KHẢO SÁT NỒNG ĐỘ HAPTOGLOBIN HUYẾT THANH VÀ MỐI TƯƠNG QUAN VỚI MỨC LỌC CẦU THẬN
KHẢO SÁT NỒNG ĐỘ HAPTOGLOBIN HUYẾT THANH VÀ MỐI TƯƠNG QUAN VỚI MỨC LỌC CẦU THẬN, HEMOGLOBIN, ALBUMIN, CRP VÀ FIBRINOGEN MÁU Ở BỆNH NHÂN SUY THÂN MẠN GIAI ĐOẠN CUỐI ĐIỀU TRỊ NỘI KHOA
TÓM TẮT:
Suy thận mạn là tình trạng suy giảm chức năng thận một cách thường xuyên, liên tục. Haptoglobulin được sử dụng để tầm soát và theo dõi các yếu tố nguy cơ trên bệnh suy thận mạn.
Mục tiêu nghiên cứu: Khảo sát nồng độ Haptoglobin huyết thanh ở bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối điều trị nội khoa và mối tương quan giữa nồng đô Haptoglobin huyết thanh với mức lọc cầu thận, hemoglobin, albumin, CRP, fibrinogen máu.
Phương pháp nghiên cứu: Mô tả cắt ngang 57 bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối đang điều trị nội khoa và 32 người (nhóm chứng) không bị suy thận.
Kết quả nghiên cứu: Nồng độ Haptoglobin huyết thanh ở bệnh nhận suy thận mạn giai đoạn cuối: 2,21±1,17g/l và nồng độ Haptoglobin ở nhóm chứng là 1,36±0,64 g/l. Sự khác biệt về nồng độ Haptoglobin ở nhóm suy thận mạn và nhóm chứng có ý nghĩa thống kê (p<0,05). Có mối tương quan nghịch mức độ vừa giữa nồng độ haptoglobin huyết thanh với mức lọc cầu thận ở bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối (r = – 0,41). Có mối tương quan nghịch mức độ vừa giữa nồng độ haptoglobin huyết thanh với nồng độ hemoglobin máu ở bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối (r = – 0,38). Có mối tương quan nghịch rất yếu giữa nồng độ haptoglobin huyết thanh với nồng độ albumin máu ở bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối (r = – 0,26). Có mối tương quan thuận khá chặt chẽ giữa nồng độ haptoglobin huyết thanh và CRP máu ở bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối (r= 0,54). Có mối tương quan thuận rất yếu giữa nồng độ haptoglobin huyết thanh và fibrinogen máu ở bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối (r= 0,28).
Kết luận: Nồng độ haptoglobin huyết thanh ở bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối 2,21±1,17g/l, ở người không bị suy thận là 1,36±0,64 g/l. Có mối tương quan nghịch mức độ vừa giữa nồng độ haptoglobin huyết thanh với mức lọc cầu thận ở bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối. Có mối tương quan nghịch mức độ vừa giữa nồng độ haptoglobin huyết thanh với nồng độ hemoglobin máu ở bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối. Có mối tương quan thuận khá chặt chẽ giữa nồng độ haptoglobin huyết thanh và CRP máu ở bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối.
1. ĐẶT VẤN ĐỀ
Suy thận là sự giảm mức lọc cầu thận dưới mức bình thường. Suy thận được gọi là mạn tính khi mức lọc cầu thận giảm thường xuyên, cố định có liên quan đến sự giảm về lượng néphron chức năng [1], [3]. Khi thận suy, thận mất dần khả năng điều chỉnh nội môi, mất khả năng bài tiết các chất cặn bã được sản sinh ra trong quá trình chuyển hóa, mất khả năng điều hòa kiềm toan, rối loạn nước và điện giải, gây tổn thương nhiều cơ quan nội tạng. Bệnh nhân tử vong do nhiễm toan, do tăng kali máu, suy tim cấp tính hoặc suy tim mãn tính mất bù, hen tim, phù phổi, tai biến mạch máu não và nhiễm khuẩn kết hợp [10].
Vấn đề điều trị trong suy thận mạn phụ thuộc vào giai đoạn hay nói cách khác là mức độ nặng nhẹ của suy thận mạn [9], vì vậy việc phát hiện, theo dõi kịp thời những biến chứng đe dọa tính mạng bệnh nhân sẽ giúp hạn chế được tử vong [4], [10]. Nhiều nghiên cứu ở nước ngoài về Haptoglobin trong đó một số đề tài nghiên cứu Haptoglobin huyết thanh ở bệnh nhân suy thận mạn và cho thấy Haptoglobin là chỉ điểm viêm, là yếu tố dự báo nguy cơ ở bệnh nhân suy thận mạn [10].
Hiện nay, đời sống của bệnh nhân suy thận mạn ở nước ta đã được cải thiện nhờ ứng dụng tiến bộ về thẩm phân phúc mạc, thận nhân tạo và ghép thận. Vấn đề phát hiện, đánh giá và dự phòng các biến chứng mà thận nhân tạo không giải quyết được sẽ góp phần cải thiện đời sống cho bệnh nhân suy thận mạn và giảm chi phí điều trị [5]. Nhằm góp phần tìm hiểu nồng độ Haptoglobin huyết thanh ở bệnh nhân suy thận mạn, giúp các bác sĩ lâm sàng tiên lượng, đánh giá và ngăn ngừa các biến chứng cũng như hạn chế tử vong trong suy thận mạn, chúng tôi tiến hành đề tài nhằm các mục tiêu sau:
1 Khảo sát nồng độ Haptoglobin huyết thanh ở bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối điều trị nội khoa.
2. Tìm hiểu mối tương quan giữa nồng độ Haptoglobin huyết thanh với Mức lọc cầu thận, Hemoglobin, Albumin, CRP và Fibrinogen máu.
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất