KẾT QUẢ SỚM ĐIỀU TRỊ HẸP NIỆU QUẢN BẰNG PHƯƠNG PHÁP NỘI SOI NONG BÓNG

KẾT QUẢ SỚM ĐIỀU TRỊ HẸP NIỆU QUẢN BẰNG PHƯƠNG PHÁP NỘI SOI NONG BÓNG
Ngô Xuân Thái1, Võ Xuân Huy1
TÓM TẮT :
Mục tiêu: Nội soi nong niệu quản bằng bóng trong điều trị hẹp niệu quản là phương pháp dễ thực hiện, đường cong học tập ngắn, chi phí thấp, thời gian nằm viện ngắn, tỷ lệ thành công cao và rất ít biến chứng. Chúng tôi tiến hành nghiên cứu nhằm đánh giá tính hiệu quả và an toàn của phương pháp này tại bệnh viện Bình Dân.

Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Bệnh nhân hẹp niệu quản mắc phải được nội soi nong bóng tại bệnh viện Bình Dân trong khoảng thời gian từ tháng 4/2017 đến tháng 3/2020. Nghiên cứu hồi cứu mô tả hàng loạt trường hợp (case series).

Kết quả: Mẫu nghiên cứu có 35 bệnh nhân với 37 niệu quản được phẫu thuật. Tuổi trung bình: 47,7 ± 15,8 tuổi. 94,3% bệnh nhân đều có tiền căn phẫu thuật trước đó. Trong đó số lượng bệnh nhân đã phẫu thuật trên đường tiết niệu chiếm 72,9%. Bệnh nhân có tiền căn nội soi tán sỏi niệu quản ngược chiều chiếm tỷ lệ cao nhất 37,8%. Triệu chứng thường gặp nhất khi nhập viện là đau hông lưng (94,3%), còn lại là sốt lạnh run 5,7% và tiểu máu 2,9%. Chiều dài đoạn hẹp trung bình là 1,1 ± 0,6cm (0,4-3cm). Tất cả bệnh nhân đều phát hiện ứ nước cùng bên tổn thương trên siêu âm và chụp cắt lớp vi tính hệ tiết niệu. Thời gian phẫu thuật trung bình là 48,7 ± 20,9 phút (20-100 phút). Thời gian theo dõi trung bình 13,5 ± 8,4 tháng (3-30 tháng). Tỷ lệ thành công sau rút thông JJ ít nhất 3 tháng: 78,3%, không phụ thuộc vào độ ứ nước và vị trí đoạn hẹp (với lần lượt là p=0,705 và p=1, kiểm định Fisherexact). Tỉ lệ thành công cao khi đoạn hẹp có chiều dài ngắn, với 84,8% khi đoạn hẹp < 2cm (p=0,003). Có 2 biến chứng sau mổ: nhiễm khuẩn đường tiết niệu (5,7%) và tụ máu dưới bao thận và sau phúc mạc (2,9%).

Kết luận: Điều trị hẹp niệu quản bằng phương pháp nội soi nong bóng có tỷ lệ thành công cao, dễ thực hiện, đường cong học tập ngắn với ít biến chứng và chi phí điều trị thấp hơn. Đặc biệt trên những bệnh nhân có nhiều nguy cơ phẫu thuật, tiên lượng cuộc mổ mở tạo hình khó khăn vì vết mổ cũ, bệnh nhân có chất lượng cuộc sống bị ảnh hưởng nặng nề vì hẹp niệu quản tái phát, phương pháp này sẽ là một cứu cánh và nên được cân nhắc là phương pháp tiếp cận ban đầu.

Hẹp niệu quản là tình trạng hẹp lòng niệu quản, dẫn đến những thay đổi về mặt chức năng, làm giảm hoặc tắc nghẽn hoàn toàn dòng nước tiểu từ thận xuống bàng quang(1). Đây là một bệnh lý tiết niệu thường gặp, ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Nếu không được điều trị, hẹp niệu quản gây ứ đọng nước tiểu trên vị trí hẹp, dẫn đến giãn niệu quản, thận ứ nước và gây nên nhiều biến chứng như: đau quặn thận, tạo sỏi, nhiễm khuẩn đường tiết niệu và cuối cùng dẫn đến tổn thương thận không hồi phục.