Mô tả Kiến thức, thái độ thực hành về hút thuốc thụ động và các yếu tố ảnh hưởng của phụ nữ trên 15 tuổi tại xã Liên Bão
Mô tả Kiến thức, thái độ thực hành về hút thuốc thụ động và các yếu tố ảnh hưởng của phụ nữ trên 15 tuổi tại xã Liên Bão, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh năm 2004.Thuốc lá từ lâu đã được cho là một nguyên nhân gây rất nhiều căn bệnh nguy hiểm cho sức khoẻ con người và được coi là một trong những nguyên nhân gây bệnh tật và tử vong cao nhất thế giới. Từ những năm cuối của thế kỷ 20, người ta đã nhìn nhận về thuốc lá một cách khoa học hơn, đầy đủ hơn và nói đến khái niệm về hút thuốc thụ động (passive smoking, secondhand smoke). Tuy nhiên tại Việt Nam những nghiên cứu về tác hại cũng như cách phòng tránh tác hại của hút thuốc thụ động vẫn chưa được triển khai nhiều cả về chiều rộng và chiều sâu. Do vậy, thông tin về tác hại của hút thuốc nói chung và hút thuốc thụ động nói riêng chưa được chuyển tải đến cộng đồng mà đặc biệt là vùng nông thôn nói chung và phụ nữ, trẻ em nông thôn nói riêng.
Chúng tôi tiến hành nghiên cứu kiến thức, thái độ thực hành về hút thuốc thụ động của phụ nữ trên 15 tuổi tại xã Liên Bão, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh từ tháng 10/2004 đến tháng 1/2005 với phương pháp nghiên cứu mô tả cắt ngang có phân tích.
Kết quả thu được như sau:
– Tổng số có 210 phụ nữ trên 15 tuổi. Tuổi trung bình là 35. Số phụ nữ có độ tuổi từ 25-34 chiếm tỉ lệ cao nhất; 73,8% là nông dân, trình độ học vấn chủ yếu là dưới phổ thông trung học; 44,3% có người thân hút thuốc; mức sống chủ yếu từ trung bình trở lên.
– Nghiên cứu đã cho thấy 68,1% không biết về khái niệm hút thuốc thụ động, chỉ có 11% nêu được đầy đủ khái niệm ngôi nhà không thuốc lá.
– Nguồn thông tin thu nhận chủ yếu qua truyền hình 88,1%; 49,5% thường xuyên tiếp cận với các thông tin về tác hại của hút thuốc thụ động; 59% biết các quy định cấm thuốc lá của chính phủ.
– 56% có thái độ rất khó chịu khi thấy người thân hút thuốc và 47% khó chịu khi thấy người thân hoặc khách hút thuốc trong nhà; 88,6% không mời thuốc khi khách đến nhà.
– 35,7% có thực hành tốt phòng chống hút thuốc thụ động; 51,9% xây dựng môi trường không thuận tiện cho việc hút thuốc.
– Nguồn cung cấp thông tin tác hại của thuốc lá từ loa đài, cán bộ y tế, thảo luận của Hội phụ nữ và mức sống có ảnh hưởng đến thực hành phòng chống hút thuốc thụ động.
Từ kết quả nghiên cứu chúng tôi có một số khuyến nghị:
– Cần có kế hoạch triển khai chương trình phòng chống tác hại hút thuốc lá thụ động. Do vậy Trung tâm Y tế huyện cần kết hợp với các cơ quan đoàn thể, đặc biệt là Hội Phụ nữ, xây dựng chương trình “Ngôi nhà không thuốc lá”.
– Tổ chức các buổi nói chuyện chi tiết về hậu quả tác hại của hút thuốc thụ động. Lưu ý đến các tác hại của hút thuốc lào, cần có tuyên truyền sâu rộng khẳng định hút thuốc lào cũng có tác hại như thuốc lá. Tăng cường vai trò nòng cốt của cán bộ y tế và cán bộ Hội Phụ nữ trong công tác truyền thông.
– Hướng dẫn xây dựng “Ngôi nhà không thuốc lá”. Xây dựng một vài ngôi nhà điểm với đầy đủ các tiêu chuẩn của ngôi nhà không thuốc lá từ đó nhân rộng ra cộng đồng.
– Phối hợp với tổ chức đảng, chính quyền và đoàn thể đưa tiêu chí không hút thuốc lá vào chỉ tiêu thi đua hàng năm, tổ chức tuần lễ quốc gia không thuốc lá tại cộng đồng, hạn chế và cấm hút thuốc trong các cuộc họp, các cuộc mít tinh hoặc các dịp lễ tết, khuyến khích đám cưới và đám ma không mời thuốc lá và không hút thuốc lá.
MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ 1
MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU: 4
1. Mục tiêu chung: 4
2. Mục tiêu cụ thể: 4
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN 5
1. Thành phần của khói thuốc lá 5
2. Tác hại của hút thuốc 6
2.1. Tác hại của hút thuốc chủ động: 6
2.2. Tác hại của hút thuốc thụ động 9
3. Tình hình sử dụng thuốc lá 10
3.1. Tình hình sử dụng thuốc lá trên thế giới 10
3.2. Tình hình hút thuốc ở Việt Nam 11
4. Kiến thức, thái độ đối với việc hút thuốc 12
5. Các hoạt động phòng chống tác hại thuốc lá 13
5.1. Trên thế giới 13
5.2. Tại Việt Nam: 13
CHƯƠNG II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 15
1. Đối tượng, địa điểm và thời gian nghiên cứu: 15
2. Phương pháp nghiên cứu: 15
3. Chọn mẫu và cỡ mẫu: 15
4. Phương pháp thu thập số liệu 16
5. Phương pháp xử lý số liệu 16
6. Hạn chế của đề tài 16
7. Khắc phục sai số: 16
8. Vấn đề đạo đức trong nghiên cứu. 16
CHƯƠNG III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 18
1. Thông tin chung: 18
2. Kiến thức về hút thuốc thụ động đối với sức khoẻ 20
3. Thái độ với hút thuốc thụ động 23
4. Thực hành phòng chống hút thuốc thụ động 24
5. Một số yếu tố ảnh hưởng đến thực hành phòng chống hút thuốc thụ động 26
CHƯƠNG IV. BÀN LUẬN 30
1. Đặc điểm đối tượng nghiên cứu 30
2. Kiến thức về tác hại của hút thuốc 31
3. Thái độ, thực hành phòng chống hút thuốc thụ động và một số yếu tố liên quan 32
CHƯƠNG V. KỂT QUẢ NGHIÊN CỨU 36
KHUYẾN NGHỊ 38
TÀI LIỆU THAM KHẢO 40