Một số yếu tố nguy cơ liên quan đến tổn thương tim trên siêu âm ở bệnh nhân tăng huyết áp

Luận văn Một số yếu tố nguy cơ liên quan đến tổn thương tim trên siêu âm ở bệnh nhân tăng huyết áp.Tăng huyết áp (THA) là bệnh hay gặp trở thành phổ biến trên toàn cầu do sự gia tăng về tuổi thọ và tăng tần suất mắc bệnh. Theo tổ chức Y tế thế giới (WHO) năm 2000 c khoảng 972 triệu ngƣời bị THA (khoảng 20% ở ngƣời lớn) và ƣớc tính đến năm 2025 sẽ c trên 1,5 tỷ ngƣời bị THA (khoảng 29% ở ngƣời lớn) [3].

Ở Việt Nam, tần suất THA ngày càng gia tăng khi nền kinh tế phát triển. Theo các số liệu điều tra cho thấy, năm 1960 tỷ lệ THA mới chỉ là 1% dân số, năm 1992 tăng lên 11,79%, đến năm 2002 tỷ lệ THA đã tăng lên gấp hơn hai lần, ở khu vực Hà Nội là 23,2%, TPHCM năm 2004 là 20,5% [2], [5]. THA là một bệnh lý gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, phức tạp, đe dọa đến tính mạng của bệnh nhân, gây tổn thƣơng các cơ quan đích nhƣ: tim, thận, não, mắt,
mạch máu….và chính những tổn thƣơng của các cơ quan này đã làm tăng tỷ lệ tàn phế và tử vong ở bệnh nhân làm ảnh hƣởng rất lớn tới kinh tế của từng gia đình cũng nhƣ toàn xã hội. Hàng năm c khoảng 64 triệu ngƣời bị ảnh hƣởng nặng nề đến cuộc sống và 7,1 triệu ngƣời bị đột tử do THA [3]. Khi huyết áp tăng tác động trực tiếp làm cho tim phải co b p mạnh hơn, làm tăng công cơ tim. Những tác động này làm biến đổi tái cấu trúc toàn bộ cơ tim, ảnh hƣởng tới chức năng tâm thu và tâm trƣơng của tim, trong đ thất trái chịu tác động trực tiếp và nặng nề nhất. Các biến đổi cấu trúc và chức năng thất trái cũng xuất hiện sớm bằng phƣơng pháp siêu âm tim. Lúc đầu là biểu hiện thành thất trái dày lên, đến giai đoạn sau dẫn tới giãn thất trái. Phì đại thất trái là yếu tố bất lợi, c ý nghĩa tiên lƣợng sự nặng lên của bệnh, yếu tố nguy cơ ( YTNC) độc lập của đột tử. Nếu phát hiện sớm các biến đổi này và điều trị đúng sẽ làm giảm các rối loạn nhịp và phục hồi đƣợc chức năng..
Các tổn thƣơng tim trong THA c mối liên quan chặt chẽ với các nguy cơ gây THA vì vậy việc làm giảm các YTNC sẽ hạn chế đƣợc các biến chứng tim mạch. Tại Việt Nam các nghiên cứu về mối liên quan giữa các tổn thƣơng tim với các yếu tố nguy cơ của THA và các hiểu biết về tổn thƣơng cơ quan đích đặc biệt là các tổn thƣơng tim mạch cũng nhƣ cách chăm s c bệnh nhân THA chƣa nhiều. Vì vậy chúng tôi lựa chọn nghiên cứu đề tài “Một số yếu tố nguy cơ liên quan đến tổn thương tim trên siêu âm ở bệnh nhân tăng huyết áp” nhằm 2 mục tiêu:
Mô tả một số đặc điểm chung của bệnh nhân tăng huyết áp ở khoa khám bệnh Bệnh viện TWQĐ 108.
Đánh giá mối liên quan của một số yếu tố nguy cơ đến các tổn thương tim ở bệnh nhân tăng huyết áp.
MỤC LỤC

ĐẶT VẤN ĐỀ………………………………………………………………………………………………… 1
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN …………………………………………………………………………….. 3
1.1. Khái niệm và phân loại bệnh tăng huyết áp ………………………………………………….. 3
1.1.1. Khái niệm ……………………………………………………………………………………… 3
1.1.2. Phân loại tăng huyết áp …………………………………………………………………… 3
1.1.3. Biểu hiện của tăng huyết áp …………………………………………………………….. 4
1.1.4. Tình hình tăng huyết áp tại Việt Nam……………………………………………….. 5
1.2. Một số yếu tố nguy cơ liên quan tới tăng huyết áp ………………………………………… 5
1.2.1. Các yếu tố nguy cơ không thay đổi đƣợc ………………………………………….. 5
1.2.2. Các yếu tố nguy cơ thay đổi đƣợc ……………………………………………………. 6
1.3. Tổn thƣơng tim của bệnh tăng huyết áp ……………………………………………………….. 9
1.4. Điều trị bệnh tăng huyết áp ………………………………………………………………………. 10
CHƢƠNG 2: ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ……………………. 12
2.1. Đối tƣợng nghiên cứu………………………………………………………………………………. 12
2.1.1. Tiêu chuẩn lựa chọn ……………………………………………………………………… 12
2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ……………………………………………………………………………… 12
2.2. Thời gian và địa điểm nghiên cứu ……………………………………………………………… 12
2.3. Thiết kế nghiên cứu …………………………………………………………………………………. 12
2.4. Cỡ mẫu, chọn mẫu nghiên cứu………………………………………………………………….. 12
2.5. Phƣơng tiện thu thập số liệu ……………………………………………………………………… 12
2.6. Kỹ thuật thu thập thông tin……………………………………………………………………….. 14
2.7. Biến số nghiên cứu ………………………………………………………………………………….. 14
2.8. Xử lý số liệu …………………………………………………………………………………………… 14
2.9. Đạo đức trong nghiên cứu ………………………………………………………………………… 15
CHƢƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU …………………………………………………………. 16
3.1. Đặc điểm chung, tỷ lệ tăng huyết áp và một số yếu tố nguy cơ tăng huyết áp ……… 16
3.2. Mối liên quan giữa các yếu tố nguy cơ và tổn thƣơng tim ở bệnh nhân THA ……….. 19
CHƢƠNG 4: BÀN LUẬN ………………………………………………………………………………. 22
4.1. Đặc điểm chung của đối tƣợng nghiên cứu…………………………………………………….. 22
4.2. Đặc điểm các yếu tố nguy cơ liên quan đến THA ……………………………………………. 23
4.2.1. Tuổi …………………………………………………………………………………………….. 23
4.2.2. §¸i th¸o ®-êng …………………………………………………………………………….. 24
4.2.3. Béo phì ……………………………………………………………………………………….. 24
4.2.4. Rèi lo¹n chuyÓn hãa lipid ……………………………………………………………… 25
4.2.5 Hút thuốc lá ………………………………………………………………………………….. 25
4.2.6 Uống rƣợu và tăng huyết áp ……………………………………………………………. 26
4.3. Mối liên quan yếu tố nguy cơ với tổn thƣơng tim ở bệnh nhân THA …………….. 26
4.3.1. Mối liên quan ĐTĐ với tổn thƣơng tim ở bệnh nhân THA ……………….. 26
4.3.2. Mối liên quan béo phì với tổn thƣơng tim ở bệnh nhân THA ……………. 27
4.3.3. Mối liên quan rối loạn Lipid máu với tổn thƣơng tim ở BN THA ……… 27
4.3.4. Mối liên quan th i quen hút thuốc với tổn thƣơng tim ở BN THA …….. 27
4.3.5. So sánh mối liên quan tổn thƣơng tim trên siêu âm giữa 2 nhóm BN
THA không kiểm soát và THA c kiểm soát đƣợc ……………………………………. 28
KẾT LUẬN ………………………………………………………………………………………………….. 30
KHUYẾN NGHỊ …………………………………………………………………………………………… 31
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC