Nghiên cứu áp dụng kỹ thuật dan lưu mật xuyên gan qua da trong đieu trị sỏi đường mật

Sỏi mật là một bênh lý hay gặp ở Việt Nam cũng như ở các nước khác trên khắp thế giới, diễn biến bệnh phức tạp, có nhiều biến chứng nặng, thậm chí tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

ở các nước Âu-Mỹ, hay gặp sỏi túi mật, sỏi ống mật ít gặp hơn và thường là thứ phát do sự di chuyển xuống của sỏi từ túi mật. Nguyên nhân chính là rối loạn chuyển hoá, mất cân bằng các thành phần dịch mật, dẫn tới lắng đọng các tinh thể Cholesterol.

ở Việt Nam cũng như nhiều nước vùng nhiệt đới khác thì ngược lại, hay gặp sỏi ống mật. Bệnh liên quan nhiều đến nhiễm trùng và kí sinh trùng đường mật, đặc biệt là giun đũa. Thành phần của sỏi chủ yếu là Bilirubin. Tỉ lệ gặp sỏi trong gan cao, có thể tới trên 60% [52], làm cho diễn biến bệnh càng phức tạp và việc điều trị gặp khó khăn.

Cho đến ngày nay, những hiểu biết về nguyên nhân và cơ chế bệnh sinh của của bệnh lý này còn chưa được đầy đủ. Cho nên, vẫn chưa có được một phương pháp điều trị tận gốc, loại bỏ nguyên nhân, ngăn ngừa sỏi tái phát.

Có nhiều phương pháp điều trị sỏi đường mật, đều tập trung cho mục đích cơ bản là: Lấy hết sỏi và phục hổi lưu thông đường dẫn mật, hạn chế sót sỏi và tái phát sỏi, ngăn ngừa và xử trí các biến chứng.

Những năm gần đây, việc ứng dụng các thành tựu khoa học công nghệ trong y học phát triển mạnh (siêu âm, nội soi…). Các kỹ thuật điều trị sỏi đường mật bằng cách can thiệp nhỏ, không phẫu thuật hoặc phẫu thuật nội soi đang được áp dụng ngày càng phổ biến, mang lại hiệu quả tốt, thay thế cho nhiều chỉ định mổ mở kinh điển trước đây. Trong đó có các phương pháp điều trị sỏi mật đường xuyên gan qua da.

Để áp dụng các phương pháp điều trị sỏi mật đường xuyên gan qua da thì phải thực hiện một khâu kỹ thuật vô cùng quan trọng, đó là việc đặt ống dẫn lưu qua da, qua gan vào đường mật. Mục đích chủ yếu của công việc này là để dẫn lưu giảm áp cấp cứu hoặc để tạo đường hầm cho nôi soi lấy sỏi đường mật xuyên gan qua da.

ở Việt Nam, các kỹ thuật điều trị sỏi mật đường xuyên gan qua da mới bắt đầu được vài cơ sở áp dụng, số lượng còn chưa nhiều. Việc tìm ra những chỉ định, xây dựng qui trình kỹ thuật và đánh giá vai trò của các phương pháp này đối với bệnh sỏi đường mật ở nước ta như thế nào? vẫn cần được tiếp tục quan tâm, nghiên cứu.

Chúng tôi tiến hành đề tài này nhằm mục tiêu:

1. Nghiên cứu áp dụng chỉ định, kỹ thuật và đánh giá kết quả của phương pháp dẫn lưu mật xuyên gan qua da trong điều trị cấp cứu sỏi đường mật.

2. Nghiên cứu áp dụng chỉ định, kỹ thuật và đánh giá kết quả phương pháp dẫn lưu mật xuyên gan qua da trong điều trị lấy sỏi đường mật.

MỤC LỤC

Trang

Trang phụ bìa.

Lời cam đoan.

Mục lục.

Danh mục các chữ viết tắt.

Danh mục các bảng.

Danh mục các biểu đổ, sơ đổ, hình, ảnh.

ĐẶT VẤN ĐỂ 1

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIÊU 3

1.1. Một số liên quan về giải phẫu gan và đường mật 3

1.1.1. Sự phân chia thuỳ gan 3

1.1.2. Giải phẫu đường dẫn mật 6

1.2. Một số đặc điểm bệnh lí sỏi mật tại Việt Nam 14

1.2.1. Tần suất bênh 14

1.2.2. Một số vấn đề về nguyên nhân hình thành sỏi mật 14

1.2.3. Đặc điểm của sỏi 15

1.2.4. Tổn thương gan và đường mật ở bênh sỏi đường mật 15

1.2.5. Tình hình về chẩn đoán và điều trị 15

1.2.6. Vấn đề sót sỏi và tái phát sỏi 16

1.3. Các phương pháp điều trị bệnh sỏi đường mật 17

1.3.1. Nguyên tắc điều trị 17

1.3.2. Các phương pháp điều trị 18

1.4. Phương pháp dẫn lưu đường mật xuyên gan qua da… 32

1.4.1. Chụp đường mật qua da thời kỳ1921 — 32

1969

1.4.2. Chụp và dẫn lưu đường mật qua da thời kỳ 1969-1980… 33

Trang

1.4.3. Dẫn lưu mật xuyên gan qua da thời kỳ 1980 đến nay 35

CHƯƠNG 2: Đối TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN cứu 37

2.1. Đối tượng nghiên cứu 37

2.1.1. Tiêu chuẩn chọn bênh nhân, tiêu chuẩn loại trừ 38

2.1.2. Một số tiêu chuẩn chẩn đoán 38

2.1.3. Tính cỡ mẫu nghiên cứu 39

2.2. Phương pháp nghiên cứu 40

2.2.1. Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và tổn

thương bênh 40

2.2.2. Nghiên cứu áp dụng chỉ định, kỹ thuật và đánh giá kết quả của phương pháp dẫn lưu mật xuyên gan qua da

trong điều trị cấp cứu sỏi đường mật 41

2.2.3. Nghiên cứu áp dụng chỉ định, kỹ thuật và đánh giá kết quả của phương pháp dẫn lưu mật xuyên gan qua da

trong điều trị lấy sỏi đường mật 46

2.2.4. Thu thập và xử lý số liêu 52

CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN cứu 53

3.1. Số liệu tổng quát, một số đặc điểm lâm sàng – cận lâm

sàng và tổn thương bệnh sỏi đường mật 53

3.1.1. Tổng số bênh nhân nghiên cứu 53

3.1.2. Tuổi và giới 54

3.1.3. Hoàn cảnh kinh tế, xã hội 55

3.1.4. Một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng 55

3.1.5. Một số đặc điểm tổn thương bênh lý sỏi đường mật 59

3.2. Kết quả chỉ định, kết quả kỹ thuật, kết quả điều trị

của dẫn lưu mật xuyên gan qua da trong điều trị cấp

cứu sỏi đường mật 66

Trang

3.2.1. Kết quả chỉ định 66

3.2.2. Kết quả kỹ thuật 67

3.2.3. Kết quả điều trị cấp cứu viêm đường mật cấp do sỏi 69

3.3. Kết quả chỉ định, kết quả kỹ thuật, kết quả điều trị của dẫn lưu mật xuyên gan qua da trong điều trị lấy

sỏi đường mật 72

3.3.1. Kết quả chỉ định 72

3.3.2. Kết quả kỹ thuật 73

3.3.3. Kết quả điều trị lấy sỏi đường mật bằng nôi soi xuyên

gan qua da 78

CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN 83

4.1. Một số đặc điểm liên quan về lâm sàng, cận lâm sàng

và tổn thương bệnh lý sỏi đường mật 83

4.1.1. Đặc điểm chung 83

4.1.2. Bênh cảnh lâm sàng, cận lâm sàng 83

4.1.3. Môt số đặc điểm tổn thương bênh 86

4.2. Chỉ định, kỹ thuật, kết quả điều trị của dẫn lưu mật

xuyên gan qua da trong điều trị cấp cứu sỏi đường

mật 93

4.2.1. Chỉ định 93

4.2.2. Kỹ thuật 98

4.2.3. Kết quả điều trị viêm đường mật cấp do sỏi 103

4.3. Chỉ định, kỹ thuật, kết quả điều trị của dẫn lưu mật

xuyên gan qua da trong lấy sỏi đường mật 105

43.L Chỉ định 105

4.3.2. Kỹ thuật 109

Trang

4.3.3. Kết quả điều trị lấy sỏi bằng nội đường mật xuyên gan

qua da 117

4.4. Khả năng ứng dụng, những điểm hạn chế’’ của kỹ thuật dẫn lưu mật xuyên gan qua da trong điều trị sỏi

đường mật và cách khắc phục 122

KẾT LUẬN 123

Kiến nghị.

Danh mục các công trình của tác giả.

Tài liệu tham khảo.