NGHIÊN CỨU BIẾN ĐỔI HÌNH THÁI Và CHỨC NĂNG THẤT TRÁI Ở BỆNH NHÂN TRƯỚC VÀ SAU GHÉP THẬN
NGHIÊN CỨU BIẾN ĐỔI HÌNH THÁI & CHỨC NĂNG THẤT TRÁI Ở BỆNH NHÂN TRƯỚC VÀ SAU GHÉP THẬN TẠI BỆNH VIỆN CHỢ RẪY
Nguyễn Hữu Ngọc*, Lý Thụy Đoan Trinh**, Nguyễn Hữu Thịnh**, Lê Trung Nhân**, Trần Ngọc Dũng**,
Đào Duy Khanh**, Trần Ngọc Sinh***
TÓM TẮT
Tổng quan: suy thận mạn giai đoạn cuối với nhiều biến chứng tim mạch đe dọa tính mạng bệnh nhân. Ghép
thận là phương pháp điều trị tốt nhất.
Mục tiêu nghiên cứu: mô tả hình thái và chức năng thất trái bằng siêu âm Doppler tim ở bệnh nhân trước
và sau ghép thận 6 tháng, xác định mối tương quan giữa sự thay đổi hình thái và chức năng thất trái với thời
gian suy thận, tình trạng thiếu máu, mức độ huyết áp.
Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: nghiên cứu tiền cứu. Được thực hiện trên 57 bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối đã được ghép thận tại Bệnh viện Chợ Rẫy từ 1/2012- 7/2013. Tất cả các bệnh nhân được làm siêu âm tim trước ghép và làm lại siêu âm tim lần 2 sau 6 tháng. So sánh kết quả trước và sau ghép thận.
Kết quả: có 42 nam (73,7%) và 15 nữ (26,3%). Tuổi trung bình 32,4±8,8 tuổi. – Về hình thái tim: giảm có ý nghĩa chiều dày vách liên thất (13,5±2,2 so 11,1±2,3mm, p<0,001), thành sau thất trái tâm trương (13,1±2,1 so
10,8±1,9mm, p<0,001), đường kính thất trái cuối tâm trương LVDd (53,8±4,7 so 47,0±4,9mm, p< 0,001), khối lượng cơ thất trái LVM (336,2±86,3 so 212,4±45,2g, p< 0,001) và chỉ số khối lượng cơ thất trái LVMI (193,5±51,8 so 137,4±27,6 g/m2,p< 0,001). Tỉ lệ phì đại thất trái trước ghép 94,7%. Phì đại thất trái nặng giảm có ý nghĩa (57,9% so 15,8%, p< 0,001). Hở van 2 lá giảm có ý nghĩa (56,1% so 10,5%, p< 0,001). – Về chức năng thất trái: gỉam tỉ lệ E/A < 1 phổ Doppler xung qua van 2 lá (35,1% so 15,8%, p< 0,001). Tất cả các trường hợp phân suất tống máu thấp trước ghép đều trở về bình thường sau ghép (p< 0,05). FS tăng từ 33,3±4,8% lên 39,7±4,2% (p<0,001), EF tăng từ 61,4±7,2% lên 70,8±5,6% (p<0,001). – Các chỉ số IVSd, LVPWd, LVM, LVMI, tỉ lệ E/A< 1 phổ Doppler xung qua van 2 lá có tương quan thuận với mức độ thiếu máu, tăng huyết áp, thời gian suy thận (p< 0,05).
Kết luận: Ghép thận đã làm biến đổi các chỉ số hình thái và chức năng thất trái trở về mức bình thường. Các chỉ số IVSd, LVPWd, LVM, LVMI, tỉ lệ E/A< 1 phổ Doppler qua van 2 lá có tương quan thuận với mức độ thiếu máu, mức độ tăng huyết áp, thời gian suy thận
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bozbas SS, Kanyilmaz S, Akcay S, Bozbas H, Altin C, Karacaglar E, Muderrisoglu H, Haberal M (2011), Renal transplantation improves pulmonary hypertension in patients Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 4 * 2014 Nghiên cứu Y học Chuyên Đề Thận Niệu 157 with end stage renal disease, Multidisciplinary Respiratory Medicine, 6, pp. 155-160.
2. Bùi Văn Mạnh, Đỗ Tất Cường, Hoàng Trung Vinh, Phạm Quốc Toản và cs (2012), “Một số nhận xét về tuyển chọn bệnh nhân ghép thận từ người sống hiến thận tại Bệnh viện 103”, Tạp chí Y dược học Quân sự, số 281 tháng 5/2012, Đặc san kỷ niệm 20 năm ngày thực hiện thành công ca ghép tạng đầu tiên tại Việt Nam 4/6/1992- 4/6/2012, Cục Quân Y- Bộ Quốc phòng, tr. 7-12.
3. Dudziak M, Debska-Slizien A, Rutkowski B (2005), Cardiovascular effects of successful renal transplantation: A 30-month study on left ventricular morphology, systolic and diastolic functions, Transplantation Proceedings, 37, pp. 1039-
1043.
4. Dư Thị Ngọc Thu (2011), Kỹ thuật chuyển vị mạch máu trong ghép thận từ người cho sống tại Bệnh viện Chợ Rẫy, Luận án Tiến sĩ Y học, Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh.
5. Dzemidzić J, Rasić S, Saracević A, Rebić D, Uncanin S, Srna A, Muslimović A (2010), A predicttors of left ventricular remodelling in kidney transplant recipients in the first posttransplant year, Bosn J Basic Med Sci, 10(Suppl 1), pp. S51-55.
6. El-Husseini AA, Sheashaa HA, Hassan NA, El-Demerdash FM, Sobh MA, Ghoneim MA (2004), Echocardiographic changes and risk factors for left vetricular hypertrohy in children and aldolescents after renal transplantation, Pediatric
Transplantation, Black well Munksgaard, 8, pp. 249-254.
7. Ferreira SR, Moisés VA, Tavares A, Pacheco-Silva A (2002), A cardiovascular effects of successful renal transplantation: a 1- year sequential study of left ventricular morphology and function, and 24- hour blood pressure profile, Transplantation,74(11), pp. 1580-1587.
8. Ikäheimo M, Linnaluoto M, Huttunen K, Takkunen J (1982), Effects of renal transplantation on left ventricular size and
function, Br Heart J, 47, pp. 155-60.
9. Iqbal MM, Banerjee SJ, Rahman MH, and Rashid HU (2006), Cardiac functional and morphologic changes of renal allgraft recipients in the early posttransplant period, Transplantation Proceedings, 38, pp. 3527-3529.
10. Lê Thanh Liêm, Nguyễn Hữu Thịnh (2006), “Diễn tiến tim mạch trước và sau ghép thận qua 90 trường hợp tại Bệnh viện
Chợ Rẫy từ 1992-2006”, Hội nghị thường niên 2006, Hội Niệu– Thận học TP.Hồ Chí Minh 9/2006, tr. 8-15.
11. McGregor E, Stewart G, Rodger RS, Jardine AG (2000), Early echocardiographic changes and survival following renal transplantation, Nephrol Dial Transplant,15(1),pp. 93-98.
12. Montanaro D, Gropuzo M, Tulissi P, Vallone C, Boscutti G, Mioni R, Risaliti A, Baccarani U, Adani GL Sainz M, Lorenzin
D, Bresadola F, and Mioni G (2005), Effects of successful renal transplantation on left ventricular mass, Transplantation Proceedings, 37, pp. 2485-2487.
13. Naklinin B, Donemde G, Islevleri K, Etkisi Y (2012), Effects of renal transplantation on cardiac function and morphology in the late postransplant period, Turk Nep Dial Transpl, 21(1), pp. 28-33.
14. Peteiro J, Alvarez N, Calviño R, Penas M, Ribera F, Castro Beiras A (1994), Changes in left ventricular mass and filling
after renal transplantation are related to changes in blood pressure: An echcardiographic and pulsed-Doppler study, Cardiology, 85, pp. 273-283.
15. Tayebi-Khosroshahi H, Abbasnezhad M, et al (2013), Left ventricular hypertrophy, dilatation and ejection fraction changes before and after kidney transplantation, Cardiol Res, 4(1), pp. 31-34.
16. Trần Ngọc Sinh, Thái Minh Sâm, Châu Quý Thuận, Dư Thị Ngọc Thu, Hoàng Khắc Chuẩn, Nguyễn Thị Thái Hà, Châu Thị Hoa, Phạm Đình Thy Phong (2010), “Theo dõi và điều trị sau ghép những trường hợp ghép thận tại các trung tâm khác
trong và ngoài nước”, Kỷ yếu công trình ghép thận Bệnh viện Chợ Rẫy 1992-2010, Nhà xuất bản Y học chi nhánh TPHCM,
tr. 172-178
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất