Một số yếu tố nguy cơ tử vong trong sốc nhiễm khuẩn trẻ em

Tóm tắt: Mục tiêu: xác định một số yếu tố tiên nguy cơ tử vong trong sốc nhiễm khuẩn trẻ em (SNK) tại khoa Hồi sức cấp cứu (HSCC), Bệnh viện Nhi Trung ương (BVNTƯ). Đối tượng và phương pháp: các bệnh nhi SNK nhập khoa HSCC.Tiêu chuẩn chẩn đoán SNK theo IPSCC-2002. Các biến nghiên cứu lâm sàng và xét nghiệm được xác định trong vòng 24 giờ đầu nhập viện. Kết quả điều trị phân tích theo nhóm bệnh sống và chết. Xử lý số liệu trên phầm mềm SPSS 13.0. Kết quả: Có 102 bệnh nhi SNK vào điều trị tại khoa HSCC, BVNTƯ, thời gian từ 2005-2007. Tỷ lệ tử vong là 65,7%, trong đó tử vong trước 24 giờ nhập viện chiếm 40,3%. Các yếu tố nguy cơ tử vong có ý nghĩa thống kê sau phân tích đa biến của trẻ SNK là : bệnh nhân phải đặt ống NKQ ngay khi vào viện (p=0,006, OR=4,92, 95% CI:1,58-15,32). Tuổi dưới 12 tháng (p=0,009, OR=4,32, 95% CI: 1,45- 12,82).Huyết áp (HA) không đo được khi vào viện (p=0,027, 0R=3,70, 95% CI: 1,16¬11,87). Lượng dịch bù giờ đầu <40 ml/kg (p=0,015, 0R=5,12, 95% CI: 1,37-19,12).Nhu cầu sử dụng trên 2 thuốc vận mạch (p=0,040, 0R=6,10, 95% CI: 1,09-34,43). Lactate máu trên 6,5 mmol/l tại thời điểm vào viện (p=0,032, 0R=4,05, 95% CI: 1,13-14,54). Kết luận : Các yếu tố có nguy cơ tử vong trong SNK là bệnh nhân phải đặt ống NKQ ngay khi vào viện, tuổi dưới 12 tháng, HA không đo được khi vào viện, lượng dịch bù giờ đầu <40 ml/kg, nhu cầu sử dụng trên 2 thuốc vận mạch, lactate máu trên 6,5 mmol/l khi vào việnSốc nhiễm khuẩn (SNK) là hội chứng bệnh rất nặng nề, gây giảm tưới máu các tạng, thúc đẩy phản ứng viêm hệ thống và các rối loạn chuyển hoá, đưa đến tình trạng rối loạn chức năng các cơ quan và tử vong [2].
Tỷ lệ tử vong của SNK còn cao 60-80%, là một trong các nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở các nước đang phát triển [10,11].
Đã có nhiều nghiên cứu về yếu tố tiên lượng nặng và tử vong trong SNK nói chung và SNK trẻ em nói riêng, như bảng điểm PRISM [8], PELOD [6]…Tuy nhiên có những biến độc lập cũng cho giá trị tiên lượng tử vong tốt như lactate máu động mạch, kiềm thiếu hụt, hạ thân nhiệt…[5,7]. Ngoài ra vấn đề đáp ứng điều trị như bù dịch trong giờ đầu, tình trạng phù    phổi,    đáp    ứng    thuốc    vận    mạch…    cũng    là những    yếu tố có giá trị    tiên    lượng tử
vong [1,2,3].
Vì vậy, chúng tôi tiến hành nghiên cứu này nhằm mục tiêu:
Nhận xét một số yếu tố nguy cơ tử vong trong SNK trẻ em tại khoa HSCC, BVNTƯ.
2.     Đối tượng và phương pháp nghiên cứu
a. Đối tượng nghiên cứu
–     Gồm các bệnh nhân SNK tuổi từ 1 tháng đến 15 tuổi vào nhập viện trong 3 năm, 2005 – 2007.
–     Chẩn đoán SNK theo tiêu chuẩn của hội nghị quốc tế về nhiễm khuẩn trẻ em năm 2002 (IPSCC-2002) tại San Antonio, Texas, Hoa kỳ [4].