Mối liên quan giữa một số marker kiem soát chuyên hóa và tình trạng quanh răng ở các bênh nhân đái tháo đường typ 2.

Mục tiêu: Đánh giá mối liên quan gữa một số marker chuyển hóa với tình trạng quanh răng ở các bênh nhân mắc ĐTĐ typ 2.
Đối tượng và phương pháp: Sử dụng phương pháp nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 625 bênh nhân đái tháo đường typ 2, được theo dõi và điều trị tại bênh viên Nội tiết Trung ương. Các bênh nhân được khám lâm sàng để ghi nhận chỉ số CPITN (Community Periodontal Index of Treatment Need). Đổng thời, các bênh nhân này cũng được làm các xét nghiêm sinh hóa máu đối với HbAlc và công thức lipid máu bao gổm cholestrerol toàn phần, triglycerid, cholesterol tỷ trọng thấp (LDL-c) và cholesterol tỷ trọng cao (HDL-c).
Kết quả: Tình trạng quanh răng (QR) của đối tượng nghiên cứu thông qua chỉ số CPITN code 2, code 3, code 4 và sự lan rộng cũng như mức độ trầm trọng của bênh QR thông qua số trung bình sextants có TN II và TN III, có liên quan đến mức độ kiểm soát đường huyết thông qua chỉ số HbAlc với p < 0.01. Cholesterol toàn phần cũng có khả năng là một chỉ thị nguy cơ với các vùng có CPITN code 4 (p < 0.05). Không phát hiên thấy mối liên quan giữa triglycerid, cholesterol tỷ trọng cao và cholesterol tỷ trọng thấp với tình trạng QR.
Kết luận: Chưa đủ bằng chứng để kết luận chuyển hóa lipid có liên quan đến tình trạng QR. HbAlc là marker có liên quan đến tình trạng QR ở bênh nhân ĐTĐ typ 2, nổng độ HbAlc tăng cao làm cho bênh QR lan rộng và trở nên trầm trọng hơn.
Từ khóa: tình trạng quanh răng, đái tháo đường, kiểm soát đường huyết, công thức lipid.
I.    ĐẶT VẤN ĐỂ.
Theo quan niêm mới bênh quanh răng (QR) được coi là một bênh nhiễm khuẩn. Tuy nhiên, bênh có cơ chế bênh sinh rất phức tạp và chịu nhiều tác động của các yếu tố nguy cơ. Từ đầu những năm 90 của thế kỷ XX, khi nghiên cứu dịch tễ trên một quần thể lớn các bênh nhân mắc đái tháo đường typ 2 (ĐTĐ), các nhà khoa học đã đi đến nhận định ĐTĐ typ 2 là một yếu tố nguy cơ thực sự “true risk factor” của bênh QR [ 4]. Gần đây hơn, các chuyên gia trong lĩnh vực nội tiết – ĐTĐ còn thống nhất quan điểm cho rằng bênh QR là biến chứng thứ 6 của ĐTĐ. Trong công tác quản lý ĐTĐ typ 2, viêc duy trì kiểm soát tốt đường huyết và lipid máu là một mục tiêu hàng đầu cần phải hướng tới nhằm giảm thiểu tới mức thấp nhất các biến chứng do ĐTĐ gây ra. Hiên nay, HbAlc và lipid máu là các marker kiểm soát chuyển hóa được xét nghiêm thường qui để theo dõi điều trị ĐTĐ typ 2.
Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng các bênh nhân ĐTĐ typ 2 kiểm soát chuyển hóa kém mắc bênh QR nặng hơn những bênh nhân ĐTĐ typ 2 kiểm soát chuyển hóa tốt hoặc những
l
người không mắc ĐTĐ. Để làm sáng tỏ hơn mối liên quan này, chúng tôi tiến hành đề tài với mục tiêu:
Đánh giá mối liên quan giữa một số marker chuyển hóa (HbAlc và lipid proíìle) với tình trạng QR ở bênh nhân ĐTĐ typ 2.