KHẢO SÁT TƯƠNG TÁC THUỐC TRÊN BỆNH NHÂN CAO TUỔI SÁU THÁNG ĐẦU NĂM 2011 TẠI BỆNH VIỆN THỐNG NHẤT
KHẢO SÁT TƯƠNG TÁC THUỐC TRÊN BỆNH NHÂN CAO TUỔI SÁU THÁNG ĐẦU NĂM 2011 TẠI BỆNH VIỆN THỐNG NHẤT
Phạm Thị Thu Hiền , Trần Thị Phương Mai*, Võ Thị Thu Trang*, Võ Văn Bảy*, Phùng Minh Tùng
TÓM TẮT
Mục tiêu: khảo sát tương tác (TT) thuốc trên bệnh nhân cao tuổi điều trị ngoại trú trong sáu tháng đầu năm 2011 tại Bệnh Viện Thống Nhất (BVTN).
Phương pháp: nghiên cứu cắt ngang mô tả có phân tích (hồi cứu) trên 6.442 toa thuốc, từ tháng 01/2011 đến tháng 06/2011.
Kết quả: sự phân bổ giới tính gồm 6.429 (99,80%) nam và 13 nữ (0,20%). Độ tuổi từ 60 đến 100, trung bình (72,20 ±8,80) tuổi. Trung bình phối hợp thuốc là 6,29 ± 2,06, nhiều nhất là 15 thuốc, ít nhất là 2 thuốc. Theo Facts & Comparisons (F&C) đơn thuốc có TT thuốc chiếm 15,45%, loại nặng chiếm 21,45%. Theo Medscape (Med) đơn thuốc có TT thuốc chiếm 19,48%, trong đó TT ở mức chống chỉ định chiếm 2,83%, loại nặng chiếm 34,13%. Theo tài liệu tra cứu của Bộ Y tế (BYT) đơn thuốc có TT chiếm 3,12%, loại nặng chiếm 11,90%. Kết quả so sánh sự khác biệt giữa 3 tài liệu tra cứu về tỷ lệ đơn có TT thuốc khác nhau có ý nghĩa thống kê (p < 0,05).
Kết luận: Theo các tài liệu khảo sát cho kết quả khoản 13% đơn có TT có hại. Theo Medscape có nhiều đơn TT nhất, trong số đó TT ở mức chống chỉ định chiếm khá cao cụ thể là phối hợp giữa amiodaron với: atorvastatin, domperidon, indapamid và giữa indapamid với domperidon. Kế đến là Facts & Comparisons và tiếp theo là tài liệu TT thuốc và chú ý khi chỉ định của Bộ Y tế.
ĐẶT VẤN ĐỀ
Thuốc được dùng với mục đích chữa bệnh và phòng bệnh, nhưng đôi khi thuốc lại gây bất lợi cho người sử dụng. Một trong những bất lợi thường gặp do thuốc gây ra là do hậu quả của TT thuốc. TT thuốc xảy ra khi một thuốc bị mất tác dụng hay bị thay đổi tác dụng bởi một thuốc khác.Hậuquảtừnhẹđênnặngthậmchítử
vong.TT thuốc xảy ra khi phối hợp hai hay nhiều thuốc. Việc phối hợp thuốc để điều trị nhiều bệnh cùng một lúc, nhưng nêu phối hợp càng nhiều thuốc thì nguy cơ dẫn đên TT thuốc càng cao. Khi toa thuốc phối hợp 6 – 10 thuốc sẽ có nguy cơ TT thuốc là 7% và nêu phối hợp thuốc tăng lên 16 – 20 thuốc sẽ dẫn đên nguy cơ TT thuốc tăng lên đên 40%(1). Vấn đề TT thuốc càng có ý nghĩa quan trọng khi điều trị với những thuốc có khoảng trị liệu hẹp, bệnh nhân có nguy cơ cao: suy tim, suy thận, suy gan, đái tháo đường (ĐTĐ), nhồi máu cơ tim (NMCT), đột quị, người cao tuổi(2)…
Người cao tuổi thường mắc cùng lúc nhiều bệnh mạn tính. Việc sử dụng nhiều thuốc để điều trị nhiều bệnh cũng dễ dẫn đên TT thuốc. Hơn nữa, trên bệnh nhân cao tuổi, hậu quả của TT thuốc gây ra thường nặng nề hơn trên các bệnh nhân trẻ tuổi(4).
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất