Khảo sát thực trạng nhân lực y tế tại tuyến y tế cơ sở tỉnh Hòa Bình năm 2010

Nhân lực ngành y tế, đặc biệt là nhân lực tại tuyến y tế cơ sở trong những năm gằn đây luôn  trong tình trạng thiếu hụt, nhất là cán bộ có trình độ bác sĩ và dược sĩ đại học. Mục tiêu của nghiên cứu nhằm khảo sát thực trạng nhân lực tại tuyến y tế cơ sở năm 2010 và mô tả một số giải pháp đã được triển khai nhằm thu hút nhân lực cho các cơ sở y tế công lập tại tỉnh Hòa Bình. Kết   quả cho thấy tỷ lệ  cán bộ y  tế/giường bệnh thấp hơn so với quy định. Tỷ lệ bác sĩ/chức danh chuyên môn khác tại bệnh viện (đạt 19%) còn thấp so  với yêu cằu (> 31%). Tỷ lệ này tại trung tâm y tế dự phòng đạt 13% (yêu cằu > 26%). Tất cả các trung tâm y tế dự phòng tuyến huyện đều thiếu kỹ thuật viên xét nghiệm. Chỉ có 45,3% số trạm y tế xã có bác sĩ và 32% trạm y tế xã có cán bộ dược. Cằn có các đề án can thiệp nhằm từng bước cải thiện cả về số lượng và chất lượng của cán bộ công tác tại tuyến y tế cơ sở.

Thực hiện công tác chăm sóc sức khỏe cần có nhiều loại nguồn lực khác nhau, nhưng nhân lực là nguồn lực quan trọng nhất trong các loại nguồn lực. Nhân lực quyết định toàn bộ số lượng cũng như chất lượng các hoạt động và dịch vụ chăm sóc sức khỏe [3]. Các cơ sở y tế, nhà quản lý nếu không chú ý đến quản lý và phát triển nhân lực phù hợp sẽ không thể hoàn thành được nhiệm vụ của cơ sở mình. Do đó, việc tuyển dụng, bồi dưỡng và quản lý nhân lực rất cần được các nhà quản lý nhận thức đầy đủ và quan tâm đúng mức [2]. Nhân lực ngành y tế, đặc biệt là nhân lực tại tuyến y tế cơ sở huyện và xã, trong những năm gần đây vẫn là một trong nhưng chủ đề “thời sự” được phản ánh rất nhiều trên các phương tiện truyền thông. Có rất nhiều nguyênnhân dẫn đến việc thiếu hụt nhân lực y tế cả về số lượng và chất lượng như: nguồn đào tạo có giới hạn; mức độ tăng dân số (số cán bộ y tế có tăng nhưng không theo kịp mức tăng của dân số); hệ thống y tế tư nhân đang phát triển nhanh; nhu cầu khám, chữa bệnh của người dân ngày càng cao; tình trạng mất cân đối về phân bổ nhân lực tại các tuyến y tế [5]

Ngày 05/6/2007, liên bộ Y tế – Nội vụ đã ban hành thông tư liên tịch số 08/2007/TTLT- BYT-BNV hướng dẫn định mức biên chế sự nghiệp trong các cơ sở y tế nhà nước [1]. Ngày 12/6/2008, Bộ Y tế đã tổ chức hội nghị trực tuyến với các đơn vị liên quan, bàn về vấn đề nhân lực y tế đã chỉ rõ thực trạng: nhu cầu của xã hội đòi hỏi tăng số lượng nhân viên y tế, đặc biệt là nhân lực có trình độ bác sĩ để bảo đảm chất lượng chăm sóc sức khỏecho người dân trong khi khả năng đáp ứng của ngành còn hạn chế. Hòa Bình là một tỉnh miền núi, điều kiện kinh tế – xã hội, đời sống, y tế còn nhiều khó khăn, mặt bằng dân trí còn hạn chế. Trong những năm gần đây mặc dù ngành y tế Hòa Bình đã được Bộ y tế và Ủy ban nhân dân tỉnh đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị, song việc phân bố nhân lực y, dược còn chưa cân đối giữa các tuyến y tế, đặc biệt là tình trạng thiếu cán bộ y tế có năng lực, trình độ chuyên môn cao đã gây ra sức cản lớn trong việc nâng cao chất lượng phòng, khám và điều trị bệnh cho nhân dân các dân tộc trong tỉnh. Chúng tôi tiến hành điều tra này với mục tiêu: Khảo sát thực trạng nhân lực tại tuyến y tế cơ sở năm 2010 và mô tả một số giải pháp đã được triển khai nhằm thu hút nhân lực cho các cơ sở y tế công lập tại tỉnh Hòa Bình.

Số liệu báo cáo thống kê số cán bộ y tế trong –   năm 2010 của các cơ sở y tế tuyến huyện, xã.

–   Lãnh đạo sở y tế và một số cơ sở y tế tuyến huyện.