KHẢO SÁT NỒNG ĐỘ 1,25-DIHYDROXYCHOLECALCIFEROL HUYẾT THANH TRÊN BỆNH NHÂN SUY THẬN MẠN GIAI ĐOẠN CUỐI TRƯỚC ĐIỀU TRỊ THAY THẾ THẬN
Mở đầu: Nồng độ 1,25-dihydroxycholecalciferol huyết thanh giảm dần theo sự suy giảm chức năng thận. Giảm 1,25-dihydroxycholecalciferol huyết thanh bắt đầu khi độ lọc cầu thận dưới 60ml/phút/1,73 m2 và biểu hiện rõ khi bệnh nhân vào suy thận giai đoạn cuối.
Mục tiêu nghiên cứu: Khảo sát nồng độ 1,25-dihydroxycholecalciferol huyết thanh ở 51 bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối trước điều trị thay thế ếthận.
Phương pháp nghiên cứu: cắt ngang. Đôi tượng nghiên cứu: bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối chưa điều trị thay thế ‘thận, nhập khoa Thận, bệnh viện Chợ Rẫy.
Kết quả: 51 bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuôĩ có độ thanh lọc creatinin 7 ± 3,2 ml/phút/1,73 m2. Trung vị của nồng độ 1,25-dihydroxycholecalciferol huyết thanh 3,6 pg/mL [1,1; 13,7 pg/mL]. 42 bệnh nhân (82% tổng sô’ bệnh nhân trong mẫu nghiên cứu) có giảm 1,25-dihydroxycholecalciferol và 9 bệnh nhân có nồng độ 1,25-dihydroxycholecalciferol huyết thanh bình thường. Nhóm bệnh nhân có nồng độ 1,25- dihydroxycholecalciferol huyết thanh bình thường không có sự khác biệt với nhóm bệnh nhân giảm 1,25- dihydroxycholecalciferol huyết thanh về một sô’ đặc điểm lâm sàng như giới tính, nghề nghiệp, có hay không có đáitháo đường, độ thanhlọccréatinineước đoán, tình trạnggiảmcalci,tăngphosphor vàtăngPTH
huyết thanh.
Kết luận: Nồng độ 1,25-dihydroxycholecalciferol huyết thanh giảm thấp trong 82% bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuôi.
ĐẶT VẤN ĐỀ
Rối loạn chuyển hóa khoáng chất xương được xem là một trong các biến chứng của bệnh thận mạn, bắt đầu xuất hiện khi độ lọc cầu thận < 60mL/phút/1,73m2 da và biểu hiện càng rõ ở nhóm bệnh nhân suy thận giai đoạn cuối đang điều trị thay thế’ thận. KDIGO 2005 đinh nghĩa rối loạn về xương và khoáng chất do bệnh thận mạn bao gồm không chỉ loạn dưỡng xương, mà còn các rốì loạn khác như giảm canxi, tăng phosphor, cường tuyến cận giáp thứ phát và giảm vitamin D huyết thanh (bao gồm 25- hydroxy cholecalciferol và 1,25- dihydroxycholecalciferol)(14). Các rốì loạn khoáng chất xương này có thể gây vôi hóa thành mạch máu cũng như van tim, làm tăng tử vong do nguyên nhân tim mạch cũng như tử vong toàn bộ trên bệnh nhân bệnh thận mạn(0715).
Theo y văn, bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối do thận giảm khả năng chuyển từ 25- dihydroxycholecalciferolsang1,25-
dihydroxycholecalciferol, nên thường có giảm 1,25-dihydroxycholecalciferol huyết thanh. Câu hỏi nghiên cứu chúng tôi đặt ra là liệu tỷ lệ giảm vàmứcđộgiảmcủa1,25-
dihydroxycholecalciferol huyết thanh có khác trên đối tượng này ở nước ta, là một nước nhiệt đới nơi có nắng hầu hết trong năm, và người lao động chủ yếu là nông dân. Chúng tôi nghiên cứukhảosátnồngđộ 1,25-
dihydroxycholecalciferol huyết thanh trên bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối giai đoạn trước chạy thận nhân tạo, là đối tượng chịu ảnh hưởng nhiều nhất của rối loạn này, cũng như vì tính khả thi của việc điều trị sẽ góp phần giảm tỉ
lệ bệnh tật và tử vong, không chỉ trong giai đoạn trước thận nhân tạo, mà còn hiệu quả ngay cả khi bệnh nhân đã vào thận nhân tạo đinh kỳ<13’16).
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất