KINH NGHIỆM QUA 37 TRƯỜNG HỢP CẮT KHỐI TÁ TỤY DO CHẤN THƯƠNG TÁ TRÀNG VÀ ĐẦU TỤY TẠI BỆNH VIỆN VIỆT ĐỨC

Nghiên cứu 37 bệnh nhân (BN) (34 nam) được phẫu thuật cắt khối tá tụy do chấn thương. Kết quả cho thấy: tuổi trung bình 33,75 ± 13, (9 – 74 tuổi). Thời gian từ lúc tai nạn cho đến khi nhập viện của 19 BN đến thẳng Bệnh viện Việt Đức và 18 BN qua trung tâm khác lần lượt là: 16,34 ± 23,26 giờ và 116,8 ± 147,2 giờ. Tổn thương tụy độ IV: 72,9%, tổn thương tá tràng: 86,5%, tổn thương tụy độ IV kết hợp với tổn thương tá tràng độ I: 22,2%.
Thời gian mổ trung bình 6,07 ± 1,03 giờ. Tổng lượng máu và dịch truyền trung bình 2966,30 ± 1673,65 ml. Thời gian nằm viện trung bình 32,52 ngày, tỷ lệ tai biến 32,4%, tử vong 13,5%. Chấn thương tá tràng và đầu tụy nặng nếu không được phát hiện sớm, điều trị kịp thời và hợp lý sẽ dẫn tới nhiều biến chứng nặng nề, làm tỷ lệ tử vong tăng cao. Ở nước ta, những năm gần đây, với sự bùng nổ của các phương tiện giao thông và tốc độ đô thị hoá nhanh chóng, chấn thương bụng nói chung và chấn thương khối tá tụy nói riêng đang có chiều hướng gia tăng. Việc chỉ định cắt khối tá tụy trong cấp cứu do thương tổn nặng ở đầu tụy và tá tràng đang là chủ đề quan tâm của nhiều phẫu thuật viên và nhiều cơ sở phẫu thuật lớn. Phẫu thuật cắt khối tá tụy được Whipple thực hiện đầu tiên năm 1935 cho 1 trường hợp khối u ở đầu tụy. Sau một số cải tiến, đến nay phẫu thuật này được coi là kinh điển cho những thương tổn ở đầu tụy và tá tràng. Năm 1961, Howell và CS [1] lần đầu tiên thực hiện cắt khối tá tụy cấp cứu do vết thương hoả khí gây nên tổn thương rộng ở đầu tụy, bệnh nhân (BN) tử vong sau mổ.
Năm 1964, Thal và Wilson thực hiện cắtkhối tá tụy cấp cứu do chấn thương bụng kín và khuyến cáo có thể áp dụng phẫu thuật này trong những trường hợp chấn thương phức tạp ở đầu tụy và tá tràng.
Chúng tôi tiến hành đề tài này nhằm mục đích: Nghiên cứu chẩn đoán, chỉ định, xử trí và đánh giá kết quả sớm sau phẫu thuật cắt bỏ khối tá tụy do chấn thương.