜNG MẬT ĐIỀU TRỊ SỎI TRONG GAN
KẾT QUẢ SỚM CỦA PHẪU THUẬT CẮT GAN THEO GIẢI PHẪU VÀ THEO THƯƠNG TỔN ĐƯỜNG MẬT ĐIỀU TRỊ SỎI TRONG GAN
Đoàn Văn Trân*, Võ Ngọc Phương*, Võ Đại Dũng*, Nguyễn Thanh Sáng*
TÓM TẮT
Đặt vấn đề: Sỏi trong gan là một bệnh lý khá phổ biến của khu vực Đông Á. Hiện nay, phẫu thuật cắt gan được xem là phương pháp điều trị có hiệu quả tốt nhất với tỷ lệ sạch sỏi cao và tái phát thấp.
Mục tiêu: Đánh giá kết quả sớm của phẫu thuật cắt gan theo giải phẫu và theo thương tổn đường mật điều trị sỏi trong gan.
Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu can thiệp không nhóm chứng cắt dọc. Phẫu thuật cắt gan được thực hiện với kỹ thuật bóc tách nguyên cuống Glisson của Ken Takasaki kết hợp với nội soi đường mật nhằm xác định và kiểm soát việc lấy hết thương tổn. Kỹ thuật trên được chỉ định cho những trường hợp sỏi trong gan với: sỏi khu trú không làm sạch được bằng nội soi đường mật, sỏi tái phát tại một vị trí, sỏi kèm hẹp đường mật, sỏi kèm gan bị hư hại, sỏi kèm nghi ngờ hoặc xác định ung thư đường mật.
Kết quả: Từ tháng 2/2011 đến tháng 7/2015, có 81 trường hợp cắt gan với 67 trường hợp được phẫu thuật mở bụng và 14 trường hợp được phẫu thuật nội soi (PTNS). Tuổi trung bình 47,14 (23 -77 tuổi), nữ 56/81 trường hợp (69,11%). Sỏi gan trái có tỷ lệ 65,43%, sỏi gan phải 11,58% và sỏi gan hai bên 20,98%. Tỷ lệ hẹp đường mật là 74,08%, trong đó, hẹp bên trái là 53,08%, hẹp bên phải 11,11%, hẹp hai bên 6,17% và hẹp rốn gan 3,70%. Phẫu thuật cắt gan gồm: gan trái 55 trường hợp, gan phải 9 trường hợp, phân thùy bên 5 trường hợp, phân thùy trước 2 trường hợp, phân thùy sau 2 trường hợp, hạ phân thùy 6 trường hợp và gan 2 bên 2 trường hợp. Một số phẫu thuật được thực hiện phối hợp với cắt gan trong 61,73% trường hợp: nối mật-da bằng túi mật 30,86%, nối mật da bằng đoạn hỗng tràng biệt lập 20,98%, nối mật ruột da 4,93% và tạo hình hẹp đường mật 4,93%. Tỷ lệ sạch sỏi ngay sau phẫu thuật là 82,71% (đối với sỏi khu trú, tỷ lệ này là 100%). Tỷ lệ sạch sỏi sau điều trị là 100%. Tỷ lệ tai biến thủng tá tràng là 2,46%. Tỷ lệ biến chứng chung là 24,69%, trong đó nhiễm trùng vết mổ là 12,34%, rò mật là 2,46%, suy gan là 1,23% và không có tử vong liên quan đến phẫu thuật.Với thời gian theo dõi trung bình 17,9 tháng, tỷ lệ tái phát là 5% (2/40 trường hợp) và chỉ xảy ra ở nhóm sỏi trong gan 2 bên nhưng được cắt gan một bên.
Kết luận: Phẫu thuật cắt gan theo giải phẫu và theo thương tổn điều trị sỏi trong gan là một phương pháp không quá phức tạp. Hiệu quả điều trị sỏi tốt với tỷ lệ sạch sỏi cao, tỷ lệ tái phát thấp. Tỷ lệ tai biến, biến chứng không cao và không nghiêm trọng
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Adamek ASA, Pitt HA (2012). Biliary Tract. In: Sabiston Textbook of Surgery. Edited by Townsend C.M. 17th edition. Philadelphia Saunders: 1597-1641.
