Một vài dấu hiệu trầm cảm ở người bệnh tâm thần phân liệt từ chối ăn
Một vài dấu hiệu trầm cảm ở người bệnh tâm thần phân liệt từ chối ăn
Tô thanh Phương
Bệnh viện tâm thần trung ương 1
Đặt vấn đề
Trong thực hành lâm sàng, chúng tôi thường gặp người bệnh (NB)tâm thần phân liệt (TTPL) từ chối ăn (TCA), trong đó nữ thường nhiều hơn nam. Đa số NB tâm thần phân liệt TCA sau một vài ngày điều trị đã tự ăn trở lại, nhưng có một số NB có thời gian TCA kéo dài có thể nhiều ngày, nhiều tuần, thậm chí nhiều tháng mặc dù đã được điều trị TTPL tích cực. Sau nhiều năm theo dõi, chúng tôi thấy phần lớn những NB thuộc dạng này thường có trầm cảm kèm theo. Nếu xác định được trầm cảm ở NB tâm thần phân liệt TCA thì điều trị sẽ đạt hiệu quả cao hơn và NB sẽ nhanh chóng ra khỏi trạng thái TCA. Còn nếu như không phát hiện được trầm cảm thì thời gian TCA thường kéo dài, vì hầu hết các NB này đều được dùng Chlorpromazine liều cao để điều trị các triệu chứng loạn thần, trong khi tác dụng phụ của thuốc này là gây trầm cảm thứ phát, mà trầm cảm là một trong những yếu tố kéo dài thời gian TCA. Tuy nhiên, việc xác định được trầm cảm ở người bệnh TTPL từ chối ăn nhiều khi rất khó khăn vì lý do sau:
– Các triệu chứng dương tính như HT hoặc AG thường rầm rộ đã làm lu mờ các triệu chứng trầm cảm.
– Các triệu chứng âm tính như cảm xúc cùn mòn, thờ ơ khô lạnh, tư duy ngày càng nghèo nàn, ý chí ngày càng suy đồi, hoạt động ngày càng suy giảm và cuối cùng là không làm được gì nữa, không giao tiếp với ai…Các triệu chứng âm tính này cũng rất khó phân biệt với các triệu chứng trầm cảm. Theo nhiều tác giả, bệnh TTPL thường có phối hợp với trầm cảm, và tỷ lệ người bệnh TTPL có trầm cảm chiếm khoảng từ 10% đến 80%, nữ chiếm 28,5% và nam 15,5%. Người bệnh TTPL có trầm cảm thường có các biểu hiện buồn chán, ủ rũ, luôn cảm thấy mệt mỏi, ăn không thấy ngon và nặng hơn sẽ là TCA, làm cho cơ thể ngày càng gầy mòn suy kiệt, có những người bệnh chỉ trong một thời gian ngắn đã sút tới 5-10 kg.
Vì vậy việc xác định được yếu tố trầm cảm ở người bệnh TTPL từ chối ăn là rất cần thiết, giúp cho việc điều trị hiệu quả hơn để NB nhanh chóng hồi phục
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất