MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN SUY DINH DƯỠNG THẤP CÒI Ở HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG HUYỆN MAI SƠN, TỈNH SƠN LA, NĂM 2020

MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN SUY DINH DƯỠNG THẤP CÒI Ở HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG HUYỆN MAI SƠN, TỈNH SƠN LA, NĂM 2020
Nguyễn Thị Loan1, Nguyễn Song Tú2, Hoàng Nguyễn Phương Linh2, Đỗ Thúy Lê2
1 Trường Đại học Y Hà Nội
2 Viện Dinh dưỡng Quốc gia, Hà Nội
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Dinh dưỡng là yếu tố được đánh giá là quan trọng nhất đến sự tăng trưởng của cơ thể. Nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 1117 học sinh trung học phổ thông tại huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La – sử dụng phương pháp phỏng vấn bằng bộ câu hỏi thiết kế sẵn để mô tả một số yếu tố liên quan đến tình trạng suy dinh dưỡng thấp còi. Kết quả cho thấy, học sinh có mẹ là người dân tộc thiểu số có nguy cơ SDD thấp còi cao gấp 1,6 lần học sinh có mẹ là người dân tộc Kinh (p < 0,05); Học sinh là nữ giới và không hoặc ít ít hoạt động thể lực có nguy cơ SDD thấp còi cao tương ứng gấp 1,7 lần và 2,0 lần so với những học sinh là nam giới và hoạt động thể lực mức trung bình trở lên (p < 0,01). Cần có giải pháp tích cực trong cải thiện tình trạng dinh dưỡng cho học sinh tỉnh miền núi trong đó chú trọng đến đối tượng con em dân tộc thiểu số, trẻ gái; và cần tăng cường hoạt động thể lực trong trường học

Suy dinh dưỡng (SDD) và thiếu vi chất dinh dưỡng  ở  nhiều  giai  đoạn,  trong  đó  có  thời  kỳ trưởng thành cũng là một trong những yếu tố ảnh  hưởng  tới  tầm  vóc,  sức  khỏe  và  sự  phát triển của của thanh thiếu niên. GiảiquyếtnhucầudinhdưỡngcủathanhthiếuniênlàmộtbướcquantrọnggópphầnphávỡvòngluẩnquẩncủaSDDgiữacácthếhệ,cácbệnhmạntínhvànghèođói.Hiện nay SDD thấp còi được xác định là một vấn đề ưu tiên sức khỏe toàn cầu.  SDD thấp còi phổ biến ở vùng nông thôn các nước Châu Á như Ấn Độ, Nepal và khu vực Đông Nam Á. Ước tính Đông Nam Á có 29% trẻ thấp còi và 34% trẻ gầy còm [1]. Tại Ấn Độ, trẻ 15 –19 tuổi cótỷ lệ SDD thấp còi ở trẻ trai và trẻ gái tương ứng là 32,2% và 34,4% [2]. Tại Việt Nam, tình trạng SDD nhẹ cân và thấp còi của học sinh vùng nông thôn và miền núi vẫn còn ở mức cao có ý nghĩa sức khỏe cộng đồng. Tỷ lệ SDD thấp còi ở học sinh trung học cơ sở tại Yên Bái là 46,3% [3], dân tộc Xơ Đăng tại Kon Tum chiếm 56,3% [4].Nguyên nhân cơ bản của SDD là tình trạng nghèo đói, lạc hậu, bất bình đẳng về kinh tế. Một số nghiên cứu cho rằng trẻ trai có nguy cơ thấp còi cao hơn trẻ gái, trẻ là con thứ 3 trở lên, quy mô hộ gia đình lớn hơn 6 người làm tăng nguy cơ SDD thấp còi ở trẻ em [5]. Nghiên cứu tại Việt Nam cho thấy kinh tế hộ nghèo và cận nghèo, mẹ làm ruộng, tình trạng sử dụng hố xí không đảm bảo vệ sinh làm tăng nguy cơ SDD thấp còi.Nam  giới,  học  sinh  nội  trú,  chưa  dậy  thì  tăng nguy cơ SDD thấp còi cũng là những yếu tố ảnh hưởng [4]. Trẻ bị SDD thấp còi sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh, tăng tỷ lệ tử vong, ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và tâm thần.Đầu tư cho dinh dưỡng  hiện  nay  ở  nước  ta  đã  được  chú trọng, ưu tiên các vùng dân tộc miền núi, vùng khó khăn, vùng nghèo đói. Để cải thiện tầm vóc thế hệ tương lai, tình trạng dinh dưỡng của lứa tuổi học sinh trung học phổ thông  tuổi ở các địa bàn này đang bắt đầu được quan tâm. Trong khi đó những nghiên cứu về dinh dưỡng trên trẻ 15-17 tuổi tại vùng khó khăn, vùng dân tộc còn rất hạn chế; đồng thời các can thiệp về dinh dưỡng cần được triển khai trong suốt chu kỳ vòng đời để đảm bảo cải thiện tầm vóc của thế hệ tương lai. Vì vậy, chúng tôi tiến hành nghiên cứu này nhằm tìm hiểu một sốyếu tố liên quan đến SDD thấpcòi giúp đề xuất các giải pháp can thiệp phù hợp, đặc thù cho học sinh vùng khó khăn tỉnh miền núi phía Bắc

Chi tiết bài viết
Từ khóa
dinh dưỡng, thấp còi, trung học phổ thông, yếu tố liên quan, miền núi, Sơn La

Tài liệu tham khảo
1. Best C, Neufingerl N et al. The nutritional status of school-aged children: Why should we care? Food and Nutrition Bulletin. The United Nations University, 2010. 31(3): 400-411. 
2. Bhargava M, Bhargava A et al. Nutritional status of Indian adolescents (15-19 years) from National Family Health Surveys 3 and 4: Revised estimates using WHO 2007 Growth reference. Plos One, 2020; 1-24 
3. Nguyễn Song Tú. Tình trạng dinh dưỡng, đặc điểm cấu trúc và một vài yếu tố liên quan đến SDD thấp còi ở học sinh 11-14 tuổi thuộc trường phổ thông dân tộc bán trú tại tỉnh Yên Bái, năm 2017. Báo cáo nghiệm thu kết quả nghiên cứu đề tài cấp Viện Dinh dưỡng, 2019. 
4. Nguyễn Song Tú. Tình trạng dinh dưỡng, đặc điểm cấu trúc và một vài yếu tố liên quan đến suy dinh dưỡng thấp còi ở học sinh 11 – 14 tuổi thuộc trường phổ thông dân tộc bán trú tỉnh Kon tum, năm 2018. Báo cáo nghiệm thu đề tài cấp Viện, 2021.