Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến lòng trung thành thương hiệu sản phẩm nước uống đóng chai
Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến lòng trung thành thương hiệu sản phẩm nước uống đóng chai.Người dân Việt Nam ngày càng ưa chuộng sử dụng nước uống đóng chai, đặc biệt là ởcác thành phốlớn. Với xu hướng này, nhu cầu vềnước uống đóng chai trong tương lai sẽtăng cao. Theo dựbáo của Công ty Euromonitor International, trong giai đoạn 2010 – 2016, tốc độtăng trưởng của ngành nước uống đóng chai đạt 16%/năm (Tạp chí Doanh Nhân, 2012).
Nhu cầu càng cao, càng nhiều doanh nghiệp tham gia, mức độcạnh tranh càng quyết liệt. Thịtrường Việt Nam hiện nay có trên dưới 1.000 đơn vịsản xuất nước uống đóng chai. Hiện đang dẫn đầu thịtrường là các thương hiệu nổi tiếng nhưAquafina, LaVie, Vĩnh Hảo, Dasani, Vikoda, Sapuwa (Tạp chí DoanhNhân, 2012). Các cơsởsản xuất nhỏcũng nỗlực thực hiện tốt công tác sau bán hàng nhằm nâng cao khảnăng cạnh tranh của họ. Bên cạnh đó, một sốnhà sản xuất nước giải khát có thâm niên cũng tham gia sản xuất. Chẳng hạn nhưCông ty Tân Quang Minh với Bidrico, Công ty cổphần nước giải khát Chương Dương với Terrawa,…
Trước sựcạnh tranh gay gắt, giá trịcốt lõi của sản phẩm không chênh lệch nhiều thì thương hiệu là chìa khoá dẫn đến thành công cho doanh nghiệp. Theo nghiên cứu của Jacoby và Chestnut (1998); Pessemier (1959); Reicheld (1996) trích trong Mohammad, A. A. S., (2012), khách hàng trung thành sẽsẵn sàng chi trảnhiều hơn cho một thương hiệu. Assael, (1998), trong nghiên cứu của mình cũng đã khẳng định trung thành thương hiệu giúp nâng cao thịphần.Lòng trung thành thương hiệu có tính chất quyết định đến sựthành công của doanh nghiệp. Các yếu tố ảnh hưởng đến lòng trung thành thương hiệu một khi được xác định sẽgiúp doanh nghiệp xây dựng được kếhoạch nâng cao lòng trung thành của khách hàng đối với thương hiệu của họ, do đó nâng cao thịphần. Đã có nhiều nghiên cứu xoay quanh đềtài lòng trung thành thương hiệu. Tuy nhiên, các nghiên cứu nước ngoài được tìm thấy chỉtìm hiểu vềsự ảnh hưởng của một sốyếu tốcụthể đến lòng trung thành thương hiệu chứkhông tập hợp đầy đủcác yếu tốcó khảnăng ảnh hưởng. Ví dụnhưnghiên cứu của Phó Giáo sưAnber Abraheem Shlash Mohammad, đại học Petra, Jordan,ông tìm hiểu ảnh hưởng của uy tín thương hiệu và giá trị được cảm nhận đến việc xây dựng lòng trung thành thương hiệu. Nghiên cứu của Suliyanto, trường đại học Jenderal Soedirman tại Indonesia, tìm hiều về ảnh hưởng của chất lượng được cảm nhận lên uy tín và lòng trung thành thương hiệu. Cũng có một sốnghiên cứu theo dạng tập hợp tất cảcác yếu tốcó khảnăng ảnh hưởng nhưng chủyếu sửdụng phương pháp lấy mẫu phi xác suất và chưa thấy có nghiên cứu nào thực hiện vềlòng trung thành thương hiệu cho sản phẩm nước uống đóng chai.
Xuất phát từnhững lý do trên, đềtài “Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến lòng trung thành thương hiệu sản phẩm nước uống đóng chai” được lựa chọn thực hiện.
1.2. Mục tiêu nghiên cứu Nghiên cứu này được thực hiện nhằm các mục tiêu sau:
1. Xác định các yếu tố ảnh hưởng đến lòng trung thành thương hiệu sản phẩm nước uống đóng chai.
2. Đềxuất giải pháp cho các doanh nghiệp đang hoạt động trong lĩnh vực nước uống đóng chai trong việc nâng cao lòng trung thành thương hiệu.
1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu: Lòng trung thành thương hiệu, các yếu tố ảnh hưởng đến lòng trung thành thương hiệu sản phẩm nước uống đóng chai.
Phạm vi nghiên cứu: Đối tượng khảo sát là những người tiêu dùng cuối cùng, sửdụng sản phẩm nước uống đóng chai trên địa bàn Thành phốHồChí Minh. Đề tài không tính đến những người làm thương mại sản phẩm này. Thời điểm tiến hành nghiên cứu là năm 2013
MỤC LỤC
Trang
Lời cảm ơn
Lời cam đoan
Mục lục
Danh mục các chữviết tắt
Danh mục các bảng
Danh mục các hình vẽ, đồthị
Chương 1: Tổng quan 1
1.1. Lý do chọn đềtài 1
1.2. Mục tiêu nghiên cứu 2
1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 2
1.4. Phương pháp nghiên cứu 3
1.5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đềtài 4
1.6. Điểm mới của luận văn 4
1.7. Kết cấu của luận văn 5
Chương 2: Cơsởlý luận 6
2.1. Giới thiệu chương 6
2.2. Khái niệm nước uống đóng chai 6
2.3. Hoạt động của các thương hiệu nước uống đóng chai tại Việt Nam và tại thị
trường Thành phốHồChí Minh 7
2.3.1. Tại thịtrường Việt Nam nói chung 7
2.3.2. Tại thịtrường Thành phốHồChí Minh 8
2.4. Thương hiệu 9
2.5. Lòng trung thành thương hiệu và vai trò của lòng trung thành
thương hiệu đối với doanh nghiệp 9
2.5.1. Lòng trung thành thương hiệu 9
2.5.2. Vai trò của lòng trung thành thương hiệu đối với doanh nghiệp 10
2.5.2.1. Lòng trung thành thương hiệu ảnh hưởng đến thịphần 10
2.5.2.2. Lòng trung thành thương hiệu làm giảm chi phí Marketing 12
2.5.2.3. Lòng trung thành thương hiệu tạo sức mạnh thương lượng 12
2.5.2.4. Lòng trung thành thương hiệu giúp thu hút khách hàng mới 12
2.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến lòng trung thành thương hiệu 13
2.6.1. Nghiên cứu của Anber Abraheem Shlash Mohammad 15
2.6.2. Nghiên cứu của Ebru Tümer Kabadayi AlevKocak Alan 16
2.6.3. Nghiên cứu của Suliyanto 17
2.6.4. Nghiên cứu của Nguyễn Đình Thọvà Nguyễn ThịMai Trang 17
2.6.5. Nghiên cứu của các tác giảAyesha Anwar, Amir Gulzar, Fahid Bin
Sohail, Salman Naeem Akram 18
2.6.6. Nghiên cứu của Tống ThịNghiêm 19
2.6.7. Nghiên cứu của Trần ThịThuỳTrang 20
2.6.8. Tổng kết các yếu tố ảnh hưởng đến lòng trung thành thương hiệu 20
2.7. Mô hình nghiên cứu đềnghịvà giảthuyết nghiên cứu 21
2.7.1. Mô hình nghiên cứu đềnghị 21
2.7.2. Uy tín thương hiệu và ảnh hưởng đến trung thành thương hiệu 21
2.7.3. Hình ảnh thương hiệu và ảnh hưởng đến trung thành thương hiệu 22
2.7.4. Ham muốn thương hiệu và ảnh hưởng đến trung thành thương hiệu 23
2.7.5. Giá trị được cảm nhận và ảnh hưởng đến trung thành thương hiệu 23
2.7.6. Chất lượng cảm nhận và ảnh hưởng đến trung thành thương hiệu 24
2.8. Tóm tắt chương 25
Chương 3: Phương pháp nghiên cứu 27
3.1. Giới thiệu chương 27
3.2. Thiết kếnghiên cứu 27
3.2.1. Phương pháp nghiên cứu 27
3.2.2. Quy trình nghiên cứu 29
3.3. Xây dựng thang đo 30
3.3.1. Đo lường uy tín thương hiệu 31
3.3.2. Đo lường hình ảnh thương hiệu 32
3.3.3. Đo lường lòng ham muốn thương hiệu 32
3.3.4. Đo lường giá trị được cảm nhận 34
3.3.5. Đo lường chất lượng được cảm nhận 35
3.3.6. Đo lường lòng trung thành thương hiệu 35
3.4. Đánh giá sơbộthang đo 36
3.4.1. Uy tín thương hiệu 36
3.4.2. Hình ảnh thương hiệu 36
3.4.3. Lòng ham muốn thương hiệu 37
3.4.4. Giá trị được cảm nhận 37
3.4.5. Chất lượng được cảm nhận 38
3.4.6. Lòng trung thành thương hiệu 38
3.5. Nghiên cứu chính thức 39
3.5.1. Thương hiệu nghiên cứu 39
3.5.2. Mẫu 39
3.6. Tóm tắt chương 40
Chương 4: Kết quảnghiên cứu 41
4.1. Giới thiệu 41
4.2. Thống kê mô tảmẫu 41
4.2.1. Thành phần mẫu 41
4.2.2. Tỷlệmẫu theo giới tính 42
4.2.3. Tỷlệmẫu theo độtuổi 42
4.2.4. Tỷlệmẫu theo cách thức lao động 43
4.2.5. Tỷlệmẫu theo các thương hiệu nước uống đóng chai sửdụng 43
4.2.6. Đánh giá của người tiêu dùng 44
4.3. Ước lượng tỷlệngười tiêu dùng đang sửdụng thương hiệu nước uống đóng
chai trong tổng thểkhu vực Thành phốHồChí Minh 44
4.3.1. Ước lượng tỷlệngười tiêu dùng đang sửdụng thương hiệu Aquafina
trong tổng thểkhu vực Thành phốHồChí Minh. 45
4.3.2. Ước lượng tỷlệngười tiêu dùng đang sửdụng thương hiệu LaVie
trong tổng thểkhu vực Thành phốHồChí Minh. 45
4.3.3. Ước lượng tỷlệngười tiêu dùng đang sửdụng thương hiệu Vĩnh Hảo,
Dasani, Wami trong tổng thểkhu vực Thành phốHồChí Minh. 46
4.4. Kiểm định sựkhác biệt vềsửdụng thương hiệu giữa các loại của các biến
định tính 46
4.4.1. Kiểm định sựkhác biệt giữa nam và nữtrong việc sửdụng thương
hiệu nước uống đóng chai 47
4.4.2. Kiểm định sựkhác biệt giữa các loại độtuổi trong việc sửdụng
thương hiệu nước uống đóng chai 48
4.4.3. Kiểm định sựkhác biệt giữa các loại cách thức lao động trong việc sử
dụng thương hiệu nước uống đóng chai 49
4.5. Kiểm nghiệm thang đo 50
4.5.1. Kết quảphân tích nhân tốEFA 50
4.5.1.1. Phân tích nhân tốcho các biến độc lập 50
4.5.1.2. Phân tích nhân tốcho các biến phụthuộc 52
4.5.2. Kết quảphân tích Cronbach Alpha 53
4.6. Kiểm định mô hình nghiên cứu và các giảthuyết 54
4.6.1. Kiểm định mô hình nghiên cứu 55
4.6.2. Kiểm định các giảthuyết 58
4.6.2.1. Kiểm định giảthuyết H1 58
4.6.2.2. Kiểm định giảthuyết H2 59
4.6.2.3. Kiểm định giảthuyết H3 59
4.6.2.4. Kiểm định giảthuyết H4 59
4.6.2.5. Kiểm định giảthuyết H5 59
4.6.2.6. Tóm tắt và giải thích kết quảkiểm định các giảthuyết 60
4.7. Xác định ảnh hưởng của các biến định tính đến lòng trung thành thương
hiệu nước uống đóng chai. 62
4.7.1. Kiểm định ảnh hưởng của giới tính đến trung thành thương 62
4.7.2. Kiểm định ảnh hưởng của độtuổi đến trung thành thương hiệu 63
4.7.3. Kiểm định ảnh hưởng cách thức lao động đến lòng trung thành thương
hiệu 64
4.7.4. Giải thích kết quảkiểm định ảnh hưởng của các biến định tính đến
lòng trung thành thương hiệu 64
4.8. Tóm tắt chương 65
Chương 5: Ý nghĩa và kết luận 67
5.1. Giới thiệu chương 67
5.2. Ý nghĩa của nghiên cứu 67
5.2.1. Ý nghĩa đối với doanh nghiệp 67
5.2.2. Ý nghĩa đối với các đối tượng liên quan 69
5.3. Kết luận vềnghiên cứu 69
5.3.1. Nghiên cứu đã đáp ứng tất các các mục tiêu 69
5.3.2. Nghiên cứu còn cung cấp thêm những thông tin thực tếhữu ích 73
5.4. Kiến nghị 76
5.5. Giới hạn của nghiên cứu và đềxuất hướng nghiên cứu tiếp theo 78
5.6. Tóm tắt chương 79
Danh mục tài liệu tham khảo
Phụlục 1: Danh sách các cá nhân được phỏng vấn
Phụlục 2: Dàn bài thảo luận nhóm
Phụlục 3: Bảng câu hỏi nghiên cứu chính thức
Phụlục 4: Bảng tổng hợp các giai đoạn mẫu
Phụlục 5: Bảng thống kê mô tảmẫu
Phụlục 6: Kết quảkiểm tra các giả định hồi quy
DANH MỤC CÁC BẢNG
Trang
Bảng 2.1: Bảng tóm tắt các nghiên cứu liên quan 13
Bảng 2.2: Bảng tóm tắt các giảthuyết nghiên cứu 25
Bảng 3.1: Tóm tắt việc xây dựng thang đo các khái niệm 30
Bảng 3.2 Thang đo nháp uy tín thương hiệu 31
Bảng 3.3: Thang đo nháp hình ảnh thương hiệu 32
Bảng 3.4: Điều chỉnh thang đo lòng ham muốn thương hiệu 33
Bảng 3.5: Thang đo nháp lòng ham muốn thương hiệu 33
Bảng 3.6: Thang đo nháp giá trị được cảm nhận 34
Bảng 3.7: Thang đo nháp chất lượng được cảm nhận 35
Bảng 3.8: Thang đo nháp lòng trung thành thương hiệu 35
Bảng 3.9: Thang đo uy tín thương hiệu 36
Bảng 3.10: Thang đo hình ảnh thương hiệu 37
Bảng 3.11: Thang đo lòng ham muốn thương hiệu 37
Bảng 3.12: Thang đo giá trị được cảm nhận 38
Bảng 3.13: Thang đo chất lượng được cảm nhận 38
Bảng 3.14: Thang đo lòng trung thành thương hiệu 38
Bảng 4.1: Thống kê mô tảcác biến tổng 44
Bảng 4.2: Kết quảkiểm định sựkhác biệt giữa nam và nữtrong việc sửdụng
thương hiệu nước uống đóng chai 47
Bảng 4.3: Kết quảkiểm định sựkhác biệt giữa các loại độtuổi trong việc sửdụng
thương hiệu nước uống đóng chai 48
Bảng 4.4: Kết quảkiểm định sựkhác biệt giữa các loại cách thức lao động trong
việc sửdụng thương hiệu nước uống đóng chai 49
Bảng 4.5: Kết quảkiểm tra KMO và Bartlett cho các biến độc lập 50
Bảng 4.6: Kết quảphân tích EFA cho các biến độc lập 51
Bảng 4.7: Kết quảkiểm tra KMO và Bartlett của biến phụthuộc 52
Bảng 4.8:Kết quảphân tích EFA cho biến phụthuộc 52
Bảng 4.9: Kết quảcronbach alpha của các thang đo 53
Bảng 4.10: Kết quảkiểm định độphù hợp của mô hình hồi quy 56
Bảng 4.11: Kết quảphân tích hệsốhồi quy 57
Bảng 4.12: Kết quảkiểm định các giảthuyết 60
Bảng 4.13: Kết quảkiểm định ảnh hưởng của giới tính đến lòng trung thành thương
hiệu 62
Bảng 4.14: Kết quảkiểm tra tính đồng nhất phương sai trong kiểm định ảnh hưởng
của độtuổi đến lòng trung thành thương hiệu 63
Bảng 4.15: Kết quảkiểm định ảnh hưởng của độtuổi đối với lòng trung thành
thương hiệu 63
Bảng 4.16: Kết quảkiểm định ảnh hưởng của cách thức lao động đến lòng trung
thành thương hiệu 64
Bảng 5.1: Mục tiêu 1, tóm tắt kết quảnghiên cứu và so sánh với các nghiên cứu
trước 70
Bảng 5.2: Mục tiêu 2 và 3, tóm tắt kết quảnghiên cứu và so sánh với các nghiên
cứu trước 71
Bảng 5.3: Mục tiêu 4 và 5, tóm tắt kết quảnghiên cứu và so sánh với các nghiên
cứu trước 72
Bảng 5.4: Đánh giá của người tiêu dùng theo từng thương hiệu nước uống đóng chai
73
Bảng 5.5: Tỷlệngười tiêu dùng trung thành đối với từng thương hiệu 75
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒTHỊ
Trang
Hình 2.1: Cấu trúc lựa chọn xe theo thời gian 11
Hình 2.2: Kết quảnghiên cứu của Phó Giáo sưAnber Abraheem Shlash
Mohammad 15
Hình 2.3.: Kết quảnghiên cứu của Ebru Tümer Kabadayi Alev Kocak Alan 16
Hình 2.4: Kết quảnghiên cứu của Suliyanto 17
Hình 2.5: Kết quảnghiên cứu của Nguyễn Đình Thọvà Nguyễn ThịMai Trang 18
Hình 2.6: Kết quảnghiên cứu của các tác giảAyesha Anwar, Amir Gulzar, Fahid
Bin Sohail, Salman Naeem Akram 19
Hình 2.7: Kết quảnghiên cứu của Tống ThịNghiêm 19
Hình 2.8: Kết quảnghiên cứu của Trần ThịThuỳTrang 20
Hình 2.9: Mô hình nghiên cứu đềnghị 21
Hình 2.10: Mô hình nghiên cứu đềnghịvà các giảthuyết 26
Hình 3.1: Sơ đồquy trình nghiên cứu 29
Hình 4.1: Biểu đồtỷlệphần trăm mẫu theo giới tính 42
Hình 4.2: Biểu đồthểhiện sốlượng mẫu theo độtuổi 42
Hình 4.3: Biểu đồthểhiện tỷlệmẫu theo cách thức lao động 43
Hình 4.4: Biểu đồtỷlệphần trăm mẫu theo thương hiệu được sửdụng 43
Hình 4.5: Mô hình nghiên cứu sau khi kiểm định 58