KÍCH ĐỘNG TRONG RỐI LOẠN CẢM XÚC LƯỠNG CỰC HIỆN TẠI GIAI ĐOẠN HƯNG CẢM: NGHIÊN CỨU CẮT NGANG TẠI VIỆN SỨC KHOẺ TÂM THẦN QUỐC GIA

KÍCH ĐỘNG TRONG RỐI LOẠN CẢM XÚC LƯỠNG CỰC HIỆN TẠI GIAI ĐOẠN HƯNG CẢM: NGHIÊN CỨU CẮT NGANG TẠI VIỆN SỨC KHOẺ TÂM THẦN QUỐC GIA
Nguyễn Thị Hoài Thương1, Nguyễn Văn Tuấn1,2, Lê Thị Thu Hà1,2, Phạm Xuân Thắng1
1 Đại học Y Hà Nội
2 Viện Sức khỏe Tâm thần Quốc Gia
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Kích động là một trạng thái phổ biến trong tâm thần học, bao gồm cả ở rối loạn cảm xúc lưỡng cực và cần được đánh giá đầy đủ và có biện pháp quản lý thích hợp. Chúng tôi thực hiện nghiên cứu chùm ca bệnh trên 57 người bệnh được chẩn đoán rối loạn cảm xúc lưỡng cực, hiện tại giai đoạn hưng cảm điều trị nội trú tại Viện Sức khỏe Tâm thần Quốc gia- Bệnh viện Bạch Mai trong thời gian từ tháng 10/2019 đến tháng 07/2020 với mục tiêu mô tả đặc điểm lâm sàng kích động và nhận xét tiến triển điều trị. Kết quả: tỷ lệ kích động gặp ở 68,4% người bệnh lúc vào viện, triệu chứng hay gặp nhất là nóng tính và căng thẳng, tương ứng 68,4% và 64,9% trường hợp; triệu chứng gây hấn, chửi bới và la hét ít gặp nhất (26,3%). Điểm trung bình ASS và OAS lúc vào viện tương ứng là 17,21 ± 14,20 và 1,86 ± 2,67 đều giảm có ý nghĩa thống kê sau điều trị. Kết luận: Tỷ lệ kích động trên người bệnh rối loạn cảm xúc lưỡng cực, hiện tại giai đoạn hưng cảm là tương đối cao, chủ yếu biểu hiện ở mức độ nhẹ, cần phát hiện sớm để có thái độ xử trí phù hợp.

Rối loạn cảm xúc lưỡng cực (RLCXLC) là một rối  loạn  cảm  xúc  được  đặc  trưng  bởi  các  giai đoạn trầm cảm, hưng cảm hoặc hưng cảm nhẹ[1]. Tình trạng này ảnh hưởng đến 1-4%  dân số, tùy thuộc vào các tiêu chí được sử dụng, khởi phát thường ở tuổi thiếu niên hoặc trưởng thành sớm[2]. Các phân tích xác nhận gánh nặng toàn cầu cao của RLCXLC, với hơn 4,5 triệu người mới khởi phát và 45,5 triệu người sống sót vào năm 2017[3].Kích động là một trạng thái thường xuất hiện thành  giai  đoạn,  biểu  hiện  ở  nhiều  mức  độ  từ căng thẳng, bồn chồn cho đến gây hấn, bạo lực, thường gặp và cũng là một trong các tiêu chuẩn chẩn đoán RLCXLC giai đoạn hưng cảm[4].  Có 15% ngườibệnh RLCXLC có trung bình hai đợt kích động mỗi năm và xấp xỉ 65% các đợt đó được  phân  loại  nhẹ  đến  trung  bình[5].  Kích động nếu không được xử trí kịp thời có thể dẫn đến tình trạng gây hấn, bạo lực, ngườibệnh có hành  vi  nguy  hiểm  đối  với  bản  thân  và  người xung  quanh,  thậm  chí  là  giết  người  và  tự  sá