2. Berci G (2012). Choledochoscopy Surgery of the liver and biliary tract. Edited by Blumgart L.H., Fong Y. Third edition. Philadelphia: Saunders: 491-498.
3. Chen DW, Tung-Ping Poon R, Liu CL, Fan ST, Wong J.(2004). Immediate and long-term outcomes of hepatectomy for hepatolithiasis. Surgery; 135(4): 386-93.
4. Cheung MT, Kwok PC (2005). Liver resection for intrahepatic stones. Arch Surg; 140(10):993-7.
5. Đặng Tâm (2004). Xác định vai trò của phương pháp tán sỏi mật qua da bằng điện-thủy lực. TP HCM. Luận án Tiến sĩ. Trường Đại học Y Dược TP HCM: 92-113.
6. Đỗ Tuấn Anh, (2008). Đánh giá kết quả ứng dụng kỹ thuật cắt gan theo phương pháp Tôn Thất Tùng trong điều trị bệnh sỏi trong gan. Luận án tiến sĩ. Học viện Quân Y.
7. Hui H, Hong W, et al. (2010). An Appraisal of Anatomical and Limited hepatectomy for Regional Hepatolithiasis. HBP. Surg:7916-25.
8. Jarufe N; (2012). Anatomic hepatectomy as a definitive treatment for hepatolithiasis a cohort study. DOI: 10.1111/J.1477 – 2574.00488.
9. Ken T (2007). Glissonean Pedicle Transection Method for HepaticResection. Springer: 1-88.
10. Lee SK, Seo DW, Myung SJ et al. (2001). Percutaneous transhepaticcholangioscopic treatment for hepatolithiasis: an evaluation of long-term results and risk factors for recurrence. Gastrointest Endosc;53(3): 318-23.
11. Lee TY, Chen YL, Chang HC, Chan CP, Kuo SJ. (2007). Outcomes of hepatectomy for hepatolithiasis. World J Surg; 31(3):479-82.
12. Li SQ, Liang LJ, Hua YP (2009). Bilateral Anatomic Segmentectomy/ Sectionectomy for Complicated Intrahepatic Stones. Journal of Sun Yat-Sen University Medical Sciences, 12(3): 24 –28.
13. Li SQ, Liang LJ, Peng BG. (2007). Bile leakage after hepatectomy for hepatolithiasis: risk factors and management. Surgery; 141(3):340-5.
14. Mizumoto R, Suzuki H. (1988). Surgical anatomy of the hepatic hilum with special reference to the caudate lobe. World Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 19 * Số 5 * 2015
74 Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ BV. Trưng Vương năm 2015 J Surg; 12(1):2-10.
15. Nakayama H, Masuda H, Shibata M (2003). Incidence of bile leakage after three types of hepatic parenchymal transection. Hepatogastroenterology; 50(53):1517-20.
16. Nguyễn Cao Cương, Phan Hiệp Lợi, Lê văn Cường, Văn Tần (2004). Cắt gan điều trị sỏi trong gan, Tạp chí Y học TP. Hồ Chí Minh, 8(1), tr. 268-273.
17. Riberolles. CD, Bismuth. H (2007). Anatomie chirugicale du foie, EMC. Paris, 40760-4.2.07.
18. Tabrizian P, Jibara G, Shrager B. (2012). Hepatic resection for primary hepatolithiasis: a single-center Western experience. J Am Coll Surg; 215(5):622-6.
19. Tôn Thất Tùng (1971). Cắt gan. NXB Y học Hà Nội, tr. 5-73.
20. Tung YL, et al (2007). Outcomes of hepatectomy for Hepatolithiasis. World journal of Surgery, Volume 31, Issue 3:479 –482.
21. Văn Tần (2002). Cắt gan, xẻ gan hay phối hợp để lấy sỏi trong gan: Đặc điểm, chỉ định và kết quả. Y học TP. Hồ Chí Minh, 6(2), tr. 252 –262.
22. Zhand LD (2006). Value of intraoperative choledochoscopy in anatomic hepatectomy for hepatolithiasis. Acta Academiae Medicinae Militaris Tertiae; 8(3):128-132
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất