KHẢO SÁT TƯƠNG QUAN GIỮA CÁC CHỈ SỐ PHẾ THÂN KÝ VỚI CHẤT LƯỢNG CUỘC SỐNG TRONG BỆNH PHỔI TẮC NGHẼN MẠN TÍNH
KHẢO SÁT TƯƠNG QUAN GIỮA CÁC CHỈ SỐ PHẾ THÂN KÝ VỚI CHẤT LƯỢNG CUỘC SỐNG TRONG BỆNH PHỔI TẮC NGHẼN MẠN TÍNH
Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (BPTNMT) là vấn đề sức khỏe cộng đồng trên toàn thế giới với tỷ lệ bệnh toàn bộ và tỷ lệ bệnh mới ngày càng tăng. Tại Việt nam tần suất BPTNMT theo ước đoán vào năm 2001 là 6,7% – cao nhất trong khu vực châu Á Thái Bình Dương(1). Việc đánh giá BPTNMT một cách chuẩn xác rất cần thiết.
Khuyến cáo hướng dẫn xử lý BPTNMT toàn cầu hiện nay phiên bản mới nhất – GOLD 2009 – vẫn dùng chỉ số FEV1 trong chẩn đoán và điều trị(8). Tuy nhiên, ngày càng có nhiều chứng cứ cho thấy việc dùng một chỉ số duy nhất như vậy không giúp đánh giá toàn diện một bệnh toàn thân như BPTNMT mà trong đó tổn thương tắc nghẽn luồng khí chỉ là một trong các tổn thương tại phổi(3).
Chất lượng cuộc sống (CLCS) là một thông số quan trọng trong đánh giá BPTNMT. Các thử nghiệm lâm sàng lớn đánh giá hiệu quả của một biện pháp điều trị BPTNMT hiện nay như là thử nghiệm TORCH, UPLIFT đều dùng thông số CLCS như là một thước đo hữu ích.
Tuy nhiên, thông số CLCS có nhược điểm là phức tạp, không khách quan. Câu hỏi đặt ra là liệu có tương quan nào giữa các thông số khách quan đánh giá toàn diện hơn tổn thương tại phổi, nghĩa là không chỉ đánh giá tổn thương tắc nghẽn đường thở, với các chỉ số lâm sàng trong đó có CLCS.
Các nghiên cứu cơ bản trên thế giới cho thấy dường như các chỉ số phế thân ký khác FEV1 như là thể tích khí cặn RV, dung tích hít vào IC có thể liên quan chặt hơn với các chỉ số lâm sàng trong đó có CLCS.(2) Tuy nhiên cũng còn quá sớm để kết luận rằng chỉ số nào là ứng cử viên thay cho FEV1.
Đặc điểm cố hữu của phế thân ký là biến thiên theo tuổi, giới, thời gian và đặc biệt là chủng tộc(1) . Tại Việt nam đã có vài nghiên cứu cắt ngang đánh giá sự tương quan giữa các chỉ số phế thân ký với mức độ khó thở, khả năng gắng sức (5579). Các nghiên cứu cắt dọc đánh giá mối tương quan của các chỉ số phế thân ký và chỉ số lâm sàng ví dụ CLCS chưa được thực hiện.
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất