Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến chẩn đoán, điều trị bệnh sốt rét và úng dụng một số biện pháp can thiệp tại cộng đồng huyện Sơn Hoà tình Phú Yên
Luận án Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến chẩn đoán, điều trị bệnh sốt rét và úng dụng một số biện pháp can thiệp tại cộng đồng huyện Sơn Hoà tình Phú Yên.
Bệnh sốt rét luôn được coi là một vấn để y tế cộng đồng hàng đầu trên thế giới. Thông báo của Tổ chức Y tế thế giới năm 1994 đã đưa ra số liệu có từ 300 triệu – 500 triệu ca sốt rét, trong đó gần 2 triệu người chết do sốt rét mỗi năm. Sốt rét phân bố hầu khắp các châu lục, chủ yếu là ở các tuyến cơ sờ thuộc các nước đang phát triển vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới do những khó khăn vể kĩ thuật, kinh tế, xã hội, tài chính và đảm bào hcmt động của hệ thống dịch vụ y tế [51].
Chiến lược toàn cầu tiêu diệt sốt rét bắt đầu từ 1955, tuy không đạt được kết quả mong muốn, nhưng đã chỉ ra kinh nghiệm không thành công là sự quyết định vể chiến lược chưa có đầy đủ khoa học và thực tiễn, chưa thấy hết được sự phức tạp của cuộc đấu tranh giữa mỗi cộng đổng khác nhau và bệnh sốt rét, chưa đánh giá ảnh hướng của các yếu tố kinh tế – xã hội đối với tiêu diệt sốt rét [51 ].
Từ năm 1979, Tổ chức Y tế thế giới đã quyết định chuyển sang cìiiêh lược phòng chống sốt rét ( ở Việt Nam thực hiện từ 1992) và biện pháp chuyên môn chủ yếu là chẩn đoán, điều trị sốt rét được coi trọng hàng đấu để thực hiện các mục tiêu giảm mắc và ĩ ứ vong do sốt rét của chương trình sốt rét [7].
Để đạt được hiệu quả, tuyến y tế cơ sở phải giữ vị trí chiến lược quan trọng. Theo quy định của Bộ Y tếViệt Nam, tuyến y tế cơ sở bao gồm y tế huyện lù nơi cứu chữa cơ bản đáu tiên phục vụ nhản dân, đổng thời lủ tuyến hố trợ trực tiếp cho y tế tuyến xã; y tế tuyến xã ỉ à dơn vị kĩ thuật đẩu tiên tiếp xúc với nhân dân và có nhiệm vụ thực hiện cúc dịch vụ kĩ thuật châm sóc sức khoẻ ban đẩu; và tuyến y tế thôn bân ỉ à chân rết của y tế tưyêh xã ở ngay trong dân có nhiệm vụ tuyên truyền sức khoẻ, phát hiện sớm dịch bệnh, sơ cứu và xử trí cấp cứu ban đầu. Để nâng cao chất lượng hoạt động chẩn đoán và diều trì cho y tế cơ sỏ đòi hói không những nàng cao trình độ chuyên môn mà còn cả công tác tổ chức và quán lí cho dội ngữ cún bộ y tế ở khu vực này [52].
Nhiểu mô hình nghiên cứu về tiêu diệt sốt rét [21][46][49][ 120] và phòng chống sốt rét [23] với những giải pháp khác nhau đã đem lại kết quả nhất định, nhưng háu như chì giải quyết được những khía cạnh về sô’lượng, hình thức hoạt động mà chưa đi sâu vào núng cao hiệu quả từng hoạt động, chưa có biện pháp giám sát thường xuyên để kịp thời đánh giá thực trạng và điều chinh biện pháp cho phù hợp, do vậy kết quà đạt được không có tính bền vững. Việc triển khai áp dụng các mô hình còn máy móc, chưa xây dựng kế hoạch phù hợp cho từng vùng, gây lãng phí sức người sức của mà không đạt được kết quả mong muốn.
Kết quà điều tra hoạt động chẩn đoán, điều trị sốt rét và nguyên nhân tử vong do sốt rét tại các tuyến y tế cơ sở, tuyến bệnh viện cho thấy:
• Điều trị đúng phác đồ của Bộ Y tế chỉ đạt 56% với sôi rét thường, 465% với Sốt rét ác tính, số còn lại chủ yếu là điều trị không đù liều, không đủ thuốc và còn phối hợp điều trị nhiều loại thuốc sốt rét ừên một bệnh nhân [18] [74], Tỉ lệ bệnh nhân sôi rét ác tinh đa phù tạng và tử vong trước 24 giờ trên 90% [18].
• Bệnh nhân sốt rét ác tính và tử vong da sô’là dán nghèo, trình độ dân trí còn thấp, sinh sống â những vùng sâu vùng xa, điều kiện đi lại khó khăn, xa xởi nên bệnh nhân thường nằm ỏ nhà hoặc y tế tư nhân điều trị, cho đến khi bệnh chuyển nặng mới được đưa đến các cơ sờ y tế nhà nưốc [24],
• Tổ chức biên chế cán bộ y tế chua phù hợp cho các tuyến, nhất là tuyến y tế xã, đa sô’ thiếu cán bộ và trình độ chuyên môn còn yếu [53] [57]. Y tế thổn bàn mới được xây dựng ở một số địa phương, nhưng chưa có quy chế hoạt động phù hợp [18]. Đa số hoạt động y dược tư nhân chưa được quản lí, nên chưa phát huy tác dụng mà có khi còn gây ra hậu quả đáng tiếc [24].
Đê góp phần làm sáng tỏ và khắc phục các vấn đề trôn, chúng tôi đưa ra
các giả thuyết và câu hỏi sau:
ì. Các yếu tố tự nhiên – kinh tế, xà hội có ảnh hưởng đến hoại động chẩn đoán và điều trị bệnh sốt rét tại cộng đồng huyện Sơn Hòa không?
2. Biện pháp tô chức, giám sát và trình độ chuyên môn cùa cán bộ y tế. đã ảnh hưởng đến chất lượng chẩn đoán, điều trị sốt rét như thế nào ?
3. Các bệnh có sốt và đặc điểm bệnh sốt rét tại Sơn Hòa đà ảnh hưởng đến chất lượng chẩn đoán và điêu trị sốt rét như thế nào ?
4. Các biện pháp can thiệp nào cố thể góp phẩn khắc phục được những yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng chẩn đoán và điều trị bệnh sốt rét tại cộng đồng huyện Sơn Hòa tỉnh Phú Yên?
Từ giả thuyết và câu hỏi đà nêu, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đê tài:
“ NGHIÊN CỨU CÁC YỂU Tố ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHẨN ĐOÁN, ĐIỂU TRỊ BỆNH SỐT RÉT VÀ ÚNG DỤNG MỘT số BIỆN PHÁPCAN THIỆP TẠI CỘNG ĐỒNG HUYỆN SƠN HOÀ TÌNH PHÚ YÊN ”
Với 2 mục tiêu:
1. Nghiên cứu một số yếu tô ảnh hưởng (lên hoạt dộng chẩn đoán và diều trị bệnh sốt rét tại cộng đổng huyện Sort Hoà tình Phú Yên.
2. ứng dụng một số biện pháp can thiệp về chấn đoán và diều trị bệnh sất rét tại cộng đồng.
MỤC LỤC
Trang phụ bìa Lùi cam đoan Mục lục
Danh mục các chừ viết tắt Danh mục các bàng Danh mục các biếu đổ
MỞ ĐẦU
Chương 1 TỔNG QUAN TÀI LIỆU
1.1 Chiến lược và thực hành PCSR trên thố giới và ớ Việt Nanì
12 Những yếu tố ảnh hường đến hoạt dộng chẩn đoán và điều trị bệnh sốt rét ơ tuyến cơ sờ
1.3 Những hoạt động góp phần giải quyết mẩm bệnh sốt rét ờ tuyến cơ sờ
Chương 2 ĐỊA ĐlỂM – Đổi TƯỢNG – VẬT LIỆU – THỜI GIAN
VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN cúll
2.1 Địa diểm nghiên cứu
2.2 Đối tượng nghiên cứu
2.3 Vật liệu nghiên cứu
2.4 Thời gian nghiên cứu
2.5 Phương pháp nghiôn cứu
Chuông 3 KẾT QUẢ NGHIÊN cứu
3.1 Một số yếu tố ảnh hướng đến chẩn đoán và điéu trị bộnh sốt rét tại cộng đổng huyện Sơn Hoà
3-2 úiìg dụng một số biện pháp nâng cao chất lượng chẩn đoán và điều trị sốt rét tại công đổng huyện Sơn Hòa
3.3 Hiệu quả một số biện pháp nâng cao chất lượng chẩn đoán và điều trị bệnh sốt rct tại cộng dồng huyện Sơn Hoà.
Chương 4 BÀN LUẬN
4.1 Một số yếu tố ành hường đến chẩn đoán và điều trị sốt rét và ứng dụng một số biện pháp can thiệp tại cộng đồng huyện Sơn Hòa.
4.2 Hiệu quả một số biện pháp can thiệp nâng cao chất lượng chẩn đoán và diều tri sốt rét tại cồng đổng huyộn Sơn Hòa
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ VỂ NHỮNG NGHIÊN cút’ TIẾP THEO TÀI I.IỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC